Page 355 - kpi21190
P. 355
355
ส.ส.ที่แต่ละพรรคพึงมีแล้ว ต้องถูกตัดออกและไม่นำมาคิดสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชี นอกจากนี้ประเทศที่น่าสนใจเกี่ยวกับการเลือกตั้งระบบจัดสรรปันส่วนที่น่าจะเป็นตัวอย่าง
38
รายชื่อ เมื่อได้จำนวน ส.ส.บัญชีรายชื่อแล้วให้จัดสรร ส.ส.บัญชีรายชื่อตามจำนวนเต็มก่อน ที่ดีเกี่ยวกับการได้มาของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ได้แก่ ประเทศเยอรมนีที่มีระบบการเลือกตั้ง
โดยทำเช่นนี้ทุกพรรคที่มีสิทธิได้รับ ในกรณีที่คำนวณรอบใหม่แล้วมีคะแนนต่ำกว่า 150 ให้จัดสรร แบบระบบสัดส่วนผสม โดยมีหลักเกณฑ์ 2 ประการที่น่าสนใจ ได้แก่ ประการแรก คือ ยังคงมี
ให้กับพรรคการเมืองที่มีเศษจากการคำนวณมากที่สุดได้รับการจัดสรรจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ระบบการเลือกตั้งทั้ง 2 แบบทั้งระบบแบบแบ่งเขตและแบบบัญชีรายชื่อ โดยปรับสัดส่วนใหม่
แบบบัญชีรายชื่อเพิ่มอีก 1 คนตามลำดับจนครบจำนวน 150 คน แต่ทั้งนี้ต้องคำนึงด้วยว่า ไม่ให้มีจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรทั้ง 2 แบบห่างกันมากนัก และประการที่ 2 การลงคะแนน
การจัดสรรดังกล่าวจะไม่มีผลให้พรรคไหนได้ ส.ส. รวมเกินจำนวน ส.ส. พึงมี กาบัตรเลือกตั้ง สามารถเลือกได้สองแบบคือ แบบแบ่งเขตเลือกตั้ง และบัญชีรายชื่อ โดยเมื่อ
เลือกสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตได้เท่าไหร่ ก็ถือเป็นจำนวนที่ได้แน่นอนเท่านั้นก่อน
เมื่อพิจารณาเปรียบเทียบการคำนวณสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตามความเห็นทั้งสองแนวคิด ส่วนแบบระบบบัญชีรายชื่อจะนำคะแนนที่พรรคการเมืองได้รับมานับรวมกันทั้งประเทศ พรรคที่ได้
แล้ว พบว่า การจัดสรรสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตามความเห็นแรกกับความเห็นที่สองจะมีความ คะแนนโหวตน้อยกว่าร้อยละ 5 เปอร์เซ็นต์ของคะแนนโหวตทั้งหมดจะไม่มีสิทธิได้สมาชิกสภา
แตกต่างกัน กล่าวคือ ตามความเห็นแรกจะนำคะแนนของพรรคการเมืองที่มีไม่ถึงจำนวนสมาชิก ผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อ หรือถ้าได้สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเขตถึง 3 คน แม้คะแนน
39
สภาผู้แทนราษฎรที่พรรคการเมืองนั้นพึงมีมาคำนวณสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรด้วย ส่งผลทำให้มี โหวตไม่ถึง 5 เปอร์เซนต์ก็มีสิทธิได้ ส.ส. บัญชีรายชื่อ จะเห็นได้ว่ารูปแบบของการได้มาของ
40
พรรคการเมืองเล็กๆ เข้ามาเป็นตัวแทนในสภา แม้คะแนนจะไม่ถึงจำนวน ส.ส. พึงมีก็ตาม ข้อดี สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรของประเทศเยอรมนีมีความชัดเจนแน่นอน และเป็นไปตามเจตนารมณ์
ของความเห็นแรกคือ เปิดโอกาสให้พรรคเล็กๆ สามารถเข้ามามีบทบาททางการเมือง ส่วนข้อเสีย ที่แท้จริงของประชาชน ทั้งนี้ประชาชนสามารถใช้สิทธิในการเลือกตั้ง 2 ใบโดยเลือกสมาชิกสภา
คือทำให้พรรคการเมืองพรรคเล็กๆ มีจำนวนมากและยากต่อการรวมตัวกันเพื่อจัดตั้งรัฐบาล หรือ ผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตและพรรคการเมืองแยกออกจากกัน ซึ่งต่างกันกับประเทศไทยซึ่งใช้
เมื่อจัดตั้งรัฐบาลได้แล้วรัฐบาลนั้นอาจขาดความเป็นเอกภาพในการบริหารประเทศ และที่สำคัญ บัตรเลือกตั้งใบเดียวโดยจำกัดเลือกตัวแทนเฉพาะสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตเท่านั้น
หากมองในอนาคตจะทำให้มีพรรคการเมืองเป็นจำนวนมากเข้ามาสมัครรับเลือกตั้ง
อันไม่สอดคล้องกับเจตนารมณ์ของผู้ใช้สิทธิเลือกตั้ง นอกจากนี้ประเทศเยอรมนียังมีรูปแบบถึง
ส่วนแนวคิดที่สองกล่าวคือ ให้นำคะแนนไปจัดสรรให้แก่พรรคการเมืองที่มีจํานวนสมาชิก วิธีการคำนวณการได้มาของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อโดยการกำหนดคะแนน
สภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตเลือกตั้งต่ำกว่าจํานวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่พรรคการเมืองนั้น ขั้นต่ำของพรรคการเมืองร้อยละ 5 ที่จะมีสิทธิได้รับการเลือกตั้งเป็นตัวแทนสมาชิกสภา
จะพึงมี แต่ในการจัดสรรนั้นคะแนนต้องไม่มีผลให้พรรคการเมืองใดดังกล่าวมีสมาชิกสภา ผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อ ดังนั้น แม้ตัวสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตอาจจะไม่ได้
ผู้แทนราษฎรเกินจํานวนที่จะพึงมี ซึ่งส่งผลให้พรรคการเมืองที่เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบ ชนะการเลือกตั้งในเขตนั้น แต่อาจมีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อได้หากมีคะแนน
บัญชีรายชื่อไม่เกินสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่พึงมี ซึ่งสอดคล้องกับรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร ของพรรคเกินคะแนนขั้นต่ำของรัฐธรรมนูญ ในขณะที่ประเทศไทยไม่ได้มีการกำหนดคะแนน
พุทธศักราช 2560 มาตรา 91 (4) และพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้ง ขั้นต่ำในการคำนวณสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อไว้ ทำให้รูปแบบในการคำนวน
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2561 มาตรา 128 (5) เมื่อได้จำนวน ส.ส.บัญชีรายชื่อแล้วให้ มีหลายวิธีไม่มีความแน่นอนชัดเจนและซับซ้อน และส่งผลให้พรรคการเมืองที่มีคะแนนเสียงไม่ถึง
จัดสรร ส.ส.บัญชีรายชื่อตามจำนวนเต็มก่อนโดยทำเช่นนี้ทุกพรรคที่มีสิทธิได้รับ ในกรณีที่คำนวณ คะแนนที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรพึงมีกลับได้รับการเลือกให้เป็นตัวแทนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
รอบใหม่แล้วมีคะแนนต่ำกว่า 150 ให้จัดสรรให้กับพรรคการเมืองที่มีเศษจากการคำนวณ แบบบัญชีรายชื่อ อันทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำทางการเมือง ผู้เขียนเห็นว่าควรนำรูปแบบการได้มา
มากที่สุดได้รับการจัดสรรจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อเพิ่มอีก 1 คน สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรมาปรับใช้ให้มีความเหมาะสมกับประเทศไทย
ตามลำดับจนครบจำนวน 150 แต่ทั้งนี้ต้องคำนึงด้วยว่าการจัดสรรดังกล่าวจะไม่มีผลให้พรรคไหน
ได้ ส.ส. รวมเกินจำนวน ส.ส. พึงมี ข้อดีของความเห็นนี้คือ มีความชัดเจนในการคำนวณถึงที่มา
ของการได้สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อทำให้สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเป็นไปตาม
เจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ โดยในรัฐสภาจะไม่ทำให้มีพรรคการเมืองเล็กๆ มากจนเกินไป
ส่วนข้อเสียของสองความเห็นคือ ทำให้คะแนนของพรรคการเมืองถูกตัดทิ้งไปและไม่นำมาใช้ใน
การคำนวณ อันส่งผลทำให้ไม่มีพรรคการเมืองขนาดเล็กเข้ามามีบทบาทในสภา
39 ชงคชาญ สุวรรณมณี. การเลือกตั้งแบบประเทศเยอรมนี. สืบค้นจาก https://library2.parliament.go.th/ บทความที่ผ่านการพิจารณา
ebook /content-issue/2558 /hi2558-016.pdf
38 ประชาชาติธุรกิจ, “3 สูตรคำนวณ ส.ส. “ปาร์ตีลิสต์” พปชร.กำไร อนค.-เพื่อไทย ขาดทุน” เข้าถึงข้อมูลเมื่อ 40 เวิร์คพอยนิวส์. เปรียบเทียบระบบเลือกตั้ง ไทย และ เยอรมนี เหมือนหรือต่างกันอย่างไร. เข้าถึงข้อมูลเมื่อ
วันที่ 29 ตุลาคม 2562 จาก จากhttps://www.prachachat.net/politics/news-321660
วันที่ 1 ตุลาคม 2560 จากhttps://workpointnews.com
