Page 234 - kpi20902
P. 234
228
กระบวนการแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล ้าของต้าบลหนองสาหร่ายสามารถวิเคราะห์โดยแยกประเด็น
การวิเคราะห์ด้วยแนวคิดระบบตามกรอบแนวคิดในการวิจัย ได้ดังต่อไปนี
4.6.1 ปัจจัยน้าเข้า (Input)
จากสภาพความเปลี่ยนแปลงของสังคมไทยในช่วง 50 ปี ที่ผ่านมา ส่งผลกระทบต่อความ
เปลี่ยนแปลงของต้าบลหนองสาหร่ายในหลากหลายมิติ จากผลกระทบดังกล่าวส่งผลให้เกิดความเหลื่อมล ้า
หรือความไม่เท่าเทียมในต้าบลหนองสาหร่าย โดยจะขอขยายความดังนี
1) ปัจจัยจากภายนอก
1.1) ความเปลี่ยนแปลงของระบบเศรษฐกิจ
วิถีชีวิตดั งเดิมของชาวต้าบลหนองสาหร่ายประกอบอาชีพเกษตรกรรมเป็นหลัก แต่เป็น
การเกษตรเพื่อการด้ารงชีพเพราะเน้นการเพาะปลูกเพื่อการบริโภค เมื่อมีมากก็จะน้าไปแลกเปลี่ยนระหว่าง
ครอบครัวข้างเคียงกลายเป็นระบบความสัมพันธ์แบบเครือญาติ ระบบเศรษฐกิจชุมชนในยุคก่อนจึงเป็นระบบ
เศรษฐกิจเพื่อการยังชีพและพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน เมื่อวิถีชีวิตเริ่มเปลี่ยนไปสู่รูปแบบของความทันสมัย
เพิ่มมากขึ น ระบบการเกษตรแบบยังชีพเริ่มหมดความส้าคัญลงไป แต่กลายเป็นระบบเศรษฐกิจเพื่อการค้า
จึงเริ่มเข้ามามีอิทธิพลเพิ่มมากขึ น เมื่อมีระบบการค้ากลุ่มคนที่มีโอกาสเข้าถึงการขยายธุรกิจหรือมีช่องทางการ
ค้าขายเพิ่มมากขึ นมักจะได้แก่กลุ่มที่มีฐานะค่อนข้างดีซึ่งมักจะเป็นกลุ่มพ่อค้า ในขณะที่กลุ่มชุมชนที่เคยมี
รูปแบบการประกอบอาชีพเพื่อการด้ารงชีพ จะขาดอ้านาจในการต่อรองหรือช่องทางในการขยายโอกาสทาง
ธุรกิจจ้าเป็นจะต้องอาศัยทุนที่มีอยู่เดิมคือที่ดินท้ากิน หรือภูมิปัญญาที่มีอยู่แล้วในเรื่องของการเพาะปลูกผลิต
เพื่อขายเพื่อจะให้สามารถด้ารงชีวิตอยู่ได้ท่ามกลางกระแสของความเปลี่ยนแปลงไปสู่ภาวะทันสมัย เช่น
การเริ่มน้าปุ๋ยเคมีและมีการน้าเครื่องจักรมาใช้ในการเพาะปลูกข้าวมากขึ น ซึ่งเป็นการเพิ่มต้นทุนในการผลิต
โดยมีความคาดหวังว่าจะสามารถเร่งผลผลิตให้ได้จ้านวนมากและท้าก้าไรให้ได้มากตามไปด้วย แต่ในความ
เป็นจริงเวลาขายกลับพบว่าราคาจ้าหน่ายจริงน้อยกว่าที่คาดหวังไว้มาก ในขณะที่ถูกกดดันจากการกู้หนี ยืมสิน
มาเพื่อซื ออุปกรณ์ที่ใช้ในการผลิตและจ้าเป็นต้องใช้หนี ที่กู้ยืมมาให้กับนายทุน ดังนั น ถึงแม้ว่าราคาพืชผล
ทางการเกษตรจะมีราคาตกต่้าชุมชนก็จ้าเป็นจะต้องขาย ท้าให้เกิดวงจรที่เรียกกันว่า “โง่ จน เจ็บ” เพราะ
เมื่อเป็นหนี ในช่วงแรกก็มีความต้องการจะปลดหนี ที่ค้างอยู่ท้าให้ในฤดูกาลต่อไปจึงเร่งการผลิตเพิ่มมากขึ น
กว่าเดิมท้าให้หนี สินยิ่งทบทวีเพิ่มมากขึ นเช่นกันเป็นงูกินหางท้าให้ช่องว่างระหว่างความเหลื่อมล ้าทาง
เศรษฐกิจของชุมชนจึงเพิ่มมากขึ นเรื่อยๆ เช่นกัน ซึ่งหากพิจารณาให้ถ่องแท้ถึงสภาพปัญหาที่เกิดขึ นจะพบว่า
ต้นเหตุของปัญหาส่วนหนึ่งมาจากนโยบายของรัฐที่มีนโยบายส่งเสริมและสนับสนุนให้เกษตรกรเร่งการ