Page 215 - kpi20858
P. 215
172
ขายได้เพราะราคาพอสู้ แลบ้านเรือนแม้จะเล็กก็พอตั้ง ถ้าขายได้ก็จะเปนประโยชนแก่ราช
บัณฑิตยสภามาก อยากจะลองลงพิมพ์ ประกาศไปว่า ใครต้องการให้บอกชื่อมา ถ้าได้
จ านวนผู้ต้องการก็จะเลยหล่อเสียพร้อมกับพระบรมรูปใหญ่ทีเดียว เพราะธรรมดางารถ้าท า
317
มากด้วยกันแล้วเสียโสหุ้ย น้อย แต่ที่จะท าเช่นนี้ไม่แน่ใจว่าจะผิดฤาไม่ผิด พระบาทสมเด็จ
พระเจ้าอยู่หัวจะทรงรังเกียจหรือไม่ ฝ่าพระบาทจะทรงพระด าริห์เห็นเป็นประการใด ถ้ากะไร
ได้โอกาศฝ่าพระบาท กราบบังคมทูลฟังกระแสพระราชด าริสักทีก็จะดี
318
ภายหลัง เมื่อสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระด ารงราชานุภาพ ได้กราบบังคม
ทูลเพื่อขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตแล้ว จึงมีรับสั่งให้ด าเนินการ โดยมีสมเด็จพระเจ้าบรม
วงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์เป็นผู้ควบคุมการปั้นหล่อพระเศียรพระบาทสมเด็จพระ
มงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงเริ่มขึ้น
มีลายพระหัตถ์ถวายสมเด็จกรมพระยาด ารงฯ ขอให้น าความขึ้นกราบบังคมทูล ฟัง
กระแสพระราชด าริ เมื่อโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราชานุญาตแล้ว จึงรับสั่งให้ช่าง
ถ่ายรูปมาถ่ายพระเศียรพระบรมรูป ส่งไปท าพิมพ์สะกรีนตีพิมพ์ติดไปกับใบชักชวนถวาย
เจ้านายบุคคล และสถานที่บางแห่งให้เขาเห็นตัวอย่างในนั้นได้ว่าปั้นดีเพียงไร เพื่อเป็นทาง
319
ท าใจให้อยากได้และสั่งซื้อ...
จากนั้นจึงมีพระบรมราชโองการ ให้ราชบัณฑิตยสภา แผนกศิลปากรบอกประกาศเชิญชวน
ให้ประชาชนที่มีความสนใจจะรับไปสักการบูชา ทั้งนี้ได้มีการแนบรูปถ่ายเฉพาะพระเศียร (ภาพที่ 14)
ไปกับใบบอกประกาศด้วย เพื่อจูงใจให้ผู้รับเกิดความต้องการน าไปสักการบูชายิ่งขึ้น ซึ่งการออก
ประกาศครั้งนี้ มีข้อความกล่าวไว้ ดังต่อไปนี้
ลายพระหัตถ์ลงวันที่ 10 มีนาคม พ.ศ. 2469 ว่า มีพระบรมราชโองการด ารัสเหนือ
เกล้า สั่งให้ราชบัณฑิตยสภา พแนกศิลปกรประกอบการสร้างพระบรมรูปพระบาทสมเด็จ
พระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว หล่อด้วยทองสัมฤต เสร็จแล้วจะได้เชิญขึ้นประดิษฐานไว้ใน
ปราสาทพระเทพบิดร รวมกับพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในรัชกาลก่อนๆ เป็น
ที่สักการบูชาประจ าส าหรับพระนคร แต่ในการกระท านี้มาค านึงนึกรู้สึกในใจว่าพระบาท
317 ค่าโสหุ้ย (Overhead Cost) คือ ค่าใช้จ่ายที่เกิดจากการผลิตสินค้าและบริการ เป็นต้นทุนแฝง อ้างจาก
myaccount-cloud, “ค่าโสหุ้ย คืออะไร” เข้าถึงเมื่อ 15 กรกฎาคม 2562, เข้าถึงจาก https://www.myaccount-
cloud.com/Article/Detail/88585
318 “การขายพระเศียรพระบรมรูป ร.6,” เอกสารจดหมายเหตุลายลักษณ์, กรมศิลปากร, (4) ศธ2.1.2/12, หอ
จดหมายเหตุแห่งชาติ.
319 เรื่องเดียวกัน.
