Page 44 - kpi20488
P. 44
สร้างสรรค์สื่อเพื่อสังคมสันติสุข 43
พ.ศ. 2475 สื่อมวลชนไทยถูกรัฐบ�ลทุกสมัยแทรกแซงม�ตลอด โดยรูปแบบ
ก�รแทรกแซงสื่อที่รัฐบ�ลนำ�ม�ใช้ ก็ขึ้นอยู่กับบริบทท�งก�รเมืองก�รปกครอง
เป็นสำ�คัญ กล่�วคือ ถ้�เป็นยุครัฐบ�ลทห�รหรือยุคปฏิวัติรัฐประห�ร รูปแบบ
ก�รแทรกแซงสื่อจะเป็นในลักษณะก�รใช้อำ�น�จรัฐผ่�นท�งกฎหม�ยได้โดยตรง
แต่ถ้�เป็นรัฐบ�ลในสังคมประช�ธิปไตยที่เปิดกว้�งท�งเศรษฐกิจ รูปแบบ
ก�รแทรกแซงสื่อจะมีคว�มแนบเนียนและซับซ้อนม�กยิ่งขึ้น ด้วยก�รใช้ทั้ง
อำ�น�จรัฐและอำ�น�จทุน ซึ่งจ�กก�รวิจัยพบว่� รูปแบบหรือวิธีก�รที่รัฐบ�ล
นำ�ม�ใช้ ในก�รแทรกแซงสื่อมวลชนไทยท่�มกล�งกระแสทุนนิยมมี 6 รูปแบบ
คือ (1) แทรกแซงสื่อผ่�นงบโฆษณ� (2) แทรกแซงสื่อผ่�นคว�มสัมพันธ์
ส่วนตัว (3) แทรกแซงสื่อด้วยวิธีก�รกว้�นซื้อหุ้น (4) แทรกแซงสื่อ ผ่�นระบบ
สัมปท�น (5) แทรกแซงสื่อผ่�นระบบกฎหม�ย และ (6) แทรกแซงสื่อผ่�น
หน่วยง�นภ�ครัฐ
3) ผลกระทบ
ผลกระทบจ�กก�รแทรกแซงสื่อ คือ ทำ�ให้ก�รนำ�เสนอข้อมูลเกี่ยวกับ
ก�รดำ�เนินง�นของรัฐบ�ลถูกจำ�กัดคว�มน่�เชื่อถือขององค์กรสื่อ และองค์กร
วิช�ชีพตกต่ำ�ลง เกิดก�รเซ็นเซอร์ตัวเองของสื่อ กระทบต่อหน้�ที่ก�รง�น
ส่งผลต่อขวัญกำ�ลังใจของสื่อมวลชน ประช�ชนถูกลิดรอนสิทธิ เสรีภ�พใน
ก�รรับรู้ข่�วส�ร สังคมข�ดนักวิช�ชีพสื่อที่ส�ม�รถทำ�ง�นต�มจรรย�บรรณ
ของวิช�ชีพสื่อ สังคมไม่พัฒน� แต่ในขณะเดียวกัน ก็ทำ�ให้นักวิช�ชีพสื่อ
ตระหนักถึงคว�มสำ�คัญในก�รปกป้องสิทธิเสรีภ�พท�งก�รสื่อส�ร รวมทั้ง
ทำ�ให้ภ�คประช�สังคมตื่นตัว และเรียกร้องสิทธิในก�รรับรู้ข่�วส�รของตน
ม�กขึ้น
4) สื่อถูกใช้เป็นเครื่องมือของทุนและตลาด
ปัจจุบันถือเป็นยุคที่สื่อมวลชน มีบทบ�ทและอิทธิพลอย่�งม�กต่อ
ผู้รับส�ร ด้วยสื่อมวลชนส�ม�รถทำ�ให้ส�ธ�รณชนมีคว�มเห็นดังที่ผู้ทำ�ก�ร
สื่อส�รต้องก�รได้ (ที่ม�: ว�รส�รก�รสื่อส�รมวลชน ปีที่ 1 ฉบับที่ 12 เดือน
