Page 425 - kpi19912
P. 425
2. การด าเนินโครงการของภาครัฐที่ส่งผลกระทบทางลบต่อชุมชน หรือความผิดพลาด
จากการด าเนินโครงการของรัฐในหลากหลายด้าน ได้แก่
ด้านมิติวัฒนธรรม เช่น กรณีป้อมมหากาฬ ที่ชาวชุมชนต้องย้ายออกจากพื้นที่ บ้านไม้
อนุรักษ์ก็โดนท าลาย เป็นต้น
ด้านสิ่งแวดล้อม เช่น กรณีโรงไฟฟ้าถ่านหิน อ่างทอง เหมืองแร่ทองค า 12 จังหวัด กรณี
คัดแยกขยะสระแก้ว กรณี พลังงาน เป็นวาระแห่งชาติ
ด้านสังคม เช่น กรณีคัดค้าน C188 อาชีพประมง กรณีโรงงานน้ าตาลที่สระแก้ว ซึ่งชาวบ้าน
มีอาชีพพระราชทาน เศรษฐกิจพอเพียง หากมีโรงงานน้ าตาล อาจจะส่งผลกระทบต่อผลผลิตทาง
การเกษตรวิถีชุมชน เช่น กรณีคลังเก็บสินค้า สมุทรสงคราม เพราะรัฐไปสนับสนุนเอกชน โดยตีความ
ว่า พื้นที่นั้นเป็นพื้นที่ชุ่มน้ าแต่เป็นของเอกชน ดังนั้นเป็นสิทธิของเอกชน ซึ่งจะท าลายวิถีชุมชนป่าชาย
เลน ดอนหอยหลอด
3. การบิดเบือนข้อมูลการด าเนินโครงการของรัฐ คือ การที่ภาครัฐให้ข้อมูลด้านเดียว
จัดฉากพูดคุยเฉพาะกลุ่มที่สนับสนุนโครงการ เช่น กรณีทางหลวงการเวนคืน ที่สุพรรณบุรี กรณีโรง
คัดแยกขยะ และโรงงานผลิตพลังงานไฟฟ้าด้วยขยะที่สมุทรสาคร ผู้ประกอบการ นักลงทุน ตัวแทน
ภาครัฐ จัดเวทีรับฟังความคิดเห็นกับกลุ่มประชาชนที่สนับสนุนโครงการและกลุ่มประชาชนที่มี
บ้านเรือนในละแวกที่ตั้งโครงการ โดยแจ้งว่าเอาขยะมาเผาเท่านั้น แต่เจ้าของโครงการแอบ
ด าเนินการน าขยะที่จะเผาทิ้งมาเป็นเชื้อเพลิง ซึ่งไม่เป็นไปตามการให้ข้อมูลเบื้องต้น
4. การสื่อสารกับภาคประชาชน /ผู้มีส่วนได้เสีย ขาดการรับฟังหรือ สร้างกระบวนการ
รับฟังกับกลุ่มที่รับผลกระทบ เช่น กรณี คัดค้าน C188 (ILO IUU illegal unreported and
unregulate fishing ) ซึ่งกลุ่มอาชีพประมง 23 จังหวัด ไม่ได้คัดค้านทั้งหมด 15 ข้อ เพียงขอ
ปรับเปลี่ยนเงื่อนไขการท างาน เรือประมงพื้นบ้านไม่สามารถจจะมาท าแบบเรือประมงน่านน้ าไทย
(พาณิชย์) และเรือประมงน่านน้ าทะเลสากล แต่ภาครัฐโดยอนุกรรมการร่างกฎหมายของกระทรวง
แรงงานไม่รับฟังและยืนยันว่า เป็นการประท้วงทุกประเด็น
5. การบังคับใช้กฎหมาย เช่น กรณีป้อมมหากาฬ ในเรื่อง กม.เวนคืน ที่หน่วยงานรัฐ
เช่น สตง. เป็นต้น มีกฤษฎีกามาตีความ ให้ กทม.ใช้กม.เวนคืนเป็นพื้นที่สวนสาธารณะ และรักษา
มรดกวัฒนธรรม กฎหมายขายฝาก รับจ าน าข้าว สิงห์บุรี
6. การพัฒนาสาธารณูปโภคพื้นฐานด้านโทรคมนาคม กับการพัฒนาประเทศด้วยการน า
เทคโนโลยีมายกระดับ ท าให้เกิดความขัดแย้ง Thailand 4.0 เช่น การตั้งเสาส่งสัญญาณโทรศัพท์ใน
ชุมชน ที่ชาวบ้านต่างเกรงกลัวผลกระทบต่อสุขภาพ
จากการศึกษาครั้งนี้ ผู้วิจัยมีข้อสังเกตว่า โดยส่วนใหญ่ความขัดแย้งที่เกิดขึ้นจะเกิดจากการ
ด าเนินโครงการตามนโยบายของรัฐหรือ การน านโยบายไปสู่การปฏิบัติ (Policy implementation)
ปัญหาหลักของการแปลงนโยบายไปสู่การปฎิบัติคือ การขาดการมีส่วนร่วมของผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสีย
หลัก โดยเฉพาะประชาชน ขาดการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ ขาดความชัดเจนในกระบวนการรับ
ฟัง
4. กระบวนการจัดการความขัดแย้ง
จากผลการส ารวจข้อมูลประเด็นความขัดแย้งจากการด าเนินโครงการตามแนวนโยบายของ
รัฐ ภาคกลาง ในครั้งนี้ พบว่า กระบวนการแก้ไขปัญหาของประชาชนจะเริ่มต้นเมื่อตนเองรู้ข่าว
เกี่ยวกับโครงการ หรือได้รับผลกระทบจากโครงการหรือนโยบายของรัฐ หรือถูกละเมิดสิทธิ โดย
420
