Page 166 - kpi17073
P. 166
การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 16 165
ประการแรก เสริมสร้างความชอบธรรมในการมีและใช้อำนาจด้วยการปรับปรุงโครงสร้าง
ที่มา และกระบวนการสรรหาและแต่งตั้ง ก.ก.ต. และคณะกรรมการ ป.ป.ช. ให้เปิดกว้าง
โปร่งใส และเชื่อมโยงกับผู้แทนปวงชนชาวไทย ภายใต้หลักการตรวจสอบและถ่วงดุลซึ่งกันและ
กัน ซึ่งมีผลในการธำรงรักษาความเป็นอิสระ เป็นกลาง การไม่มีส่วนได้ส่วนเสีย และความรับ
ผิดชอบในอำนาจหน้าที่ตามความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน
- เพิ่มการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน ลดบทบาทของฝ่ายตุลาการในชั้นคณะกรรมการ
สรรหา และเพิ่มบทบาทของฝ่ายนิติบัญญัติในชั้นพิจารณาให้ความเห็นชอบและแต่งตั้ง
โดยรัฐสภา จากการเสนอบัญชีรายชื่อจำนวน 2 เท่าของคณะกรรมการสรรหา ซึ่งมี
คณะกรรมาธิการตรวจสอบประวัติและความประพฤติทำหน้าที่ตรวจสอบคุณสมบัติ
ด้านความรู้ความสามารถ ความเชี่ยวชาญ รวมถึงคุณลักษณะสำคัญต่อการทำหน้าที่ใน
ฐานะองค์กรอิสระ คือ ความเป็นอิสระและเป็นกลาง และความซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่
ประจักษ์
- เพิ่มการมีส่วนร่วมจากประชาชนในการติดตามตรวจสอบและให้ข้อมูลเกี่ยวกับบุคคล
ที่ได้รับการสรรหาและแต่งตั้ง
- เพิ่มความน่าเชื่อถือของฝ่ายตุลาการในการใช้อำนาจชี้ขาดสุดท้ายเมื่อมีกรณีพิพาท
หรือโต้แย้งในการตรวจสอบการเลือกตั้งและการตรวจสอบการทุจริตด้วยกระบวนการ
ยุติธรรมทั้งหลาย
ทั้งนี้ รายละเอียดดังแนวทางที่นำเสนอไว้ในหัวข้อที่ 2.
ประการที่สอง แนวทางการปรับบทบาทอำนาจหน้าที่เพื่อให้องค์กรในโครงสร้างอำนาจรัฐ
มีอำนาจเฉพาะด้านเฉพาะทาง โดยให้ฝ่ายตุลาการเป็นองค์กรชี้ขาดข้อพิพาทสุดท้ายเกี่ยวกับการ
เลือกตั้งและการตรวจสอบด้านการทุจริต ก.ก.ต.มีบทบาทหลักในการจัดการเลือกตั้งและการ
ออกเสียงประชามติส่วนคณะกรรมการ ป.ป.ช. มีบทบาทหลักในการตรวจสอบโดยการไต่สวน
รวบรวมพยานหลักฐาน และสรุปสำนวนเพื่อเสนอต่อองค์กรที่มีอำนาจวินิจฉัยชี้ขาดสุดท้าย ทั้งนี้
เพื่อหลักประกันการใช้อำนาจโดยมิชอบ และให้มีการตรวจสอบและถ่วงดุลในการใช้อำนาจรัฐ
ในการนี้ มีข้อเสนอเป็น 2 แนวทางเลือก สำหรับปรับบทบาทอำนาจหน้าที่ของ ก.ก.ต.
ดังนำเสนอไว้ในหัวข้อที่ 3.
ประการที่สาม แม้ว่า ก.ก.ต. และคณะกรรมการ ป.ป.ช.จะอยู่ภายใต้ระบบการตรวจสอบ
การใช้อำนาจดังนำเสนอไว้ในหัวข้อที่ 4. แต่เพื่อสร้างความชอบธรรมในการมีและใช้อำนาจ
ควรเพิ่มความโปร่งใสและตรวจสอบได้ รวมถึงความรับผิดชอบต่อสังคมโดยรวม ดังนี้
- กำหนดให้มีการเปิดเผยบัญชีทรัพย์สินและหนี้สินของ ก.ก.ต. และคณะกรรมการ
ป.ป.ช. เพื่อให้สาธารณะมีส่วนร่วมในการตรวจสอบเช่นเดียวกับนายกรัฐมนตรี การประชุมกลุ่มย่อยที่ 1
รัฐมนตรี สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร และสมาชิกวุฒิสภา
