Page 266 - kpi16607
P. 266
ดุลอำนาจ ในการเมืองการปกครองไทย
ขึ้นและลดความยากจน สำนึกรับผิดชอบคือเป้าหมายและกระบวนการหนึ่งของ
ธรรมาภิบาล
อย่างไรก็ตามหากมีการนำหลักธรรมาภิบาลดังกล่าวมาปฏิบัติน่าจะเกิด
ความพึงพอใจทุกฝ่าย การขาดหลักการใดหลักการหนึ่ง หรือเน้นเป็นบางเรื่อง
ละเว้นบางหลักการ เช่นการยึดหลักนิติธรรมเฉพาะบางองค์ประกอบของ
นิติธรรม หรือใช้กฎหมายเพื่อคนบางกลุ่มแล้วละเว้นหลักคุณธรรม หรือสำนึก
รับผิดชอบ ย่อมไม่ครบถ้วนของการมีธรรมาภิบาล แล้วจะทำให้บรรลุเป้าหมาย
ของการมีธรรมาภิบาลที่นำไปสู่ความเป็นธรรมทางสังคมได้ยาก เปรียบเสมือน
บ้านที่ขาดเสาบางเสา ในที่สุดก็จะล้มไป เฉกเช่นสังคมใดที่ประชาชนส่วนมาก
ยึดหลักธรรมาภิบาล แต่มีคนส่วนน้อยที่มิได้นำหลักธรรมาภิบาลมาใช้
กลับกระทำในทางตรงข้ามจนเป็นที่เดือดร้อนของสังคม สังคมนั้นอาจถูกทำลาย
โดยคนส่วนน้อยที่มีอำนาจได้ ด้วยเหตุนี้คนส่วนมากควรโน้มน้าวหรือจัดการให้
คนส่วนน้อยนั้นเปลี่ยนกระบวนทัศน์หันมายึดธรรมาภิบาล เพื่อไม่ให้สร้างความ
2 เดือดร้อนในสังคมอีกต่อไป
ทำอย่างไรจึงธรรมาภิบาลจึงจะยั่งยืน
เพื่อให้องค์กรของรัฐ เอกชน และทุกๆส่วนนำหลักธรรมาภิบาลมาใช้ให้
กว้างขวางและยั่งยืนจำเป็นต้องมีปัจจัยสำคัญหลายๆปัจจัย ที่นอกเหนือจากความ
ตระหนักของบุคลากรในหน่วยงานและผู้บริหารแล้ว คือ ความต่อเนื่องหรือ
ความยั่งยืนของการเป็นประชาธิปไตยและความมั่นคงของประเทศ (sustainability
of democracy and national security) เพราะประชาธิปไตยค่อนข้างเป็นพลวัต
เพราะมีการเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา และตามการเปลี่ยนแปลงของสังคม
การมีส่วนร่วม และเสรีภาพในทางการเมือง การเป็นประชาธิปไตยและความยั่งยืน
ของประชาธิปไตยจึงเป็นสิ่งที่จะช่วงทำให้ธรรมาภิบาลคงอยู่ได้ เพราะประชาชน
ย่อมมีโอกาสแสดงความคิดเห็น มีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบาย มีการตรวจสอบ
การดำเนินการของรัฐ ทำให้เกิดความโปร่งใส ผู้บริหารและเจ้าหน้าที่ของรัฐและ
เอกชนตลอดหน่วยงานต่างๆ มีสำนึกรับผิดชอบ กระบวนการประชาธิปไตยนำมา
สถาบันพระปกเกล้า
