Page 91 - kpiebook65030
P. 91
90 ประเด็นส�ำคัญที่พึงมีและควรแก้ไขตำมรัฐธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย พุทธศักรำช 2560
รัฐธรรมนูญศึกษา : กลไกของรัฐธรรมนูญและรัฐธรรมนูญเปรียบเทียบ
ที่มำของรัฐธรรมนูญญี่ปุ่น
รัฐธรรมนูญฉบับของขวัญจากสมเด็จพระจักรพรรดิ : ญี่ปุ่น
ประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับแรกเมื่อปี ค.ศ. 1889 ในรัชสมัยสมเด็จพระจักรพรรดิ
เมจิ สาเหตุสำาคัญที่ทำาให้ญี่ปุ่นต้องมีรัฐธรรมนูญคือ เพื่อสร้างความเป็นอารยะ
อันจะนำาไปสู่การปรับแก้สนธิสัญญาที่ไม่เป็นธรรมกับชาติตะวันตก เหตุผล
อีกประการคืิอ เพื่อตอบสนองความต้องการภายในประเทศจากอดีตซามุไร
พ่อค้า และนายทุน รัฐธรรมนูญฉบับนี้ถือได้ว่าเป็นรัฐธรรมนูญแบบราชาธิปไตย
กล่าวคือ อำานาจในการแต่งตั้งคณะรัฐมนตรี อำานาจในการยุบสถา อำานาจ
ในการแต่งตั้งคณะองคมนตรีอยู่ที่องค์สมเด็จพระจักรพรรดิ กล่าวได้ว่า
รัฐธรรมนูญฉบับแรกของประเทศญี่ปุ่นเป็น ‘ของขวัญ’ ที่สมเด็จพระจักรพรรดิ
พระราชทานให้กับประชาชนนั่นเอง
มีรัฐธรรมนูญแต่ยังไม่มีประชาธิปไตย : นอกเหนือจาก
การแต่งตั้งคณะรัฐมนตรี การยุบสภาซึ่งเป็นอำานาจของสมเด็จพระจักรพรรดิ
เมื่อพิจารณาเนื้อหาของรัฐธรรมนูญประเทศญี่ปุ่นในปี ค.ศ. 1889 นั่นจะพบว่า
ผู้ว่าราชการจังหวัดนั้นมาจากการแต่งตั้งจากส่วนกลาง ผู้มีสิทธิเลือกตั้งมีเพียง
ผู้ชายที่เสียภาษี นักการเมือง นักวิชาการส่วนใหญ่นั้นมาจากเชื้อพระวงศ์
และขุนนางเท่านั้น นายกรัฐมนตรีของประเทศญี่ปุ่นในช่วงนี้จึงมักเป็นทหาร
หรือมาจากราชนิกูล ขณะที่ในทางศาสนา ทุกคนจะต้องนับถือลัทธิชินโตเท่านั้น
ยิ่งในทศวรรษที่ 1930 เมื่อญี่ปุ่นทำาสงคราม ประชาชนถูกจำากัดสิทธิเสรีภาพ
ในการชุมนุม มีการยุบพรรคการเมืองจำานวนมากอีกด้วย กล่าวได้ว่า แม้จะมี
รัฐธรรมนูญ แต่ประเทศญี่ปุ่นยังไม่ถือเป็นประเทศประชาธิปไตยนั่นเอง
นอกจากนี้ เมื่อทหารเข้ามากระชับอำานาจ โดยอ้างปัญหาความมั่นคง
ของประเทศและการปกป้องพระเกียรติของสมเด็จพระจักรพรรดิ พวกเขา
สามารถเข้าปกครองประเทศโดยไม่ต้องฉีกรัฐธรรมนูญ เนื่องจากบทบัญญัติ
