Page 134 - kpiebook65030
P. 134
133
ข้อสังเกตุที่เกี่ยวกับธรรมนูญที่ดี
ประการแรก การมีส่วนร่วมของประชนชนในกระบวนการ
ร่างเป็นสิ่งส�าคัญ แต่ไม่ใช่ค�าตอบเดียวที่ท�าให้รัฐธรรมนูญบังคับใช้
ได้นาน : การศึกษาเกี่ยวกับการดำารงอยู่ของรัฐธรรมนูญ ค่อนข้างยืนยัน
ตรงกันว่าการเปิดให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนการจัดทำารัฐธรรมนูญ
มีผลเชิงบวกต่อระดับความเป็นประชาธิปไตยโดยรวมของประเทศภายหลัง
การประกาศใช้รัฐธรรมนูญอย่างมีนัยสำาคัญ
อย่างไรก็ดี การมีส่วนร่วมทางการเมืองไม่ใช้คำาตอบเดียวที่
ทำาให้รัฐธรรมนูญนั้นบังคับใช้ได้อย่างยาวนาน ตรงข้ามกับรัฐธรรมนูญ
แห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2540 ซึ่งได้รับความสนใจและการมีส่วนร่วม
จากประชาชนอย่างกว้างขวาง มีการประเมินว่าผู้มีส่วนร่วมในการร่างราว
800,000 คน จนมีคำากล่าวว่ารัฐธรรมนูญฉบับนี้เป็นรัฐธรรมนูญฉบับประชาชน
อย่างไรก็ตาม รัฐธรรมนูญฉบับนี้กลับมีอายุเพียง 8 ปีเท่านั้น
ประการที่สอง การออกแบบเครื่องมือส�าหรับการมีส่วนร่วม
ของประชาชนเป็นสิ่งที่จ�าเป็น : นอกจากการมีส่วนร่วมของประชาชนใน
กระบวนการจัดทำารัฐธรรมนูญแล้ว ยังต้องพิจารณาเครื่องมือการมีส่วนร่วม
ของประชาชนในรัฐธรรมนูญอีกด้วย เช่น ประสบการณ์กระบวนการร่างรัฐธรรมนูญ
ของประเทศเยอรมนี ซึ่งมีบริบทคล้ายคลึงกับประเทศญี่ปุ่นนั่นคือการที่มี
ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมค่อนข้างจำากัด ดังนั้น จึงจำาเป็นที่จะต้องใช้ตัวเนื้อหา
ของรัฐธรรมนูญเอง เพื่อสร้างความชอบธรรมของรัฐธรรมนูญทดแทน
กระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนที่ขาดหายไป หรือการใช้เครื่องมือ เช่น
การให้ออกเสียงประชามติ การเข้าชื่อเสนอร่างกฎหมาย การเข้าชื่อเสนอให้
ถอดถอนผู้ดำารงตำาแหน่งทางการเมือง เป็นต้น
