Page 135 - kpiebook65030
P. 135
134 ประเด็นส�ำคัญที่พึงมีและควรแก้ไขตำมรัฐธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย พุทธศักรำช 2560
รัฐธรรมนูญศึกษา : กลไกของรัฐธรรมนูญและรัฐธรรมนูญเปรียบเทียบ
ประการที่สาม การออกแบบรัฐธรรมนูญไม่มีรูปแบบที่ตายตัว
ควรเลือกให้เหมาะสมกับบริบททางสังคมการเมืองของประเทศนั้น ๆ :
แม้ว่าการออกแบบรัฐธรรมนูญจำาเป็นที่จะต้องอาศัยการออกแบบเชิงสถาบัน
ซึ่งคือการกระบวนการที่มุ่งกำาหนดเงื่อนไข แผนงาน โครงสร้างขององค์กร
เพื่อให้ลักษณะขององค์กรตอบสนองสอดรับกับเป้าหมายของมนุษย์ อย่างไรก็ตาม
การออกแบบรัฐธรรมนูญนั้นไม่มีกฎที่ตายตัว ซึ่งต้องคำานึงถึงประวัติศาสตร์
ความเป็นมาของประเทศ บริบททางการเมืองอาจส่งผลให้ผลลัพธ์ทางการเมือง
ออกมาในรูปแบบหนึ่ง
ประการที่สี่ การออกแบบรัฐธรรมนูญไม่ควรคาดหวังผลลัพธ์
ที่สมบูรณ์แบบ แต่ควรให้ความส�าคัญของการออกแบบภาพรวม
(Grand Design) : หนึ่งในปัจจัยสำาคัญที่ทำาให้รัฐธรรมนูญ 9 ประเทศ
ซึ่งเราจัดบรรยายสาธารณะที่ผ่านมามีอายุที่ยืนยาวนั่นคือ ทั้ง 9 ประเทศ
มุ่งออกแบบภาพรวมของสังคมการเมืองที่ชัดเจน นั่นคือ ต้องการให้ประเทศ
มีความเชื่อมโยงกับประชาชน มีการปกครองระบอบประชาธิปไตย ซึ่งอำานาจของ
การปกครองมาจากประชาชน มีการปกครองภายใต้กฎหมาย (Rule of Law)
ฯลฯ จากนั้นจึงค่อยออกแบบรัฐธรรมนูญ และสถาบันทางการเมืองเพื่อให้
หลักการเหล่านี้เกิดขึ้นในทางสังคมการเมือง พร้อมกับออกแบบเครื่องที่ประชาชน
จะสามารถใช้อำานาจของตนเองในรัฐธรรมนูญนี้ได้ จึงจะตามมาด้วยรายละเอียด
อื่น ๆ เพื่อตอบโจทย์ปัญหาเป็นการเฉพาะของตนเอง ในขณะที่ประเทศไทย
ในช่วงที่ผ่านมาให้ความสำาคัญกับการออกแบบรัฐธรรมนูญจากการทบทวน
สภาพปัญหาทางการเมืองของประเทศ จากนั้นจึงค่อยออกแบบสถาบันทางการเมือง
เพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว เสมือนมีกรอบเป้าหมายของการใช้รัฐธรรมนูญ
อย่างชัดเจน แม้ว่าผลลัพธ์ที่ผ่านมาจะสามารถแก้ไขปัญหาที่ต้องการได้
หากแต่บทบัญญัติของตัวรัฐธรรมนูญเองก็ได้สร้างปัญหาใหม่ขึ้นมาเช่นกัน