Page 371 - kpiebook65024
P. 371
370 ประเด็นส�ำคัญที่พึงมีในรัฐธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย
1.4 เหตุผลและความจ�าเป็นของระบบสองสภา
แนวความคิดเกี่ยวกับการก�าหนดโครงสร้างของรัฐสภาควรพิจารณาจาก
ประวัติศาสตร์ วิวัฒนาการทางการเมืองของแต่ละประเทศ รูปของรัฐ สถานการณ์
และสภาพเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง รวมถึงวัตถุประสงค์หรือประโยชน์ที่พึงได้
จากรัฐสภา ซึ่งโดยปกติแล้ว วัตถุประสงค์ของการมีสองสภาได้แก่
1) เพื่อถ่วงอ�านาจระหว่างสภานิติบัญญัติกับรัฐบาล
2) เพื่อเหนี่ยวรั้งหรือคานอ�านาจกับสภาผู้แทนราษฎร
3) เพื่อตรวจสอบหรือทักท้วงเพื่อให้การออกกฎหมายรอบคอบและ
ถูกต้องยิ่งขึ้น
4) เพื่อเป็นเวทีหรือเปิดโอกาสให้บุคคลบางกลุ่มมีโอกาสทางการเมืองได้
5) เพื่อเป็นฐานอ�านาจหรือฝ่ายรัฐบาล โดยมักพัฒนามาจากการแต่งตั้ง
ของฝ่ายรัฐบาลหรือคณะบุคคล (วิษณุ เครืองาม, 2530)
อย่างไรก็ตาม เหตุผลเรื่องสภาเดียวหรือสองสภายังมีประเด็นที่ควรพิจารณา
อีกประการได้แก่ การมีสองสภาด้วยเหตุผลที่ว่า เมื่ออ�านาจนิติบัญญัติอยู่กับสภาล่าง
ซึ่งเป็นสามัญชนแล้ว ชนชั้นสามัญอาจบัญญัติกฎหมายอันเป็นการเสียหายต่อ
ผลประโยชน์ของชนชั้นที่สูงกว่า ดังนั้นชนชั้นสูงย่อมต้องมีผู้แทนแยกต่างหากในองค์กร
นิติบัญญัติของตนเอง อันเป็นอีกองค์กรหนึ่ง ที่มีสิทธิยับยั้งการฝ่าฝืนในหมู่ประชาชน
เช่นเดียวกับที่ประชาชนย่อมมีสิทธิโต้แย้งการล่วงละเมิดของชนชั้นสูง
