Page 163 - kpiebook65024
P. 163
162 ประเด็นส�ำคัญที่พึงมีในรัฐธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย
การเลือกตั้งไม่ได้เป็นแค่กระบวนการที่ประชาชนเข้าไปมีส่วนร่วมในทางการเมือง
หรือการควบคุมให้ตัวแทนของประชาชนต้องขึ้นอยู่กับประชาชนหรือเป็นการสืบทอด
อ�านาจของผู้มีต�าแหน่งทางการเมืองโดยสันติวิธีเท่านั้น หากแต่การเลือกตั้งยังเป็น
การสื่อสารติดต่อกันระหว่างผู้ปกครองและผู้อยู่ใต้ปกครอง”
การเลือกตั้งถือได้ว่าเป็นประเด็นและเป็นเงื่อนไขที่ส�าคัญอย่างยิ่งของ
การปกครองในระบอบประชาธิปไตย เนื่องจากการเลือกตั้งนั้นเป็นการแสดงออก
ซึ่งแสดงถึงเจตนารมณ์ของประชาชนที่มอบความไว้วางใจและอ�านาจให้กับตัวแทน
โดยผ่านระบบพรรคการเมือง โดยการออกเสียงเลือกตั้งนั้นเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษย์
โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสังคมประชาธิปไตย ซึ่งจะเห็นได้อย่างชัดเจนจากบทบัญญัติ
ข้อที่ 21(1) แห่งปฎิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษย์ชน (Universal Declaration of
Human Rights) คือ “ทุกคนมีสิทธิที่จะมีส่วนร่วมในการปกครองประเทศตนโดยตรง
หรือผ่านผู้แทนซึ่งได้รับเลือกตั้งโดยอิสระ” บทบัญญัติดังกล่าวได้วางหลักการส�าคัญ
คือ เจตจ�านงของประชาชนย่อมเป็นมูลฐานแห่งอ�านาจของรัฐบาลผู้ปกครองเจตจ�านง
ดังกล่าวต้องแสดงออกโดยการเลือกตั้งที่สุจริต (วิทยา ขินบุตร, 2559) โดยระบบ
การเลือกตั้งนั้นสามารถพิจารณาความหมายได้ทั้งอย่างกว้างและอย่างแคบ (พรรณชฎา
ศิริวรรณบุศย์, 2558) ดังนี้
1) ระบบก�รเลือกตั้งในคว�มหม�ยอย่�งกว้�ง คือ เป็นการก�าหนด
ที่มาของตัวแทนหรือผู้แทนอันประกอบด้วย การก�าหนดคุณสมบัติ
ของผู้มีสิทธิเลือกตั้งและคุณสมบัติของผู้สมัครรับเลือกตั้ง การก�าหนด
จ�านวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในแต่ละเขตเลือกตั้งและการก�าหนด
เขตเลือกตั้ง รวมถึงการลงคะแนนและการคิดคะแนนเสียงเลือกตั้ง