Page 13 - kpiebook65017
P. 13
12 ประเด็นส�ำคัญที่พึงมีและควรแก้ไขตำมรัฐธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย พุทธศักรำช 2560 :
การคลังสาธารณะ
ประวัติศาสตร์การเมืองและเศรษฐกิจ ประเทศที่ปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตย
ส่วนใหญ่จะก�าหนดหลักการที่ส�าคัญเกี่ยวกับการคลังสาธารณะเอาไว้ในรัฐธรรมนูญ
ซึ่งเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศนั้น ๆ ส�าหรับประเทศไทย รัฐธรรมนูญแห่ง
ราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มีบทบัญญัติที่เกี่ยวข้องกับการคลังสาธารณะ
เป็นการเฉพาะอยู่ในหลายส่วนด้วยกัน ได้แก่ หมวด 5 หน้าที่ของรัฐ มาตรา 62 ก�าหนด
หน้าที่ของรัฐในการรักษาวินัยทางการเงินการคลังโดยเคร่งครัด หมวด 7 รัฐสภา
ส่วนที่ 4 บทบัญญัติที่ใช้แก่สภาทั้งสอง มาตรา 140 ถึง มาตรา 144 เป็นบทบัญญัติ
เกี่ยวกับการตรากฎหมายว่าด้วยงบประมาณรายจ่ายและหลักเกณฑ์การจ่ายเงินแผ่นดิน
และหมวด 12 ซึ่งก�าหนดเกี่ยวกับคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดินซึ่งมีสถานะ
เป็นองค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญที่ท�าหน้าที่ในการควบคุมตรวจสอบการเงินแผ่นดิน
อย่างไรก็ดี หลังจากที่รัฐธรรมนูญฉบับดังกล่าวใช้บังคับมาระยะหนึ่งแล้ว เริ่มปรากฏ
ให้เห็นข้อจ�ากัดบางประการของบทบัญญัติตามรัฐธรรมนูญที่เกี่ยวข้องกับการคลัง
สาธารณะอันส่งผลต่อการใช้และการตีความรัฐธรรมนูญ
รายงานวิชาการฉบับนี้จึงมุ่งหมายที่จะศึกษาข้อจ�ากัดทางกฎหมายของ
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ในประเด็นที่เกี่ยวกับบทบัญญัติ
ตามมาตรา 140 ถึงมาตรา 144 ซึ่งเป็นบทบัญญัติที่เกี่ยวข้องกับการตรากฎหมายงบ
ประมาณรายจ่ายและหลักเกณฑ์การจ่ายเงินแผ่นดิน เพื่อศึกษาวิเคราะห์สภาพปัญหา
หลักกฎหมายการคลังที่เกี่ยวข้อง และเสนอแนวทางในการปรับปรุงแก้ไขรัฐธรรมนูญ
ฉบับดังกล่าวต่อไปในอนาคต โดยบทความนี้จะน�าเสนอผลการศึกษาใน 4 หัวข้อด้วยกัน
เริ่มจากการอธิบายแนวความคิดพื้นฐานทางกฎหมายการคลังที่มีค่าบังคับในระดับ