Page 26 - kpiebook65015

25

30 เปอร์เซ็นต์ พรรค ก. ก็จะได้ ส.ส. 30 เปอร์เซ็นต์ เป็นต้น ระบบเลือกตั้งแบบสัดส่วน
จึงท�าให้พรรคการเมืองได้ ส.ส. ตรงตามเจตนารมณ์ของประชาชน และโดยที่พรรคการเมือง

ต้องมีการเสนอบัญชีรายชื่อผู้สมัคร จึงถูกเรียกว่า “การเลือกตั้งแบบบัญชีรายชื่อ” หรือ

“ปาร์ตี้ลิสต์” การเลือกตั้ง ส.ส. จ�านวน 100 คน ที่รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2540 เรียกว่า
“การเลือกตั้งแบบบัญชีรายชื่อ” คือการเลือกตั้งระบบนี้ ระบบสัดส่วนบัญชีรายชื่อ
ยังแยกได้เป็น 3 แบบดังนี้

(1.1) บัญชีรำยชื่อแบบปิด (Closed List) คือบัญชีรายชื่อผู้สมัครที่จัดท�าโดย
พรรคการเมืองโดยที่ผู้มีสิทธิเลือกตั้งไม่สามารถเปลี่ยนแปลงล�าดับของผู้สมัครได้ ท�าให้
มีข้อเสียหากว่าผู้มีสิทธิเลือกตั้งไม่ชอบผู้สมัครล�าดับต้น ๆ หรือชอบผู้สมัครล�าดับท้าย ๆ

มากกว่า แต่จะไม่สามารถเปลี่ยนแปลงล�าดับผู้สมัครได้ ซึ่งได้เป็น ส.ส.ซึ่งเป็นระบบที่

ประเทศไทยใช้มาโดยตลอดตั้งแต่รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2540

(1.2) บัญชีรำยชื่อแบบเปิด (Open List) เป็นบัญชีรายชื่อแบบที่ผู้มีสิทธิเลือกตั้ง
จะสามารถเลือกให้คะแนนกับผู้สมัครในบัญชีรายชื่อที่ชอบที่สุดได้ จากนั้นล�าดับ

ในบัญชีรายชื่อก็จะเปลี่ยนไปตามคะแนนที่ได้โดยเรียงจากผู้สมัครในบัญชีรายชื่อที่ได้
คะแนนมากที่สุดไปหาผู้สมัครที่ได้คะแนนน้อยที่สุด บัญชีรายชื่อแบบเปิดเป็นระบบ

ที่เอาผู้มีสิทธิเลือกตั้งเป็นศูนย์กลาง และเหมาะสมโดยเฉพาะอย่างยิ่งส�าหรับประเทศ
ที่ไม่มีประชาธิปไตยภายในพรรคการเมืองดังเช่นประเทศไทย แต่ผู้น�าพรรคการเมือง

ส่วนใหญ่จะไม่ชอบระบบนี้ เพราะจะท�าให้อ�านาจในการก�าหนดว่าใครจะได้เป็น ส.ส.
แบบบัญชีรายชื่อจะหมดไป 18

18 ดูข้อดีข้อเสียเพิ่มเติมของ Open List ได้ในบทความ Open List Proportional Representation,
The Good, the Bad and the Ugly บทความของ The International Institute for Democracy
and Electoral Assistance (International IDEA), www.idea.int; ในการร่างรัฐธรรมนูญในปี 2558
คณะกรรมาธิการร่างรัฐธรรมนูญชุดบวรศักดิ์ อุวรรณโณ ใช้ระบบ closed list แต่เนื่องจากร่างรัฐธรรมนูญ
ฉบับนั้นไม่ผ่าน ระบบนี้จึงตกไป