Page 27 - kpiebook65015
P. 27
26 ประเด็นส�ำคัญที่พึงมีและควรแก้ไขตำมรัฐธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย พุทธศักรำช 2560 :
การได้มาซึ่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
(1.3) บัญชีรำยชื่อแบบอิสระ (Free List) เป็นการเลือกตั้งแบบสัดส่วน
บัญชีรายชื่อที่ผู้มีสิทธิเลือกตั้งสามารถเลือกข้ามบัญชีรายชื่อได้ ซึ่งจะคล้ายกับระบบ
19
สัดส่วนแบบเลือกเป็นคน (Single Transferable Vote) แต่เป็นการเลือกเป็นคน
แบบมีบัญชีรายชื่อของพรรคการเมือง ระบบนี้มีความซับซ้อนและยุ่งยากมากเกินไป
จนไม่ควรเอามาใช้ในประเทศไทย ผู้วิจัยจึงไม่ขอกล่าวถึงโดยละเอียด
(2) ระบบสัดส่วนแบบเลือกเป็นคน
(Single Transferable Vote – STV)
ระบบสัดส่วนไม่ได้มีแต่ระบบที่เลือกเป็นพรรค แต่มีระบบแบบเลือกเป็นคนด้วย
ระบบนี้เรียกในภาษาอังกฤษว่า Single Transferable Vote (STV) ซึ่งถ้าแปลตรงตัว
20
จะแปลได้ว่า “ระบบคะแนนเดียวส่งต่อได้” ระบบนี้เป็นระบบเขตละหลายคน
โดยค�านวณคะแนนแบบสัดส่วน ในการเลือกผู้มีสิทธิเลือกตั้งจะเลือกตามล�าดับ
ความชอบและใส่หมายเลขแบบ preferential vote เหมือนระบบ Alternative
Vote ของประเทศออสเตรเลีย ในการนับคะแนนจะนับคะแนนจากหมายเลขหนึ่งก่อน
เหมือน AV ผู้สมัครคนใดได้คะแนนเท่ากับค่าเฉลี่ยของจ�านวนคะแนนต่อ ส.ส. หนึ่งคน
(ซึ่งก็คือสัดส่วนคะแนนต่อ ส.ส.หนึ่งคน) ก็จะได้รับเลือกตั้ง จากนั้นก็จะดูคะแนน
หมายเลขสอง และหมายเลขต่อ ๆ ไป แบบ AV แต่ที่ซับซ้อนยิ่งกว่า AV คือจะน�า
19 ดูเพิ่มเติมได้ในหัวข้อ Open, Closed and Free Lists ของเว็บไซต์ ACE The Electoral
Knowledge Network, www.aceproject.org
20 ดู Electoral System Design: The New International IDEA Handbook, น. 71;
Electoral System Design IDEA ฉบับแปลไทยใช้ค�าว่า “ระบบคะแนนเสียงเดียวโอนได้” น. 90;
อย่างไรก็ตามผู้วิจัยเห็นว่า การเรียกระบบสัดส่วนแบบเลือกเป็นคนว่า Single Transferable Vote
อาจท�าให้สับสนได้ เพราะยังมีระบบ Alternative Vote ก็เป็นระบบคะแนนเดียวโอนได้เช่นกัน
