Page 51 - kpiebook63005

50 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดขอนแก่น

รัฐธรรมนูญและการเตรียมความพร้อมในการจัดการเลือกตั้ง

รัฐธรรมนูญฉบับปี 2560 ได้ออกแบบให้ใช้ระบบการเลือกตั้งแบบจัดสรรปันส่วนผสม กำาหนดให้มี

ส.ส.จำานวน 500 คน ระดับเขตจำานวน 350 คนและบัญชีรายชื่อ 150 คน ประชาชนลงคะแนนเสียงได้เพียง

บัตรเดียว โดยนำาจำานวนส.ส.ที่พึงมี ซึ่งนำาคะแนนเลือกตั้งส.ส.ทั่วประเทศมาหารด้วย 500 และหักด้วยจำานวน
ส.ส. ระบบเขต เพื่อนำาคะแนนไปคำานวณจำานวน ส.ส. ระบบบัญชีรายชื่อ ในแง่นี้ หากพรรคการเมืองใดมี ส.ส.
เขตมาก สัดส่วนของจำานวน ส.ส. ในระบบบัญชีรายชื่อจะน้อยลง ต่างจากการเลือกตั้งก่อนหน้านี้ที่ประชาชน

ลงคะแนนได้สองใบ เพื่อเลือกทั้งส.ส.เขตและส.ส.บัญชีรายชื่อ ด้วยเงื่อนไขของการเลือกตั้งในระบบใหม่นี้

จึงทำาให้ไม่มีพรรคการเมืองใดสามารถครองเสียงข้างมากได้ แต่จะมีพรรคการเมืองจำานวนมากกระจัดกระจาย
ซึ่งจะบั่นทอนต่อการคงอยู่ของพรรคการเมืองขนาดใหญ่ ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า นี่คืออีกหนึ่งนวัตกรรมใหม่
ของกรรมการร่างรัฐธรรมนูญภายใต้การกำากับโดย คสช. เพื่อทำาลายพรรคการเมืองขนาดใหญ่และ

ไม่ต้องการให้พรรคเพื่อไทยสามารถเอาชนะการเลือกตั้งด้วยเสียงข้างมากได้ 92

ไม่เพียงเท่านั้น ด้วยข้อจำากัดของประกาศ คสช. จำานวนมากในช่วงหลังรัฐประหาร ทำาให้
การดำาเนินกิจการของพรรคการเมืองต่างๆ เป็นไปด้วยความยากลำาบาก เช่น การห้ามพรรคการเมือง

ทำากิจกรรมทางการเมือง ห้ามจัดประชุมใหญ่ของพรรคการเมือง ห้ามพรรคการเมืองประชุมสมาชิก
พรรค ห้ามจัดตั้งสาขาพรรค พรรคการเมืองใดก็ตามที่ต้องการจะจัดตั้งขึ้นใหม่ต้องขออนุญาตจาก คสช.

ก่อน การห้ามพรรคการเมืองที่มีอยู่แล้วดำาเนินการประชุมหรือหากพรรคการเมืองใดต้องการรับเงิน
บริจาคหรือขอระดมทุนก็ต้องทำาเรื่องของอนุญาต คสช. หรือแม้แต่พรรคใดจะประกาศเพื่อเลิกกิจการ

93
พรรค ก็ต้องขออนุญาตจาก คสช. เช่นกัน ทันทีที่ราชกิจจานุเบกษาได้เผยแพร่พระราชบัญญัติประกอบ
รัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรพ.ศ. 2561 เมื่อวันที่ 12 กันยายน พ.ศ. 2561

หลายฝ่ายได้เฝ้ารอถึงบรรยากาศการเลือกตั้งที่ควรต้องเปิดกว้างมากขึ้นนับจากนั้น แต่กว่าที่จะมีคำาสั่ง
คสช.ที่ 22/2561 โดยใช้มาตรา 44 อนุญาตให้ประชาชนและพรรคการเมืองดำาเนินกิจกรรมทางการเมือง

ได้ต้องรอจนถึงวันที่ 11 ธันวาคม พ.ศ.2561 นั่นหมายความว่า ก่อนการเลือกตั้ง แต่ละพรรคการเมือง
ยกเว้น พรรคการเมืองที่จัดตั้งขึ้นใหม่ มีเวลาค่อนข้างกระชั้นชิดมากในการทำากิจกรรมใดก็ตาม ซึ่งเป็น

ปรากฏการณ์ที่ค่อนข้างแปลกประหลาดก่อนที่จะมีการเลือกตั้งเกิดขึ้น

คำาสั่งของ คสช ข้างต้น ได้ยกเลิกประกาศ คสช.ที่ 57/2557 เพื่ออนุญาตให้พรรคการเมือง
สามารถจัดประชุม หรือดำาเนินกิจกรรมทางการเมือง รวมถึงการจัดตั้ง จดทะเบียนพรรค และการจัดสรร

เงินกองทุนเพื่อการพัฒนาพรรคการเมืองได้ เช่นเดียวกับอนุญาตให้แต่ละพรรคการเมืองสามารถจัด
ประชุมใหญ่ จัดตั้งสาขาพรรค และประชุมสมาชิกพรรคได้ ส่วนพรรคการเมืองที่จะเกิดขึ้นใหม่สามารถจัด

ตั้งได้เลยโดยไม่ต้องขออนุญาตจาก คสช. มีการอนุญาตให้พรรคการเมืองสามารถหาเสียงได้ ตลอดจน

92 Prajak Kongkirati and Veerayooth Kanchoochat, “The Prayuth Regime: Embedded Military and Hierarchical
Capitalism in Thailand.” TRaNS: Trans-Regional and -National Studies of Southeast Asia 6 (2) (2018): 279–305.
93 “ยำ้าระดมทุน-บริจาคต้องขอคสช.” มติชน, 12 ตุลาคม 2561 หน้า 10,11