Page 18 - kpi22173

“บทบาทสตรีถิ่นอาสาสมัครสาธารณสุขประจําหมูบานในการเสริมสรางการมีสวนรวมของชุมชน
เพื่อปองกันและควบคุมการแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุใหม 2019 ในจังหวัดเชียงใหม”

มีความสํานึกรูสึกวาตนเองเปนคนในพื้นที่ โดยมีบทบาทและหนาที่ในชุมชนทองถิ่นทั้งในฐานะผูหญิง (สตรี)

มารดาและภรรยาอยางใดอยางหนึ่งหรือทั้งหมด ผนวกกับบทบาทอาสาสมัครสาธารณสุขประจําหมูบาน

ของตนเอง โดยงานวิจัยนี้มองสตรีถิ่นในฐานะวาทกรรมการสรางความหมายทางการเมืองและสรางพื้นที่

ในการแสดงบทบาทการมีสวนรวมในมิติของการใหความรูในการดูแลสุขภาพแกชุมชนทองถิ่นตนเอง

โดยเฉพาะกรณีวิกฤติการแพรระบาดของโรค COVID-19 ในจังหวัดเชียงใหม ดวยธรรมชาติของสตรีเพศ

ที่มีความละเอียด รอบคอบ และออนโยน ซึ่งเขากันไดดีกับลักษณะงานที่ตองดูแลและมีความใกลชิด
กับผูปวยและผูคนในชุมชน เขาใจวาเปนสวนหนึ่งที่ทําใหการดําเนินงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจํา

หมูบาน (อสม.) ประสบความสําเร็จและมีประสิทธิภาพ

จากรายงานของระบบสารสนเทศงานสุขภาพประชาชน กองสนับสนุนสุขภาพภาคประชาชน

พบวา ในป พ.ศ. 2562 จาก 16 ตําบล ในอําเภอเมืองเชียงใหม มีจํานวน อสม. รวมทั้งสิ้น 2,691 คน

ซึ่งเปนเพศชาย 450 คน และเพศหญิง 2,241 คน โดยคิดเปนสัดสวนเพศหญิง รอยละ 83.28 (ระบบ
สารสนเทศงานสุขภาพประชาชน กองสนับสนุนสุขภาพภาคประชาชน, 2562) จากสถิติดังกลาว

มีนัยสําคัญและนาสนใจในการศึกษาในหลายประเด็น โดยเฉพาะอยางยิ่งบทบาทสตรีถิ่นในการเสริมสราง

ความรวมมือของชุมชนในการปองกันและควบคุมการแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุใหม

2019 เห็นไดจากบทบาทเดนของผูนําสตรีของประเทศตางๆ เชน เยอรมัน ไตหวัน และนิวซีแลนด ในการ

จัดการในภาวะวิกฤติการแพรระบาดของเชื้อไวรัสดังกลาว จนเปนที่ชื่นชมของบรรดาสื่อมวลชนและ
สื่อสังคมออนไลนอยางแพรหลาย

การทําความเขาใจบทบาท อสม. ในการเขาไปมีสวนรวมในเครือขายสาธารณสุขมูลฐานในการ

ปองกันและเฝาระวังการแพรระบาดและเครื่องมือการสื่อสารระหวางเครือขายและการสื่อสารสูการปฏิบัติ

ในระดับชุมชนทองถิ่นเกิดขึ้นไดอยางไรและวิธีการใด อุปสรรคในการเขาถึงขอมูลขาวสารและชองทาง
การสื่อสารเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการสงสารถึงผูรับสาร เพื่อความเขาใจตรงกันและปฏิบัติไดถูกตอง

ตามมาตรการที่กําหนด ซึ่งมีสวนทําใหชุมชนใหความรวมมือในการปฏิบัติตามมาตรการที่ภาครัฐแนะนํานั้น

จําเปนตองศึกษาพฤติกรรมสารสนเทศ (Information behavior) ของ อสม. เพื่อพิสูจนทราบพฤติกรรม

สารสนเทศในการปองกัน เฝาระวัง อีกทั้งยังเปนการทําความเขาใจเกี่ยวกับวิธีการตางๆ ที่บุคคลมี

ปฏิสัมพันธกับสารสนเทศ เปนพฤติกรรมที่เชื่อมโยงใหแตละบุคคลเขาถึงแหลงสารสนเทศโดยใชสื่อตางๆ

เปนชองทางในการเผยแพรสารสนเทศหรือความรู พฤติกรรมสารสนเทศที่นํามาศึกษาในกลุมของ อสม.

มุงไปที่การแสดงออกที่สื่อถึงความสัมพันธระหวางความตองการสารสนเทศ (Information need) การ
แสวงหาสารสนเทศ (Information seeking) และการใชสารสนเทศ (Information use) (Wilson, 2000)

17