Page 259 - kpi21190
P. 259
259
เพิ่มคุณภาพประชาธิปไตย
เพื่อส งคมเสมอภาค
ศรีประภา เพชรมีศรี*
ความเชื่อมโยงระหว่างประชาธิปไตยและความเหลื่อมล้ำเป็นสิ่งที่
อาจารย์ศรีประภาได้ชี้ให้เห็นว่าทั้งสองสิ่งนี้มีความเชื่อมโยงกันอย่างใกล้ชิด
อาจารย์ได้ยกตัวอย่างบทความความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจกับประชาธิปไตย
ของอาจารย์สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์ ที่พูดในงานปาฐกถาวันที่ 14 ตุลาคม 2553
ได้อย่างน่าสนใจ บทความชิ้นนั้นกล่าวถึงความมั่นคงของประชาธิปไตยในแถบ
ประเทศสแกนดิเนเวีย ที่สามารถสร้างความเสมอภาคในสังคมผ่านการเป็น
รัฐสวัสดิการที่มีการจัดเก็บภาษีอย่างจริงจัง และภาษีนั้นทำไปสู่การรับประกันคุณภาพ
ชีวิตของคนในสังคมและสร้างสังคมที่เสมอภาคจากสวัสดิการของรัฐได้ บทความดังกล่าว
ชี้ชวนให้เห็นถึงความเชื่อมโยงกันอย่างมีนัยยะสำคัญของประชาธิปไตยและการลดช่องว่าง
ความเหลื่อมล้ำ ในขณะที่ประเทศไทยกลับมีความขัดแย้งทางการเมือง โดยเฉพาะความขัดแย้ง
ระหว่างคนรวยและคนจน และหลายครั้งที่นักธุรกิจที่ร่ำรวยมักหลบเลี่ยงภาษีเพื่อไม่ให้ตนเอง
ได้จ่ายภาษีที่มากเกินไป ทำให้การจัดเก็บภาษีมาใช้เพื่อเป็นสวัสดิการในประเทศไทยนั้นยังไม่
เห็นผลมากนัก และสิ่งนี้เองที่ทำให้ประเทศไทยยังถมช่องว่างความเหลื่อมล้ำได้ยังไม่ดีนัก
เมื่อชวนให้เห็นถึงความเชื่อมโยงระหว่างประชาธิปไตยกับความเหลื่อมล้ำแล้ว อาจารย์
ศรีประภาได้หันกลับมาพิจารณาคำว่า “ประชาธิปไตย” ให้ชัดเจนมากขึ้น โดยพบว่าในแง่มุม
ทางวิชาการคำว่า “ประชาธิปไตย” มักอยู่บนพื้นฐานหลัก 3 ประการ คือ เสรีภาพ
ปัจเจกบุคคล (individual freedom) เสรีภาพทางการเมือง (political liberty) หลักนิติธรรม
(rule of law) โดยมีรายละเอียด ดังนี้
* ดร., อาจารย์ประจำสถาบันสิทธิมนุษยชนและสันติศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล
