Page 42 - kpi20899
P. 42
“การถอดบทเรียนชุมชนเพื่อการปฏิรูปกระบวนการจัดการทรัพยากร : พลวัตแห่งการมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรน ้า
ในพื นที่ต้าบลหนองพันจันทร์ อ้าเภอบ้านคา จังหวัดราชบุรี” โดย ดร.ปริชัย ดาวอุดม และนายเจษฎา เนตะวงศ์
ได้ข้อเสนอเชิงทฤษฎีและพัฒนาขึ้นเป็น โครงร่างตัวแบบเชิงมโนทัศน์ (conceptual model) ผู้วิจัยได้จัด
ให้มีการสนทนากลุ่มขึ้น อันประกอบไปด้วย กลุ่มผู้น้าชุมชน กลุ่มคณะกรรมการผู้ใช้น้้า กลุ่มสมาชิกผู้ใช้น้้า
กลุ่มหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง ซึ่งได้มาจากกลุ่มผู้ให้ข้อมูลส้าคัญที่ได้มีการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกมาแล้ว
และกลุ่มผู้ที่ได้รับการเชิญเข้ามาร่วมเพิ่มเติม รายละเอียดการจัดสนทนากลุ่มและรายชื่อผู้เข้าร่วมการ
สนทนากลุ่ม อยู่ในเอกสารภาคผนวก (จ.)
ทั้งนี้เพื่อที่จะน้าข้อเสนอเชิงทฤษฎี และโครงร่างตัวแบบเชิงมโนทัศน์ที่ได้พัฒนาขึ้นจาก
ข้อเสนอเชิงทฤษฎีเข้ามาสู่กระบวนการสนทนากลุ่มในอันที่จะได้มีการตรวจสอบความถูกต้อง อันเป็นการ
อธิบายปรากฏการณ์ที่ศึกษาในครั้งนี้จากหลากหลายมุมมองซึ่งจะช่วยให้ผู้วิจัยสามารถสร้างข้อสรุป
เชิงทฤษฎีและตัวแบบเชิงมโนทัศน์ได้อย่างสมบูรณ์ยิ่งขึ้นและใช้การสนทนากลุ่มดังกล่าวในการสนทนา
เพื่อถอดบทเรียนจากการเล่าเรื่องของผู้ร่วมสนทนาด้วย
3.1.5 การวิเคราะห์ข้อมูล
การวิจัยในครั้งนี้ผู้วิจัยได้เลือกใช้ทฤษฎีฐานรากเป็นวิธีวิทยาหลักในการวิจัย ดังนั้นการ
วิเคราะห์ข้อมูลจึงไม่สามารถรอให้มีการเก็บข้อมูลจนเสร็จสิ้นเสียก่อนจึงจะท้าการวิเคราะห์ข้อมูล แต่ด้วย
วิธีวิทยาฐานรากดังกล่าวท้าให้การวิเคราะห์ข้อมูลและการเก็บข้อมูลต้องด้าเนินการไปพร้อมๆ กันดังนี้
1) เมื่อได้ข้อมูลชุดแรก ผู้วิจัยด้าเนินการก้าหนดรหัสเพื่อจ้าแนกข้อมูล (open coding)
2) เชื่อมโยงข้อมูล (axial coding) โดยน้าข้อมูลที่จ้าแนกตามรหัสที่สัมพันธ์กันมาเชื่อมโยง
เข้าด้วยกันเพื่อสร้างมโนทัศน์ของข้อมูลเป็นกลุ่มๆ
3) น้ามโนทัศน์ที่เป็นกลุ่มๆ ดังกล่าวในข้อ 2 มาเรียบเรียงโดยพิจารณาจากความสัมพันธ์ของ
แต่ละมโนทัศน์
4) สร้างข้อเสนอเชิงทฤษฎี หรือสมมติฐานชั่วคราว
5) ด้าเนินการเก็บข้อมูลต่อไป และย้อนกลับไปท้าการก้าหนดรหัสให้ข้อมูล จากข้อ1-4 ซึ่งใน
ขั้นนี้จะมีการปรับข้อเสนอเชิงทฤษฎีไปตามข้อมูลและมโนทัศน์ที่ค้นพบเพิ่มขึ้น จนกว่าข้อมูลจะอิ่มตัว
6) น้าข้อมูลจากการจัดการสนทนากลุ่มมาตรวจสอบยืนยันความถูกต้องของข้อเสนอเชิง
ทฤษฎีและโครงร่างตัวแบบเชิงมโนทัศน์ ที่พัฒนาขึ้นมาจากข้อมูลฐานราก
7) สร้างข้อสรุปเชิงทฤษฎีและตัวแบบเชิงมโนทัศน์น้าเสนอตัวแบบการจัดการทรัพยากรน้้า
ตามแนวทางประชาธิปไตยชุมชนที่เหมาะสม
41