Page 134 - kpi20858
P. 134
91
จากข้อความข้างต้น แสดงให้เห็นถึงกรรมวิธีการสร้างงานจิตรกรรมฝาผนังของพระยา
อนุศาสน์ จิตรกร โดยสามารถตั้งข้อสันนิษฐานได้ว่า พระยาอนุศาสน์ได้ร่างภาพลงบนกระดาษ
ขนาดเล็ก จากนั้นตีตารางด้วยเส้นตั้งและนอน เพื่อใช้เส้นดังกล่าวน าไปสู่การขยายแบบที่มีขนาด
ใหญ่ยิ่งขึ้น จากนั้นน ากระดาษที่ขยายแบบร่างไว้มาท าการปรุลาย เพื่อตบดินสอพอง ให้เกิดเส้น
ร่างเลือนราง จนสามารถเขียนตามเส้นร่างดังกล่าวได้
ด้านรายละเอียดของตัวภาพที่พระราชทานค าแนะน า สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยา
ด ารงราชานุภาพ ทรงมีลายพระหัตถ์ก ากับลักษณะ และพระชันษาของสมเด็จพระนเรศวร แต่ละ
ฉากตอนไว้ด้วย ดังนี้คือ
ที่ในเรื่องซึ่งฉันกะบอกพระชันษาพระนเรศวรไว้นั้น เพื่อจะให้เจ้าคุณเข้าใจว่าจะเขียน
เป็นภาพเด็กหรือภาพหนุ่มเพียงไร อนึ่งหนึ่งมีในจดหมายเหตุว่า สมเด็จพระนเรศวรนั้นพระ
ฉวีอยู่ข้างคล้าม เรียกกันว่า พระองค์ด า เมื่อก่อนได้รับพระสุพรรณบัฏเป็นพระนเรศวร ส่วน
สมเด็จพระเอกาทศรถนั้น เรียกกันว่าพระองค์ขาว ก็เห็นจะเป็นด้วยพระฉวีขาวกว่าสมเด็จ
150
พระเชษฐา
การก าหนดพระชันษารวมทั้งลักษณะสีผิวของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช นั้นเพื่อให้เกิด
ความสอดคล้องไปกับพระราชพงศาวดาร ทั้งนี้สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาด ารงราชานุ
ภาพได้กะเรื่องพระราชประวัติสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ให้พระยาอนุศาสน์ ส าหรับเขียนที่พระ
วิหารวัดสุวรรณดารารามเป็นฉากตอน ทว่า เอกสารฉบับตัวพิมพ์นั้นภายหลังปรากฏลายพระหัตถ์
แก้ไขขยับตัวเลขขึ้น โดยห้องที่ 1 ในเอกสารมีลายเส้นวงล้อมรอบ มิได้ถูกใช้วาดในสถานที่จริง โดย
มีข้อความว่า “ห้องที่ ๑ อุปภิเษกพระชนก ชนนี ของสมเด็จพระนเรศวรฯ พ.ศ. ๒๐๙๑ เขียนเมื่อ
สมเด็จพระมหาจักรพรรดิให้อุปภิเษกพระวิสุทธิกษัตรีราชธิดา กับพระมหาธรรมราชา เมื่อปีวอก
151
จุลศักราช ๙๑๐”
ดังนั้นจึงมีการปรับเลขจากห้องที่ 2 ขึ้นเป็นห้องที่ 1 ทั้งนี้ รายละเอียดของการกะเรื่องที่จะ
เขียน โดยสมเด็จพระบรมวงศ์เธอ กรมพระยาด ารงราชานุภาพ ตั้งแต่ห้องที่ 1 ถึง ห้องที่ 20 เมื่อ
แก้ไขตัวเลขมีรายละเอียดดังต่อไปนี้
150 “กะเรื่องที่จะเขียนพระราชประวัติฟสมเด็จพระนเรศวร ที่วัดสุวรรณดาราราม,” เอกสารจดหมายเหตุลายลักษณ์,
7 กุมภาพันธ์ 2473, สมเด็จกรมฯ พระยาด ารงราชานุภาพ, เอกสารเลขที่ สบ 256/28, หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.
151 เรื่องเดียวกัน.