Page 4 - kpi19909

ค

ผลการศึกษาสรุปได้เป็น 2 ส่วนใหญ่ๆ ดังนี้ ส่วนแรก คือ บทวิเคราะห์ประเด็นความขัดแย้ง

เชิงพื้นที่ภาคเหนือที่ว่าด้วยอัตลักษณ์ของความขัดแย้ง, กระบวนการจัดการความขัดแย้งที่พบ, และ

แผนที่ความขัดแย้งของพื้นที่ภาคเหนือ (Conflict Mapping) ในภาพรวมของภูมิภาค ส่วนที่สอง คือ

ข้อเสนอแนะเชิงพื้นที่ภาคเหนือที่สามารถนําไปเป็นทางเลือกในการการบริหารความขัดแย้งโดย
สันติวิธีที่เป็นรูปธรรม และควรจะดําเนินการต่อไปในอนาคต

ผลการศึกษาเกี่ยวกับบทวิเคราะห์ประเด็นความขัดแย้งเชิงพื้นที่ภาคเหนือ พบว่า 1)

อัตลักษณ์ของความขัดแย้งเชิงพื้นที่ภาคเหนือ ส่วนใหญ่เป็นไปในลักษณะของความเป็นเหตุ

เป็นผล และเชื่อมโยงกันเสมือนวงจรอุบาทว์ของความขัดแย้ง โดยเป็นความสัมพันธ์ระหว่างความ
ขัดแย้งด้านโครงสร้าง (Structural Conflict) ผลประโยชน์ (Interests Conflict) ด้านข้อมูลข่าวสาร

(Data Conflict) โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเด็นของการจัดการสิ่งแวดล้อม ที่มีผลให้เกิดความรู้สึกไม่

ปลอดภัยในการดํารงชีวิต (Insecurity) ของประชาชนคนธรรมดาผู้เป็นเจ้าของพื้นที่

ทั้งนี้ ชนวนของความขัดแย้งมักจะเกิดขึ้นจากความขัดแย้งด้านโครงสร้าง (Structural
Conflict) ที่ดําเนินปในลักษณะของการใช้อํานาจรัฐ ผ่านการออกนโยบาย กฎหมาย กฎระเบียบ

และข้อบังคับ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเด็นของการออกประทานบัตร หรือการอนุญาตให้มีการ

ก่อสร้าง หรือดําเนินโครงการที่มีความสุ่มเสี่ยงที่จะมีผลกระทบต่อคนในชุมชน ซึ่งความขัดแย้งด้าน

โครงสร้างนี้มักพบข้อสงสัย และข้อสังเกตุถึงความเกี่ยวโยงถึงความขัดแย้งด้านผลประโยชน์

(Interests Conflict) ที่พยายามเอื้อประโยชน์ให้กับคนกลุ่มหนึ่งกลุ่มใดที่จะได้รับจากการดําเนิน
นโยบาย หรือโครงการของรัฐนั้นๆ หรือไม่ และเมื่อจุดเริ่มต้นของการดําเนินนโยบาย หรือโครงการ

ของรัฐเป็นไปด้วยความเคลือบแคลงและสงสัย และดูเหมือนจะมีแรงกระตุ้นบางอย่างพยายาม

ผลักดันให้เกิดขึ้นให้ได้ ทําให้ประเด็นของการให้ข้อมูลที่ชัดเจนแก่ประชาชนจึงได้รับการมองข้าม

หรือละเลยที่จะปฏิบัติ ทั้งที่เจตนา และไม่เจตนา ทําให้เกิดภาวะความขัดแย้งด้านข้อมูลข่าวสาร
(Data Conflict) ซึ่งแนวนโยบาย หรือการใช้อํานาจดังกล่าวจึงต้องตอบสนองให้เกิดขึ้น โดยเป็นไป

ในลักษณะของนโยบายแบบสั่งการจากบนลงล่าง (Top-down Policy) ที่ละเลยถึง “กระบวนการมี

ส่วนร่วมของคนในชุมชน” (Public Participation) ปรากฎการณ์ดังกล่าวนํามาสู่ความรู้สึกไม่

ปลอดภัยในการดํารงชีวิต (Insecurity) ของชาวบ้านผู้ต้องรับความเสี่ยง (Risk) ในการเผชิญกับ
ผลกระทบจากการดําเนินนโยบาย หรือโครงการของรัฐดังกล่าว ทั้งในส่วนของผลกระทบทางสังคม

ผลกระทบทางสิ่งแวดล้อม และผลกระทบทางสุขภาพ

สรุปได้ว่า อัตลักษณ์ของความขัดแย้งอันเนื่องจากโครงการตามนโยบายของภาครัฐที่

เกิดขึ้นในเขตภาคเหนือ โดยส่วนใหญ่เป็นความขัดแย้งระหว่างภาครัฐ บรษัทเอกชน และชุมชน โดย

มีรากฐานความขัดแย้งที่มีความเกี่ยวเนื่องและสัมพันธ์กันในลักษณะลูกโซ่ ทั้งในส่วนของประเด็น
ด้านโครงสร้าง (Structural Conflict) ร่วมกับความขัดแย้งด้านผลประโยชน์ (Interest conflict) ใน