Page 270 - kpi19903
P. 270
235
การน าไปใช้ทางทฤษฎี (Theoretical implications)
ความสัมพันธ์เชิงพื้นที่และความกลมกลืนของตัวแบบการเลือกตั้งในการเลือกตั้งแบบแบ่งเขตมีค่าต่ า
กว่าแบบบัญชีรายชื่อ เนื่องมาจากการแสดงออกทางการเมืองของการเลือกตั้งแบบบัญชีรายชื่อท าได้ง่ายและ
ตรงไปตรงมากว่าแบบแบ่งเขต นอกจากนี้ตามทฤษฎีการกระจายความรับผิดชอบทางสังคม (Theory of
diffusion of social responsibility) การเลือกตั้งแบบบัญชีรายชื่อมีเขตเลือกตั้งคือประเทศ ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้ง
จึงมีแนวโน้มที่จะแสดงออกทางการเมืองอย่างมีอิสระ ปัจจัยภายนอก เช่นการรณรงค์หาเสียงและระบบ
หัวคะแนนไม่มีผลต่อการลงคะแนนเสียงมากนัก นอกจากนี้เป็นเรื่องยากที่จะติดตามการลงคะแนนเสียงของแต่
ละคน หรืออาจกล่าวได้ว่า การจับมือใครดมเป็นไปได้ยาก ท าให้แสดงความเป็นตัวของตัวเองในการเลือกตั้งได้
มากกว่า
ความสัมพันธ์เชิงพื้นที่ของสัดส่วนการเลือกพรรคขนาดใหญ่มีค่ามาก เนื่องมาจากการแบ่งขั้วทาง
การเมืองที่ปรากฎเฉพาะพรรคขนาดใหญ่ ในขณะที่พรรคขนาดกลางและพรรคขนาดเล็กสามารถชนะในบาง
เขตเลือกตั้งเท่านั้น ท าให้มีข้อจ ากัดจากพิสัย (range restriction) ท าให้ค่าสหสัมพันธ์เชิงพื้นที่มีค่าต่ า
การศึกษานี้สนับสนุนทฤษฎีสองนคราประชาธิปไตย (เอนก เหล่าธรรมทัศน์, 2556) เนื่องมาจากเกิด
การแบ่งแยกทางการเมืองระหว่างเมืองและชนบทอย่างเห็นได้ชัด คนที่อาศัยในพื้นที่ชนบทจะเลือกพรรคเพื่อ
ไทย ในขณะที่คนเมืองจะเลือกพรรคประชาธิปัตย์ การแบ่งแยกทางการเมืองระหว่างเมืองและชนบทท าให้กลุ่ม
คนเหล่านี้แสดงออกตามอัตลักษณ์ทางสังคมของตน จนเกิดการรวมกลุ่มทางอุดมการณ์ทางการเมืองขึ้น
(Duell & Valasek, 2017; Roy et al., 2015)
ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งในพื้นที่ที่มีดัชนีเศรษฐกิจและสังคมของเมืองและดัชนีความหนาแน่นของเมืองต่ า มี
แนวโน้มเลือกพรรคเพื่อไทย ภาคตะวันออกเฉ๊ยงเหนือถูกพิจารณาเป็น แหล่งของกลุ่มคนรากหญ้าซึ่งถือได้ว่า
เป็นฐานเสียง เนื่องมาจากภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีประชากรคิดเป็น 1 ใน 3 ของประชากรทั้งหมด ดังนั้น
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือจึงเป็นหัวใจส าคัญของอ านาจการเลือกผู้แทนทางการเมือง ฉะนั้นจึงไม่น่าแปลกใจที่
พรรคเพื่อไทยจะชนะการเลือกตั้ง เพราะพรรคนี้วางนโยบายที่ให้ความส าคัญแก่คนรากหญ้า โดยมุ่งเน้นให้คน
กลุ่มนี้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งนโยบายประชานิยม ซึ่งสอดคล้องกับทฤษฎีการตัดสินใจเลือก
อย่างมีเหตุผล (Rational Choice Theory) โดยพบว่า ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งจะพิจารณาพรรคการเมืองที่ให้
ประโยชน์แก่ตนมากที่สุด (Downs, 1957) ซึ่งคนชนบทได้รับประโยชน์จากพรรคเพื่อไทยมากกว่าพรรค
ประชาธิปัตย์ นอกจากนี้ภาพลักษณ์ของ ทักษิณ ชินวัตร ซึ่งเป็นผู้น าของพรรคเพื่อไทย มีความใกล้ชิดและ
พร้อมที่จะช่วยเหลือคนชนบทโดยปราศจากเงื่อนไข ท าให้ภาพลักษณ์ของทักษิณ ชินวัตร เป็นตัวช่วยในการ
ลงคะแนนเสียงแก่พรรคเพื่อไทยอย่างมาก
ในทางกลับกันเขตเลือกตั้งที่มีดัชนีเศรษฐกิจและสังคมของเมืองและดัชนีความหนาแน่นของเมืองสูง มี
แนวโน้มเลือกพรรคประชาธิปัตย์ พรรคประชาธิปัตย์ให้ความส าคัญกับเศรษฐกิจของประเทศ แต่ไม่ใช่เพื่อ
