Page 128 - kpi19903
P. 128
101
ของอัตลักษณ์ทางสังคมที่มีต่อการเมืองจะยิ่งทวีความส าคัญต่อการตัดสินใจเลือกผู้สมัครรับเลือกตั้งหรือพรรค
การเมืองที่จะลงคะแนนเสียงให้มากยิ่งขึ้น ดังนั้นเราจึงตั้งสมมติฐานการวิจัยดังนี้
H1: ตัวแทนความคิดทางการเมืองมีความสัมพันธ์ทางบวกกับตัวเลือกในการเลือกตั้ง
7.4.4 ทฤษฎีปัญญาสังคม (Social cognitive theory)
เป็นทฤษฎีที่พัฒนามาจากทฤษฎีการเรียนรู้ทางสังคม (Social learning theory) โดยทฤษฎีปัญญา
สังคมได้อธิบายว่ากลไกการแสดงพฤติกรรมของมนุษย์เป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงของอิทธิพลส่วนบุคคล
อิทธิพลจากพฤติกรรมและอิทธิพลจากสิ่งแวดล้อมร่วมกัน โดยคนเราจะตีความผลลัพธ์ของพฤติกรรมของ
ตนเองเทียบกับสิ่งแวดล้อมและปัจจัยส่วนบุคคลแล้วไปพิจารณาปรับเปลี่ยนพฤติกรรม รวมถึงน าพฤติกรรมที่
แสดงไปแล้วกลับมาเปรียบเทียบด้วย เกิดเป็นความรู้ความเข้าใจ (Cognition) ซึ่ง Bandura (1986) ได้สรุป
เป็นความสัมพันธ์แบบมีอิทธิพลซึ่งกันและกัน 3 ทาง (Triadic reciprocity) ไว้ดังรูปที่ 7.1
Behavioral Factors
Personal Factors Environmental Factors
รูปที่ 7.1 ความสัมพันธ์แบบมีอิทธิพลซึ่งกันและกัน 3 ทาง (Triadic reciprocity)
ในทฤษฎีปัญญาสังคมได้ให้ความส าคัญกับแนวคิดที่ว่า การเรียนรู้ของมนุษย์ส่วนมากเกิดขึ้นใน
สภาพแวดล้อมทางสังคม คนเราจะได้รับความรู้ในเรื่องของกฎเกณฑ์ ทักษะ กลยุทธ์ ความเชื่อ และ เจตคติ
โดยการสังเกตผู้อื่น นอกจากนี้บุคคลยังได้เรียนรู้เกี่ยวกับประโยชน์และความเหมาะสมของพฤติกรรมด้วยการ
สังเกตรูปแบบและผลของพฤติกรรมนั้น และจะแสดงพฤติกรรมความเชื่อของตน โดยค านึงถึงผลลัพธ์ที่คาดว่า
จะเกิดขึ้นจากการกระท านั้น Bandura จึงได้นิยาม การรับรู้ความสามารถของตนเอง (Self-Efficac และ ความ
คาดหวังในผลที่จะเกิดขึ้น (Outcome Expectation) ขึ้น (Albert Bandura, 1978, 1982, 1997)
การรับรู้ความสามารถของตนเอง คือ ความรู้เกี่ยวกับตัวของตัวเองของบุคคลและสิ่งที่ตัวเองสามารถ
ท าได้ เป็นการตัดสินว่า ตัวเองมีสามารถในการกระท าสิ่งหนึ่งสิ่งใดได้ในระดับใด การรับรู้ความสามารถของ
ตนเองมีผลต่อตัวเลือกที่แต่ละบุคคลจะใช้เวลาเพื่อพยายามท าพฤติกรรมใดพฤติกรรมหนึ่ง เพราะคนเรามี
แนวโน้มที่จะหลีกเลี่ยงการท าพฤติกรรมที่ตัวเองคิดว่าท าไม่ได้และชอบที่จะท าในสิ่งที่คิดว่าตัวเองท าได้ดี
ส่วนความคาดหวังในผลที่จะเกิดขึ้นนั้น คือ ความเชื่อว่าพฤติกรรมก่อให้เกิดผลอย่างไร เป็นการตัดสิน
ว่าผลลัพธ์ใดจะเกิดขึ้นจากการกระท า ในการตัดสินใจแสดงพฤติกรรมของบุคคลนั้นมีความคาดหวังในผลที่จะ
เกิดขึ้นอยู่เสมอ ยิ่งมีความคาดหวังในผลที่จะเกิดขึ้นว่าจะส่งผลดี หรือพึงพอใจมากเท่าไหร่ก็จะยิ่งแสดง
พฤติกรรมนั้น แม้คนเราอาจจะรู้เป็นอย่างดีว่าจะต้องท าอย่างไร เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตามที่ต้องการแต่อาจจะเชื่อ
ว่าตนเองขาดความสามารถที่จะท าตามนั้นได้จึงตัดสินใจที่จะไม่ลงมือกระท าในทางที่จะไปถึงผลลัพธ์นั้น
เช่นนั้นแล้วความคาดหวังในผลที่จะเกิดขึ้นเป็นตัวเชื่อมโยงพฤติกรรมไปถึงผลลัพธ์ ในขณะที่การรับรู้