Page 64 - kpi19815
P. 64
62 การคัดค้านผลการเลือกตั้งโดยผู้มีสิทธิเลือกตั้ง 63
อธิปไตยแทนประชาชน โดยผู้แทนราษฎรตามระบอบประชาธิปไตย 2. การก�าหนดตัวผู้แทนราษฎรด้วยวิธีการเลือกตั้ง
โดยผู้แทนหมายถึงผู้แทนของราษฎรทุกคนที่เป็นสมาชิกของรัฐ มิใช่เป็น
เพียงผู้แทนของพลเมืองที่ลงคะแนนเสียงเลือกตนเองเท่านั้น การเมืองการปกครองในรัฐสมัยใหม่ล้วนอยู่ภายอิทธิพลของ
ผู้แทนราษฎรในที่นี้มีลักษณะสอดคล้องกับ “ผู้แทนของชาติ” ระบอบประชาธิปไตยโดยผู้แทน (démocratie représentative) เป็น
(représentant) ตามทฤษฎีอำานาจอธิปไตยของชาติ กล่าวคือ ผู้แทนราษฎร หลัก แม้บางรัฐจะยังคงปรากฏการปรับใช้ระบอบประชาธิปไตยโดยตรง
ในที่นี้มีเจตจำานงในการใช้ดำาเนินกิจการของรัฐอย่างอิสระ ไม่ถูกผูกมัด (démocratie directe) และระบอบประชาธิปไตยกึ่งโดยตรง (démocratie
(ในทางกฎหมาย) โดยเจตจำานงของประชาชนที่ลงคะแนนเลือกตนเอง semi-directe) อยู่บ้าง แต่การมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนยัง
เข้าสู่ตำาแหน่งแต่อย่างใด แต่หากผู้แทนราษฎรปฏิบัติหน้าที่โดยฝ่าฝืน คงเป็นการแสดงเจตจำานงผ่านการเลือกตั้งเป็นหลัก การเลือกตั้งจึงกลาย
เจตจำานงของประชาชนส่วนใหญ่ก็อาจมีความรับผิดในทางการเมือง สภาพจากกระบวนการกำาหนดตัวผู้ปกครองมาเป็น “พิธีกรรมแห่งระบอบ
18
เกิดขึ้น ประชาธิปไตย” (rite démocratie) ไปโดยปริยาย รัฐใดปราศจากการ
เลือกตั้ง รัฐนั้นย่อมไม่อาจอ้างได้ว่าปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตย
โดยผู้แทน หรือกล่าวอีกนัยหนึ่ง การกำาหนดตัวผู้ใช้อำานาจอธิปไตย
โดยสรุป ระบอบประชาธิปไตยโดยตรงและระบอบประชาธิปไตย
กึ่งโดยตรงมีข้อจำากัดในทางปฏิบัติ ในขณะที่ระบอบประชาธิปไตยโดย โดยเฉพาะอย่างยิ่งอำานาจนิติบัญญัติจะต้องกระทำาด้วยวิธีการเลือกตั้ง
ผู้แทนเป็นระบอบที่ส่งผลให้การดำาเนินกิจการทั้งหลายของรัฐมีความ เท่านั้น การกำาหนดตัวผู้ดำารงตำาแหน่งเช่นว่านั้นด้วยวิธีการอื่นไม่ว่า
รวดเร็วและต่อเนื่องมากกว่าทั้ง 2 ระบอบข้างต้น แม้ระบอบประชาธิปไตย จะเป็นการแต่งตั้ง สรรหาหรือวิธีการอื่นใดย่อมเป็นวิธีการในระบอบ
โดยผู้แทนจะมีข้อบกพร่องอยู่พอสมควร แต่เราไม่อาจปฏิเสธได้ว่า การปกครองอื่น
ระบอบดังกล่าวเป็นระบอบที่ทรงอิทธิพลที่สุดในโลกปัจจุบัน ซึ่งการ การทำาความเข้าใจการเลือกตั้งผู้แทนราษฎร (élection
ปกครองเช่นว่านี้มี “การเลือกตั้ง”เป็นช่องทางหลักในการแสดงเจตจำานง législative) ในปัจจุบันไม่ควรมุ่งเน้นแต่เพียงการศึกษาเกี่ยวกับข้อความคิด
ของประชาชนเพื่อกำาหนดตัวผู้ใช้อำานาจอธิปไตยอาจกล่าวได้ว่า การ ต่างๆ ว่าด้วยสิทธิเลือกตั้ง (droit électoral) ซึ่งเป็นที่นิยมกันในช่วง
เลือกตั้งเป็นหนึ่งในกระบวนการที่สำาคัญที่สุดสำาหรับการปกครองใน ศตวรรษที่ 19 – 20 อีกต่อไป หากแต่ต้องคำานึงถึงความสุจริตและ
ยุคปัจจุบันในส่วนถัดไปจึงเป็นการศึกษาว่าด้วย “การกำาหนดตัวผู้แทน เที่ยงธรรมของการเลือกตั้งซึ่งมีความสำาคัญเป็นอย่างยิ่งหากต้องการ
ราษฎรด้วยวิธีการเลือกตั้ง” ก่อตั้งระบอบประชาธิปไตยโดยผู้แทนที่มั่นคง ดังนั้นการศึกษาว่าด้วย
18 ARDANT, P. & MATHIEU, B. Ibid. p. 194
