Page 479 - kpi17073
P. 479
478 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 16
สรุปสาระสำคัญของกฎหมายการชุมนุมสาธารณะในประเทศต่างๆ ที่เป็นกรณีศึกษา
ทุกประเทศคืออังกฤษ ฝรั่งเศส เยอรมัน เกาหลีใต้ ยกเว้นสหรัฐอเมริกา มีการตรากฎหมาย
ในระดับพระราชบัญญัติเฉพาะว่าด้วยการชุมนุมในที่สาธารณะขึ้นใช้บังคับ 1
ในประเด็นการแจ้งให้ทราบหรือการขออนุญาตก่อนการชุมนุมสาธารณะ กฎหมายกำหนด
ให้ผู้จัดให้มีการชุมนุมต้องแจ้งต่อเจ้าหน้าที่ของรัฐแล้วแต่กรณีเพื่อให้เจ้าหน้าที่ทราบและเข้าไป
ดูแลความสงบเรียบร้อยในการชุมนุม และเพื่ออำนวยความสะดวกให้แก่ประชาชนอื่นในการใช้ที่
สาธารณะ แต่ในทางปฏิบัติในบางประเทศเจ้าหน้าที่จะคัดค้านไม่ให้มีการชุมนุมทำให้ผู้จัดการ
ชุมนุมต้องอุทธรณ์ต่อผู้บังคับบัญชาและศาลปกครองตามลำดับเพื่อใช้สิทธิในการชุมนุมต่อไป
อำนาจการห้ามชุมนุม เจ้าหน้าที่ตำรวจและนายกเทศมนตรีจะมีอำนาจสั่งห้ามชุมนุม แต่
ประชาชนมีสิทธิในการอุทธรณ์ข้อห้าม แต่ต้องฟ้องร้องต่อศาลปกครองในการเพิกถอนคำสั่งห้าม
ซึ่งกระบวนการในการพิจารณาคำร้องเป็นไปอย่างรวดเร็วมิชักช้า
การสลายการชุมนุม เจ้าหน้าที่ตำรวจสามารถสลายการชุมนุมได้ต่อเมื่อมาตรการอื่น
ไม่สามารถใช้ได้ผลแล้วเท่านั้น ทั้งจะต้องประกาศให้ผู้ชุมนุมทราบก่อนว่าจะมีการสลายการชุมนุม
โดยผู้จัดการชุมนุมสามารถอุทธรณ์ต่อผู้บัญชาการตำรวจระดับสูงและศาลปกครองต่อไป
ในประเด็นข้อห้ามเรื่องสถานที่และเวลา บางประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกาสามารถชุมนุม
และเดินขบวนได้ทุกวัน เวลา สถานที่ แต่ต้องไม่ก่อให้เกิดความวุ่นวาย แต่ประเทศส่วนใหญ่จะมี
ข้อห้ามชุมนุมใกล้สถานที่สำคัญบางแห่งและห้ามชุมนุมในยามวิกาล
สำหรับประเด็นบทลงโทษ มีทั้งโทษทางแพ่งและอาญาสำหรับผู้จัดการชุมนุม ส่วนผู้เข้าร่วม
การชุมนุมจะได้รับโทษเบากว่าและบางประเทศไม่ได้กำหนดโทษสำหรับผู้เข้าร่วมชุมนุม อีกทั้ง
ยังมีบทลงโทษสำหรับผู้มาก่อกวนขัดขวางการใช้สิทธิในการชุมนุม
3. การชุมนุมสาธารณะ : พระราชบัญญัติ
ที่เสนอโดยองค์กรต่างๆ
ร า ะรั น ร ร า พรร เพ ร า พรร ประ า ป ร า ส นัก านก น
สนับสน นการสร้า เสร ส าพ ละ ้ เสน ะกรร การส น น า
ในส่วนของประเทศไทยเสรีภาพดังกล่าวได้รับการคุ้มครองโดยการบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ
ตั้งแต่ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยพุทธศักราช 2489 จนกระทั่งถึงรัฐธรรมนูญ
พ.ศ.2550 ที่ได้บัญญัติให้มีเสรีภาพในการชุมนุมโดยสงบ สันติและปราศจากอาวุธ
ในปัจจุบันภาครัฐใช้กฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้องเข้ามาพิจารณาว่าจะส่งเสริมหรือจำกัดเสรีภาพ
การประชุมกลุ่มย่อยที่ 5 ในการชุมนุมไม่ให้เกิดขึ้นได้จริง เช่น พระราชบัญญัติว่าด้วยการรักษาความสะอาดและความเป็น
รายละเอียดของกฎหมายแต่ละประเทศ โปรดดูใน ปกรณ์ นิลประพันธ์, 2555. วินิจ เจริญชัยยง, 2539 ,
1
จันทจิรา เอี่ยมมยุรา. 2533
