Page 414 - kpi17073
P. 414
การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 16 413
การทุจริตคอร์รัปชั่นก็เป็นอีกช่องทางหนึ่งที่จูงใจและดึงดูดให้นักการเมืองหวงแหนอำนาจ
เพราะมีช่องทางหาผลประโยชน์ได้มาก กระทำได้ง่ายและมีความเสี่ยงน้อย เนื่องจากสามารถ
กำหนดนโยบายให้สอดรับกับผลประโยชน์ส่วนตนของตนที่เรียกว่า “ทุจริตเชิงนโยบาย” ดังกรณี
ของนโยบายที่ปรากฏเป็นคดีฟ้องร้องในศาล เช่น กรณีซื้อขายหุ้นและโอนหุ้น โครงการจัดซื้อ
จัดจ้างปรับเปลี่ยนสายพานลำเลียงกระเป๋าสัมภาระผู้โดยสารและเครื่องตรวจสอบระเบิด
ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ โครงการจัดซื้อต้นกล้ายางและการดำเนินการปลูกยาง โครงการแปลง
ค่าสัมปทานเป็นภาษีสรรพสามิตเกี่ยวกับกิจการโทรคมนาคมและเรื่องอื่นๆ ฯลฯ
18
นอกจากนี้ การรุกในทางนโยบายอย่างแข็งกร้าวของรัฐบาลพรรคไทยรักไทยยังทำให้เกิด
ปฏิกิริยาอย่างกว้างขวางและรุนแรงจากสถาบันอื่นที่เคยมีส่วนแบ่งในอำนาจมาก่อน เช่น กลุ่ม
อำนาจเก่า พรรคการเมืองแนวอนุรักษ์นิยม ทหาร ข้าราชการระดับสูง กลุ่มทุนฝ่ายอนุรักษ์นิยม
ดังนั้น จึงเกิดการขัดขวาง คัดค้านรัฐบาลพรรคไทยรักไทยหรือพรรคตัวแทน อย่างกว้างขวาง
ด้วยวิธีการทางสภาและนอกสภา
ในทางกลับกัน พรรคไทยรักไทยและพรรคการเมืองในร่างทรงของพรรคไทยรักไทย
ก็ขับเคี่ยวต่อสู่กับพรรคฝ่ายตรงข้ามด้วยการปลุกระดมมวลชนรากหญ้าเข้าสู้ฝ่ายอนุรักษ์และ
ฝ่ายอำนาจเก่าด้วยข้ออ้างที่ว่าทอดทิ้งชาวชนบทให้ตกทุกข์ได้ยาก และดูถูกเหยียดหยามชาว
19
ชนบทว่าเป็น “ไพร่” ไร้ปัญญา ดั่งวาทกรรมที่กลุ่มเสื้อแดงใช้ในการปลุกระดมมวลชน โดยกลุ่ม
เสื้อแดงแทนตัวเองว่า “ไพร่” และให้ฉายาฝ่ายตรงข้ามว่า “อำมาตย์”
น า ก้ ป า า ั ้
เมื่อเกิดปัญหาความขัดแย้งระหว่างฝักฝ่ายต่างๆขึ้นแล้ว โดยที่แต่ละฝ่ายต่างก็มีฐานกำลัง
สนับสนุนกว้างขวางและไม่ยอมอ่อนข้อให้แก่กันและกัน แนวทางแก้ไขคือการสร้างกติกาที่ทุกฝ่าย
ยอมรับได้และมีความเป็นธรรม ความเป็นธรรมในที่นี้หมายถึงการยึดหลักเสรีภาพ เสมอภาค
และภราดรภาพ คือทุกฝ่ายมีพื้นที่สามารถอยู่ร่วมกันในสังคมได้อย่างสันติ อย่างมีศักดิ์ศรีตาม
ความรู้ความสามารถ และความอุตสาหะแบบถ้อยทีถ้อยอาศัยกัน
พิจารณาในเชิงโครงสร้างจากกรณีศึกษาประเทศอังกฤษ คือการมีสภาขุนนางเป็นสภาที่มา
จากการแต่งตั้งและการสืบทอดตำแหน่งตามสายเลือดโดยไม่มีวาระในการดำรงตำแหน่ง ทำหน้าที่
สร้างดุลอำนาจในทางนิติบัญญัติด้วยการคานอำนาจและถ่วงดุลกับสภาสามัญที่มาจากการเลือกตั้ง
มีพรรคการเมืองที่ทำหน้าที่เป็นตัวแทนผลประโยชน์ของประชาชนกลุ่มอาชีพต่างๆ มีระบบ
ราชการที่เข้มแข็งและเป็นกลางทางการเมือง มีศาลยุติธรรมที่เป็นอิสระ และมีสื่อมวลชนที่เสรี
17 เอนก เหล่าธรรมทัศน์, ทักษิณา-ประชานิยม (กรุงเทพฯ: มติชน, 2549 หน้า 133-154)
18 ดู คณะกรรมการตรวจสอบการกระทำที่ก่อให้เกิดความเสียหายแก่รัฐ (คตส.) ฝากไว้ในแผ่นดิน (กรุงเทพฯ
สำนักงานตรวจเงินแผ่นดิน, 2550)
19 ธนาคารเครดิตสวิส เปิดเผยว่าประเทศไทยติดอันดับ 6 ของประเทศที่มีการกระจายราบได้ไม่เป็นธรรมของ
โลก กล่าวคือใน พ.ศ. 2557 คนรวยที่สุด 10 เปอร์เซ็นแรกของประเทศ ครองทรัพย์สินถึง 75 เปอร์เซ็นของทั้ง การประชุมกลุ่มย่อยที่ 5
ประเทศ ใน โพสต์ทูเดย์ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2557 หน้า เอ 9