Page 511 - kpi16531
P. 511
นวัตกรรมการพัฒนารายได้
ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
กิจการพาณิชย์ของ * รูปแบบดำเนินงานโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเอง (Local Public
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น Enterprise in Local Government Structure) คือ กิจการพาณิชย์ที่เป็น
ส่วนหนึ่งในโครงสร้างการบริหารงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
* รูปแบบบริษัทจำกัดที่แสวงหาผลกำไรที่มีการดำเนินกิจการที่รับผิดชอบ
ต่อสังคม (Corporate Social Responsibility - CSR) คือ กิจการพาณิชย์
ในรูปของบริษัทที่ดำเนินธุรกิจเพื่อแสวงหาผลกำไรในระบบตลาดปกติ แต่มี
การดำเนินกิจกรรมที่รับผิดชอบต่อสังคมตลอดการดำเนินธุรกิจ
กิจการเพื่อสังคมของ * รูปแบบบริษัทเพื่อสังคม (Social firms) คือ กิจการเพื่อสังคมการจัดตั้ง
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น บริษัทจำกัดตามกฎหมายจัดตั้งบริษัทแต่กำหนดให้เป้าหมาย กิจกรรม และ
ผลกำไรจากการดำเนินงานต้องเป็นไปเพื่อสังคมโดยตรง
* รูปแบบกิจการที่แรงงานเป็นเจ้าของ (Employee ownership) คือกิจการ
เพื่อสังคมที่สมาชิกขององค์กรเป็นผู้ดำเนินงานและเป็นผู้ถือหุ้นในกิจการ
เพื่อสังคม
* รูปแบบสหกรณ์ (Co-operatives) คือ กิจการเพื่อสังคมที่จัดตั้งสหกรณ์
ตามกฎหมาย โดยผู้ถือหุ้นสหกรณ์จะดำเนินงานโดยเน้นเสียงข้างมากตาม
หลักประชาธิปไตย
* รูปแบบมูลนิธิการกุศลที่ทำการค้า (Trading Charity) คือ กิจการเพื่อ
สังคมที่จัดตั้งมูลนิธิตามกฎหมายจัดตั้งมูลนิธิ โดยมูลนิธิสามารถดำเนิน
กิจกรรมเพื่อการค้าหรือหาผลกำไรสำหรับใช้ดำเนินงานเพื่อสังคม
ที่มา: ผู้วิจัย
อย่างไรก็ตามการเปลี่ยนแปลงการดำเนินงานของบริการสาธารณะให้มีรูปแบบ “กิจการ
พาณิชย์” โดยตรงอาจมีความเสี่ยง เนื่องจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นบางประเภทถูกจำกัดให้
ดำเนินกิจการพาณิชย์ได้เฉพาะบริการสาธารณะที่เป็น “สาธารณูปโภค” เท่านั้น เช่น เทศบาลตาม
พระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. 2494 มาตรา 57 ตรี และพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการ
กรุงเทพมหานคร พ.ศ.2528 มาตรา 94 (1) ดังนั้นเพื่อแก้ไขปัญหาข้อจำกัดทางกฎหมายผู้วิจัย
เห็นว่า บริการสาธารณะประเภทใดที่ไม่เข้าข่ายการเป็นสาธารณูปโภค ก็อาจให้ดำเนินงาน
ในฐานะหน่วยบริการหนึ่งในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเช่นเดิม แต่ต้องเปลี่ยนรูปแบบและ
วิธีการบริหารจัดการให้มีลักษณะเชิงรุก อาศัยเทคนิควิธีการทางธุรกิจ และมีแผนงานด้านหา
รายได้แทน โดยให้เป็นที่รับรู้กันว่าหน่วยบริการนี้มีทิศทางและแผนการดำเนินงานในการหา
รายได้
โดยขั้นตอนที่สามเราสามารถกำหนดตารางเมตริกซ์รูปแบบของกิจการพาณิชย์และกิจการเพื่อ
สังคมว่าสอดคล้องกับหลักการใดบ้างให้พิจารณาตามตารางภาคผนวกที่ 3-4
