Page 4 - kpiebook66022
P. 4
คำานำา
รัฐสภา คือ ตัวแทนของเจตจำานงทางการเมือง และความหลากหลายของประชากรในสังคม
รัฐสภาเป็นสถาบันทางการเมืองที่มีความสำาคัญต่อการพัฒนาประชาธิปไตย มีอำานาจหน้าที่หลักในด้านนิติบัญญัติ
ตรวจสอบการทำางานของฝ่ายบริหาร และพิจารณาให้ความเห็นชอบในเรื่องต่าง ๆ ในฐานะผู้แทนปวงชนชาวไทย
การดำาเนินงานของรัฐสภานั้นได้กำาหนดไว้โดยชัดแจ้งให้เป็นไปตามรัฐธรรมนูญ กฎหมาย และหลักนิติธรรม
รวมไปถึงสอดคล้องกับหลักการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี หรือหลักธรรมาภิบาล สอดรับกับความคาดหวัง
และสนองตอบต่อความต้องการของประชาชน ดังนั้น เพื่อเป็นการติดตามตรวจสอบว่าการดำาเนินงานของรัฐสภา
สอดคล้องกับเจตนารมณ์และเป้าประสงค์ดังกล่าว จึงจำาเป็นต้องมีการวัดประสิทธิภาพและประสิทธิผล
ของการดำาเนินงานของรัฐสภา โดยพิจารณาตามเกณฑ์และตัวชี้วัดที่สหภาพรัฐสภา (Inter - Parliamentary
Union : IPU) กำาหนดไว้ ซึ่งมีตัวชี้วัดทั้งหมด 6 ด้าน ได้แก่ การเป็นตัวแทนประชาชน การทำาหน้าที่นิติบัญญัติ
การตรวจสอบฝ่ายบริหาร ความโปร่งใสและการเข้าถึงได้ ความสำานึกรับผิดชอบ และการมีส่วนร่วม
ในนโยบายระหว่างประเทศ สำาหรับการศึกษาประเมินผลการดำาเนินงานของรัฐสภาไทยในครั้งนี้
เป็นการประเมินผลการดำาเนินงานของรัฐสภาที่เข้ารับตำาแหน่งตั้งแต่ปี 2562 จนถึงปัจจุบัน ทั้งนี้ผลการ
ศึกษาและผลประเมินการดำาเนินงานของรัฐสภาไทยมีการพิจารณาเปรียบเทียบกับมาตรฐานการดำาเนิน
งานของรัฐสภาสากลซึ่งจะนำาไปสู่แนวทางในการพัฒนาการปกครองระบอบประชาธิปไตยในระบบรัฐสภา
ของไทยต่อไป
สถาบันพระปกเกล้า หวังเป็นอย่างยิ่งว่ารายงานฉบับนี้ จะเกิดประโยชน์ต่อรัฐสภาในการใช้
เป็นแนวทางในการพัฒนาตนเองเพื่อทำาหน้าที่ “การเป็นตัวแทนของปวงชน” “การตรวจสอบฝ่ายบริหาร”
“การทำาหน้าที่ด้านนิติบัญญัติ” และ “การมีส่วนร่วมในนโยบายระหว่างประเทศ” อย่างมีประสิทธิภาพ
บนพื้นฐานของ “ความสำานึกรับผิดชอบ” และ “ความโปร่งใสและการเข้าถึงได้” สอดรับกับเจตนารมณ์ของ
รัฐธรรมนูญ และหลักการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี และสอดรับกับแนวคิด “รัฐสภาที่เป็นประชาธิปไตย”
ซึ่งเป็นคุณค่าที่สหภาพรัฐสภาระบุให้พึงยึดเป็นมาตรฐานสากลสำาหรับรัฐสภาทั่วโลก
ทั้งนี้ ผลลัพธ์ (Outcome) ของการปรับปรุงและพัฒนาการทำาหน้าที่ของรัฐสภาไทย ไม่เพียงแต่
จะนำาไปสู่การเป็นที่ยอมรับของนานาชาติที่มีความก้าวหน้าในการปกครองระบอบประชาธิปไตย แต่ผลลัพธ์
ที่สำาคัญที่สุด คือ การที่สมาชิกรัฐสภาได้ใช้อำานาจนิติบัญญัติแทนปวงชนเพื่อประโยชน์ของส่วนรวม
อย่างแท้จริง อันเป็นเจตนารมณ์สูงสุดของการปกครองในระบอบประชาธิปไตย และเป็นหนทางไปสู่
การพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน
นายวิทวัส ชัยภาคภูมิ
เลขาธิการสถาบันพระปกเกล้า
