Page 43 - kpiebook65034

42 ตัวชี้วัดหลักการมีส่วนร่วม

6. ผู้มีส่วนได้เสีย (stakeholders) 1

ผู้มีส่วนได้เสีย เป็นบุคคลหรือกลุ่มที่ได้รับผลกระทบโดยตรง

หรือโดยอ้อมและอาจได้รับผลกระทบจากการด�าเนินการตามนโยบาย
โครงการ หรือกิจกรรม เช่นเดียวกับผู้ที่อาจจะมีความสนใจในโครงการและ

หรือมีความสามารถที่จะมีอิทธิพลต่อผลลัพธ์ของโครงการทั้งทางบวก
หรือทางลบ ผู้มีส่วนได้เสียอาจจะรวมชุมชนที่ได้รับผลกระทบหรือ
บุคคลที่ได้รับผลกระทบ และตัวแทนของพวกเขา ทั้งที่เป็นทางการ

และไม่เป็นทางการ ตลอดไปถึงเจ้าหน้าที่ของรัฐที่มีอ�านาจทั้งระดับชาติ
และระดับท้องถิ่น ผู้น�าศาสนา นักการเมือง องค์กรภาคประชาสังคม

และกลุ่มคนที่มีความสนใจเป็นการเฉพาะอีกครั้ง ยังรวมถึงชุมชน
วิชาการ และชุมชนธุรกิจอื่นๆ อีกด้วย การวิเคราะห์ผู้มีส่วนได้เสีย
จึงมีความส�าคัญมาก เพื่อสามารถบริหารจัดการนโยบาย โครงการ

หรือกิจกรรมให้เป็นไปอย่างเหมาะสม (Lemke and Harris-Wai, 2015,
pp. 949-57)

ใครคือผู้มีส่วนได้เสีย พวกเขาอยู่ที่ไหน ค�าถามนี้ต้องหา
ค�าตอบเพื่อการสร้างการมีส่วนร่วม จึงควรมีข้อมูลที่รวมรายละเอียดต่างๆ
ของพวกเขาอย่างครบถ้วน เช่น ความสนใจของพวกเขา คุณลักษณะ

บทบาท ความส�าคัญ รวมทั้งประเด็นทางด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม
การเมืองและสิ่งแวดล้อมในพื้นที่นั้นๆ การวิเคราะห์ผู้มีส่วนได้เสีย

1 ในที่นี้ผู้เขียนจะใช้ค�าว่าผู้มีส่วนได้เสีย เพื่อให้สอดคล้องกับรัฐธรรมนูญ
แห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 58 ที่บัญญัติค�านี้ไว้ชัดเจน
และ จากพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ (ฉบับที่ 2)
พ.ศ. 2561 มาตรา 48 ที่ได้มีการออกตามรัฐธรรมนูญ มาตรา นี้