Page 210 - kpiebook62014
P. 210
5. วางเป้าหมายให้ชัดก าหนดผู้รับผิดชอบให้ชัดเจนเน้นชุมชนปฏิบัติเองมากที่สุด ผลการปฏิบัติการที่
ผ่านมาเป็นบทเรียนว่าการวางแผนร่วมกันกับคนในชุมชนตั้งแต่เริ่มต้นปฏิบัติการส่งเสริมชุมชน
เข้มแข็งผ่านกิจกรรมหนึ่งๆ ตามแนวทางการท าวิจัยชุมชนแบบ PAR นั้นเป็นสิ่งที่ดี แต่สิ่งส าคัญคือ
ต้องมีการก าหนดเป้าหมายและผลลัพธ์ในการประชุมให้ชัดเจน เช่น การก าหนดเป้าหมายแล้ว
จะต้องก าหนดผู้รับผิดชอบให้ชัดเจน เน้นชุมชนปฏิบัติเองมากที่สุด การท างานของผู้วิจัยที่ผ่านมามี
ลักษณะของการประสานและขับเคลื่อน “เดี่ยว” ในเรื่องการสรุปข้อมูล การก าหนดประเด็น การ
ประสานประชุม ซึ่งเรื่องเหล่านี้ ท าให้คนในชุมชนยังไม่ทิ้งความพึ่งพาผู้วิจัย จึงควรมีการหาผู้ช่วย
วิจัยเข้าท าหน้าที่ประกบประสานงานแทนผู้วิจัย การขับเคลื่อนของผู้วิจัยควรเป็นไปแบบเบื้องหลัง
มากกว่าเบื้องหน้า
6. เร่งหาจิตอาสาแต่เนิ่น ผลการด าเนินโครงการที่ผ่านมาพบว่าที่ผ่านมาผู้วิจัยค้นหาจิตอาสาช้าเกินไป
การด าเนินกิจกรรมของจิตอาสาหมู่ที่ 2 ท าให้เห็นได้ว่าสามารถสร้างความตื่นตัวให้แก่ประชาชน
ในชุมชนได้อย่างมาก อย่างไรก็ตาม การค้นหาจิตอาสานั้น ต้องมาจากความสมัครใจ ซึ่งผู้วิจัยได้
ใช้วิธีการสมัครใจเป็นจิตอาสาเพื่อท าเรื่องนี้โดยเฉพาะก็จริง แต่เมื่อได้จิตอาสามาแล้ว การที่จะ
รักษาคนเหล่านี้ให้มีพลังต่อเนื่องเป็นสิ่งส าคัญ ที่จัดประชุมเชิงปฏิบัติการ/การสนทนากลุ่มเพียง
อย่างเดียวไม่เพียงพอ การปล่อยให้เขาไปท างานโดยล าพังกระทั่งสร้างความรู้สึกว่าไม่มีแบ็คอัพท า
ให้เขาเหนื่อยและเริ่มอ่อนล้า ดังนั้น เมื่อการท ากิจกรรมไม่ก้าวหน้า การจัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้จึง
ไม่สนุกส าหรับพวกเขาเพราะไม่มีอะไรที่จะแลกเปลี่ยน ดังนั้น หากเราจะให้เขาจัดกิจกรรม เราต้อง
หาพวกให้เขาด้วย
7. การเมืองก็คือการเมือง อย่าลืมว่า นักการเมืองไม่ว่าในระดับท้องที่หรือระดับท้องถิ่นไม่ว่าจะมีใจ
สนับสนุนกิจกรรมรณรงค์ส่งเสริมการเลือกตั้งไม่ซื้อสิทธิขายเสียงเพียงใด แต่การให้ออกหน้าเป็น
แกนน านั้นเป็นเรื่องยาก เนื่องด้วยเหตุผลส าคัญคือเรื่องดังกล่าวขัดกับความเคยชินที่ผู้คนในชุมชน
กระท าผ่านมาในอดีต แม้แต่การเข้ามาท าหน้าที่เป็นคนกลางก็ยังสุ่มเสี่ยงต่อการ “เสียคน” ได้เพราะ
สถานการณ์เช่นนี้จะน าไปสู่การแพ้การชนะกันซึ่งฝ่ายแพ้อาจโจมตีผู้ที่เข้ามาท าหน้าที่ไกล่เกลี่ย
หรือคนกลางว่าไม่มีความเป็นกลางได้ จึงไม่แปลกที่จะไม่มีใครอยากรับเป็นคนกลางหรือจัดเวที
ปราศรัย
ดังนั้น แม้ ผู้น าท้องที่ ผู้น าท้องถิ่นที่นี้จะเข้ากันได้ และมีลักษณะเปิด เข้าถึงได้ง่าย พูดคุยงาน พร้อมให้
ความร่วมมือนับเป็นลักษณะที่ดี แต่การให้ผู้น าท้องที่ผู้น าท้องถิ่นเป็นแกนปฏิบัติการเป็นเรื่องยาก เนื่องจากต่าง
194