Page 7 - 23154_Fulltext
P. 7
2
ความเห็นที่ 2 มีความเห็นว่าระบบรัฐสภาของประเทศไทยควรใช้ระบบสองสภา โดยสภาที่สองหรือสภาสูง
อาจก าหนดให้มีที่มาจากการเลือกตั้งจ านวนหนึ่ง และมาจากการเลือกบุคคลในกลุ่มวิชาชีพต่างๆ จ านวนกึ่งหนึ่งซึ่ง
จะต้องก าหนดกลไกหรือหลักเกณฑ์การคัดสรรให้ได้บุคคลที่เป็นตัวแทนของกลุ่มวิชาชีพนั้นๆ อย่างแท้จริงด้วย”
(ส านักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร, 2563: 32)
ในห้วงเวลาที่มีความพยายามเสนอแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 ประเด็น
เรื่องรูปแบบของระบบรัฐสภาในประเทศไทยได้กลายเป็นประเด็นส าคัญในการถกเถียงในสังคมวงกว้างอีกครั้งหนึ่ง
โดยกลุ่ม Resolution ที่ได้เสนอให้มีการใช้ยกเลิกวุฒิสภา และใช้ระบบสภาเดียว โดยน าเสนอเหตุผลว่า 1)
ประชาชนจะมี 1 สิทธิ์ 1 เสียงเท่ากันในการเลือกนายกรัฐมนตรี 2) การเมืองในสภาตอบโจทย์ความต้องการของ
ประชาชน 3) คสช. จะแต่งตั้งคนของตัวเองมาช่วยในการสืบทอดอ านาจไม่ได้อีกต่อไป 4) การตรวจสอบถ่วงดุล
การใช้อ านาจของรัฐบาลมีประสิทธิภาพมากขึ้น 5) ประหยัดงบประมาณกว่า 1,200 ล้านบาทต่อปี 6) การออก
กฎหมายและนโยบายคล่องตัว ทันใจ ตอบสนองต่อสถานการณ์ และ 7) โครงสร้างรัฐสอดคล้องกับทิศทางโลก
สมัยใหม่ (Resolutioncon, 2564)
จากประวัติศาสตร์และพัฒนาการของรูปแบบของระบบรัฐสภาในประเทศไทยนั้น มีการใช้ทั้งระบบสภา
เดียวและสองสภามาแล้วทั้งสิ้น แต่ข้อถกเถียงเรื่องรูปแบบของระบบรัฐสภายังคงมีอยู่เสมอมาว่ารูปแบบของระบบ
รัฐสภาที่เหมาะสมกับประเทศไทยนั้นควรเป็นอย่างไร ค าถามนี้ยังไม่มีการถกเถียงบนฐานของหลักการและ
ข้อเท็จจริงมากนัก ข้อถกเถียงเรื่องรูปแบบของระบบรัฐสภาในประเทศไทยมักจะถกเถียงกันแต่เพียงว่าประเทศ
ไทยควรใช้ระบบสภาเดียวหรือสองสภา และเป็นการถกเถียงแต่ในมิติ “ความน่าจะเป็น” ว่าถ้าใช้ระบบสภาเดียว
จะเป็นอย่างไร ถ้าใช้ระบบสองสภาจะเป็นอย่างไร เท่านั้น
สถาบันพระปกเกล้าในฐานะสถาบันวิชาการในก ากับของประธานรัฐสภา มีพันธกิจที่ส าคัญประการหนึ่ง
คือการศึกษาวิจัยทางวิชาการเพื่อสร้างองค์ความรู้และเสนอแนะการแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับการพัฒนาการเมืองการ
ปกครองในระบอบประชาธิปไตยอย่างเป็นระบบ ตระหนักถึงความส าคัญของรัฐสภาในฐานะสถาบันการเมืองที่
ส าคัญในระบอบประชาธิปไตย จึงได้ให้มีการด าเนินโครงการวิจัย “รูปแบบของระบบรัฐสภาที่เหมาะสมส าหรับ
ประเทศไทย” ภายใต้โครงการทบทวนองค์ความรู้เพื่อการปฏิรูปรัฐธรรมนูญ เพื่อศึกษาและรวบรวมองค์ความรู้ของ
ระบบรัฐสภาทั้งในเชิงเปรียบเทียบและในประเทศไทย ทั้งในมิติด้านโครงสร้าง อ านาจหน้าที่ตามรัฐธรรมนูญ และ
ในด้านหลักการ ข้อถกเถียง และประวัติศาสตร์ความคิด และเพื่อน าเสนอรูปแบบของระบบรัฐสภาที่เหมาะสม
ส าหรับประเทศไทยควรเป็นอย่างไร
ค าถามการวิจัย
งานวิจัยนี้ต้องการตอบค าถามหลัก 2 ข้อเกี่ยวกับความสัมพันธ์เชิงอ านาจในระบบรัฐสภาของไทย ได้แก่
1. นับตั้งแต่เปลี่ยนแปลงการปกครองในปี พ.ศ. 2475 เป็นต้น ความสัมพันธ์เชิงอ านาจของรัฐสภาของไทย
ตามรัฐธรรมนูญเป็นอย่างไร