Page 333 - 22221_Fulltext
P. 333
2
วิธีดำเนินงานหรือขั้นตอนการดำเนินงานได้รับการมีส่วนร่วมจากทุกชุมชนเพราะ
ทุกชุมชนเห็นความสำคัญของน้ำเนื่องจากชุมชนต้องการมีน้ำไว้ใช้เพื่ออุปโภคบริโภคและน้ำ
เพื่อทำการเกษตร ดำเนินการ 9 ขั้นตอน ได้แก่
1. เก็บข้อมูลพื้นฐานด้านทรัพยากรน้ำ ชุมชนและสภาพภูมิประเทศ ข้อมูล
ความปนเปื้อน ความลาดเอียง ระดับความสูงต่ำ ทิศทางการไหลของน้ำผิวดิน ทำผังเส้นทาง
เดินน้ำเพื่อประเมินหาขอบเขตการไหลและปริมาณของน้ำ เพื่อหาสาเหตุของปัญหาน้ำท่วม
และแล้ง กำหนดขอบเขตที่ลุ่มที่ดอน พื้นที่แห้งแล้งซ้ำซาก ท่วมซ้ำซาก
2. เก็บข้อมูลน้ำบาดาลเดิมที่มีอยู่ในชุมชนทั้งปริมาณและคุณภาพก่อนดำเนินการ
เก็บข้อมูลสภาพภูมิประเทศ ลักษณะทางกายภาพของพื้นที่ เส้นชั้นความสูง (Contour)
เพื่อประกอบการกำหนดพิกัดตำแหน่งในการวางระบบเติมน้ำใต้ดิน
3. เจาะสำรวจ ชั้นดิน เพื่อให้รู้ชั้นดิน สามารถออกแบบระบบเติมน้ำตามบริบทพื้นที่
4. วางแผนและกำหนดระบบเติมน้ำลงในผังน้ำตำบลประเมินผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
5. ออกแบบระบบธนาคารน้ำใต้ดินให้เกิดการเชื่อมโยงอย่างเป็นระบบระหว่าง
น้ำบนดินกับน้ำใต้ดิน อกแบบบ่อเติมน้ำลงชั้นใต้ดินตามบริบทของพื้นที่และปริมาณของน้ำ
6. ดำเนินงานก่อสร้างตามแผนที่กำหนดไว้ สร้างทางเดินเชื่อมเครือข่ายน้ำใต้ดิน
7. ติดตาม ประเมินผลและเก็บข้อมูลปริมาณและคุณภาพน้ำเพื่อให้เห็นสภาพ
ที่เปลี่ยนไปก่อนและหลังนำใช้นวัตกรรม
8. สรุปวิเคราะห์เพื่อแก้ไขและขยายผลเชื่อมกับโครงการอื่นที่เกี่ยวกับน้ำ
9. บำรุงรักษาและป้องกันระบบธนาคารน้ำใต้ดินแบบพอเพียงเน้นการเติมน้ำฝนจาก
หลังคา บ้านเรือนจึงง่ายต่อการบำรุงรักษาและการปนเปื้อน
หลักสำคัญในโครงการธนาคารน้ำใต้ดินแบบพอเพียงเป็นกระบวนการเร่งน้ำให้ลงสู่
ชั้นใต้ดินให้เร็วขึ้นด้วยการนำน้ำบนดินไปแทนที่อากาศ กระบวนการเก็บน้ำลงใต้ดินชั้นตื้น
ด้วยบ่อประดิษฐ์เพื่อบรรเทาปัญหาน้ำท่วมขัง และรักษาความชื้นให้กับชั้นหน้าดิน การเก็บกัก
น้ำดังกล่าวยังช่วยแก้ไขปัญหาให้ชุมชนที่ได้รับความเดือดร้อนจากปัญหาน้ำท่วมขัง จัดการ
น้ำฝนที่ตกจำนวนมากตามแหล่งน้ำให้ไหลลงสู่บ่อประดิษฐ์ระดับชุมชนได้อย่างรวดเร็ว ทำให้
ไม่มีน้ำท่วมขังในชุมชน สามารถลดการปนเปื้อนจากการไหลบ่าของน้ำฝนแบบทิ้งเปล่า
ในพื้นที่อื่นๆ ในช่วงเวลาฝนตก และยังช่วยรักษาความชื้นชั้นหน้าดิน อันส่งผลดีต่อ
การประหยัดน้ำในการเพาะปลูก เกิดการพัฒนาองค์ความรู้การแก้ไขปัญหา น้ำท่วมขัง
รางวัลพระปกเกล้า’ 64