Page 275 - kpi20858
P. 275
232
ห้องที่ สีและแสง-เงาเพื่อสร้างลักษณะผิว วิเคราะห์การใช้สีและแสง-เงา
ตอนกุมภกรรณท าพิธีลับหอกโมกขศักดิ์ หนุ
มานกับองคต แปลงเป็นสุนัขเน่ากับอีกา ไป
ท าลายพิธี เขียนโดย สว่าง ปัญญางาม ที่ผิว
น ้าแสดงให้เห็นถึงการแต้มสีเป็นริ้วๆ เพื่อ
59 เลียนแบบความระยิบระยับบนผิวน ้า
นอกจากนี้พื้นผิวที่เกิดจากการลงสีที่ตัว และ
มีการสร้างจุดรอบๆ กายของสุนัข ยิ่งเน้นย ้า
ถึงความเน่าเปื่อยดังกล่าวได้อย่างดี
จิตรกรรมของ ร.อ.เฮง เทวัต แสดงฉากตอน
อินทรชิตลาทศกัณฐ์ไปตั้งพิธีชุบศรนาคบาศ
ในโพรงไม้โรทัน มีการน าเสนอพื้นผิวที่ส่วน
67
ล าต้นของต้นไม้ จิตกรแสดงให้เห็นถึงพื้นผิว
ของเปลือกไม้ทั้งรากและพุ่มใบได้อย่าง
สมจริง
ตารางที่ 9 สี และแสง-เงา ในภาพจิตรกรรมฝาผนังที่พระระเบียงวัดพระศรีรัตนศาสดาราม กรุงเทพมหานคร
ที่มา: ผู้วิจัย
จากตารางที่ 9 พบว่าการใช้สีที่ปรากฏในผลงานจิตรกรกรมที่พระระเบียงของศิลปินส่วน
ใหญ่ยังคงค านึงถึงความสอดคล้องกับเนื้อหาในเรื่องรามเกียรติ์ และการก าหนดสีตามจิตรกรรม
แบบขนบนิยมดั้งเดิมของไทย เช่น พระรามมีร่างกายเป็นสีเขียว หนุมานสีขาว ผิวกายของชนชั้นสูง
ยังคงเป็นสีอ่อน ในขณะที่ภาพกากมีผิวกายเป็นสีเข้ม เป็นต้น อย่างไรก็ตามการใช้สีในงาน
จิตรกรรมที่พระระเบียงแห่งนี้ มีกลวิธีในการลงสีที่ต่างออกไปจากจิตรกรรมตามขนบนิยมของไทย
อย่างเห็นได้ชัด กล่าวคือ มีการใช้แสงและเงาเพื่อสร้างปริมาตรแก่รูปทรง ดังเช่น ภาพรูปทรงมนุษย์
ทั้งเทพ ตัวพระ ตัวนาง ตลอดจนมนุษย์พลทหาร หรือชาวบ้าน มีการก าหนดค่าแสงและเงา ส่งผล
ท าให้แตกต่างไปจากรูแบบจิตรกรรมตามขนบนิยมดั้งเดิม ที่เป็นเพียงการลงสีแบนและตัดเส้น
น าเสนอในลักษณะ 2 มิติ เท่านั้น ประโยชน์จากการน าเสนอแสง-เงา ส่งเสริมให้เกิดการขับเน้น
รูปทรง แสดงมวลกล้ามเนื้อได้เป็นอย่างดี