Page 227 - kpi20440
P. 227
การประชุมวิชาการสถาบันพระปกเกล้า 227
ครั้งที่ 20 ประจำาปี 2561
ประชาธิปไตยไทย: ก้าวย่างเพื่อการพัฒนา
ของการอยู่ร่วมกันของมนุษย์ในสังคมด้วย
ปัจจุบันมุมมองของสภาพสังคมได้เปลี่ยนแปลงไปมาก หลังจากประเด็นวิกฤติของรัฐสวัสดิการซึ่ง
บางประเทศกลายเป็นเรื่องของประชานิยมมากกว่า ท�าให้เกิดวิกฤตทางการเงิน ต่อมามีเรื่องของความมั่นคง
ของมนุษย์และการพัฒนาซึ่งเป็นเรื่องที่ส�าคัญและรวมไปถึงเรื่องของธรรมาภิบาลสากลที่จะเป็นสิ่งท้าทายใน
การหาความเชื่อมโยงเรื่องของเศรษฐกิจการเมืองที่เกี่ยวข้องกับสังคมอีกด้วย
ส�าหรับการอธิบายคุณภาพสังคม สามารถอธิบายด้วยมิติส�าคัญ 4 ประการ ( Beck et al., 1997) และ
สามารถที่จะน�าไปใช้ประเมินสถานการณ์ได้จริง ดังนี้
1. การยอมรับกันทางสังคม (Social Inclusion) ได้น�าแนวคิดของความเสมอภาคและความ
เท่าเทียมเข้ามาใช้เป็นหลักการพื้นฐานในเรื่องนี้ การยอมรับการทางสังคมตรงข้ามกับการกีดกันทางสังคมหรือ
การเลือกปฏิบัติ ในที่นี้จึงเป็นเรื่องของการยอมรับกันและกัน ท่ามกลางความแตกต่างที่มีการรวมตัวกันได้ใน
สังคม ซึ่งเกี่ยวข้องกับแนวคิดของการมีโอกาสที่เสมอภาค เท่าเทียม และความส�าคัญเกี่ยวกับการที่จะจัดการ
หรือดูแลให้คนกลุ่มน้อยได้มีโอกาส ซึ่งเป็นเรื่องของการไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง ถ้ามองในเชิงมหภาค การยอมรับ
กันทางสังคมเป็นเรื่องของ
การรวมตัวกัน การยอมรับกันในสภาวการณ์ที่แตกต่างกันในสังคม นอกจากนี้การยอมรับกันทางสังคม
ยังเกี่ยวข้องกับมิติของการวางสถานะในสังคม ทั้งเป็นทางการและไม่เป็นทางการ ดังนั้นค�าถามว่าการที่บุคคล
สามารถที่จะเข้าเป็นส่วนหนึ่งของชุมชนได้อย่างไรไม่ว่าจะเป็นการมีค่านิยมร่วมกัน เป็นส่วนหนึ่งของเครือข่าย
ทางสังคม และมีความรู้สึกว่าเป็นส่วนหนึ่งของสังคมเกิดขึ้นได้หรือไม่ ดังนั้นจุดมุ่งหมายหลักของเรื่องนี้ก็คือ
ความสัมพันธ์ของปัจเจกและสถาบันที่เป็นทางการ
2. ความสมานฉันท์ทางสังคม (Social Cohesion) เป็นการอธิบายถึงหน่วยหนึ่งของสังคมที่
ถูกเชื่อมไว้ด้วยกัน ซึ่งปกติจะเป็นเรื่องของการอยู่ร่วมกัน เป็นการมีส่วนร่วม เป็นเรื่องของทุนทางสังคม เรื่อง
ของเครือข่าย เรื่องของความไว้วางใจ เรื่องของความร่วมมือ เป็นต้น ซึ่งจะเกี่ยวพันกับแนวคิดของทุนทางสังคม
หรือเครือข่าย Putnam (1995: p.67) ได้อธิบายว่า เป็นกลไกที่ประชาชนได้เข้ามาร่วมและมีความเชื่อมโยง
ทุนทางสังคมหมายถึงลักษณะของการจัดการสังคมเช่นเครือข่าย การมีบรรทัดฐานและความไว้วางใจทางสังคม
ที่จะเอื้อให้เกิดการร่วมกัน การประสานกันเพื่อประโยชน์ร่วม ความสมานฉันท์ทางสังคมจึงเป็นระดับของ
ความรู้สึกว่าเป็นชุมชน การที่จะอยู่ในลักษณะของพหุสังคมหรืออยู่ในสังคมที่มีความแตกต่างได้มากน้อยเพียงใด
ความสมานฉันท์ทางสังคมจึงเป็นระดับของความรู้สึกว่าเป็นชุมชน ความสมานฉันท์ทางสังคมไม่จ�าเป็นว่าจะต้องดี
หรือไม่ดี นอกจากนี้ระดับของทุนทางสังคมและความสมานฉันท์ในสังคมหากมีต�่าที่ระดับใดก็ไม่ได้หมายความว่า
ในสังคมนั้นจะไม่มีความสมานฉันท์เลย ดังนั้น ความสมานฉันท์ทางสังคมเป็นเรื่องของความเชื่อมโยงสังคมเข้าหา
กันและสร้างความไว้วางใจหรือเชื่อมั่นกันและกัน เป็นเรื่องที่มีหลักการโดยยึดหลักนิติธรรมที่จ�าเป็นส�าหรับการ
มีส่วนร่วมของชุมชนและให้ความมั่นคงทางสังคม ตลอดจนความยั่งยืนต่อเนื่องที่จะเกิดขึ้นและความสมานฉันท์
ทางสังคมที่เหมาะสม เป็นสิ่งที่ทำาให้พลเมืองสามารถที่จะอยู่ร่วมกันในฐานะเป็นมนุษย์
