Page 374 - kpi19912

ให๎กับเกษตรกร เจ๎าของที่ดินที่นําสินทรัพย์ไปขายฝาก และมีผิดนัดไถํถอนทรัพย์ที่ดินได๎เสี่ยงที่จะ
หลุดมือไปเป็นของนายทุนหรือเจ๎าหนี้ประมาณ 1 แสนราย/ปี หรือ 1 ล๎านไรํ/ปี

กฎหมายขายฝากเป็นกฎหมายที่จัดทําขึ้นใหมํ เพื่อแก๎ปัญหาให๎กับประชาชนและเกษตรกรที่
มีโอกาสสูญเสียที่ดินทํากินและที่อยูํอาศัยหลังสุดท๎าย หลังจากทําสัญญาขายฝาก ตลอดจนไมํให๎เกิด
อุปสรรคตํอการดํารงชีวิต โดยกฏหมายนี้จะชํวยลดความเหลื่อมล้ําและสร๎างความเป็นธรรมในสังคม
ที่ผํานมาเจ๎าหนี้ มักกําหนดระยะเวลาขายฝากให๎สั้น ด๎วยวัตถุประสงค์ไมํต๎องการให๎เกิดการไถํถอน

ทรัพย์ บางสัญญากําหนดระยะเวลาการไถํถอน 4 เดือน และที่ผํานมามักเจอวํา เมื่อใกล๎เวลาจะไถํ
ถอนทรัพย์ขายฝากเจ๎าหนี้มักหนีไปเที่ยว เพื่อตั้งใจให๎หาไมํเจอ ทําให๎ที่ดินหลุดมือ
สําหรับกฎหมายใหมํกําหนดไว๎วํา กํอนครบกําหนดเวลาไถํถอนนายทุนต๎องแจ๎งเจ๎าของทรัพย์

กํอนครบกําหนด หากไมํแจ๎งแสดงวําสัญญานั้นเลื่อนกําหนดออกไปอีก 6 เดือน และมูลคําเงินที่ต๎อง
ไถํถอนทรัพย์ ต๎องไมํเกินราคาขายฝากบวกดอกเบี้ยไมํเกิน 15% และหากเจ๎าของเงินหรือเจ๎าหนี้
เสียชีวิต เจ๎าของทรัพย์สามารถไถํถอนจากทายาทได๎ หรือลูกหนี้ หรือเจ๎าของทรัพย์เสียชีวิต ทายาทก็
สามารถดําเนินการไถํถอนทรัพย์ได๎เชํนกัน นอกจากนี้ ในกฎหมายใหมํหากครบกําหนดไถํถอน
เจ๎าของทรัพย์ยังมีเวลาอีก 1 ปี เพื่อหาเงินเพื่อไถํถอนที่ดินได๎

“พ.ร.บ.ขายฝากเป็นเรื่องที่ประชาชนให้ความสนใจ เพราะปัญหาการจํานองที่ดินและไม่
สามารถไถ่ถอนทรัพย์ มีปัญหามานานกว่า 90 ปี สร้างความไม่เป็นธรรมให้กับผู้ขายฝากจํานวนมาก
เพราะหากเกษตรกรหรือเจ้าของทรัพย์ที่นําที่ดินไปขายฝาก หากผิดนัดแม้แต่วันเดียวที่ดินจะตกเป็น

ของเจ้าหนี้ หรือนายทุนทันที เรื่องนี้รัฐบาลหลายยุคหลายสมัยพยายามแก้ไขตั้งแต่ปี 2516 สมัยนาย
สัญญา ธรรมศักดิ์ เป็นนายกรัฐมนตรี สมัยรัฐบาล นายชวน หลีกภัย แม้แต่สมัยพล.อ.เปรม ติณสูลา
นนท์ เป็นนากรัฐรัฐบาล แต่ก็ไม่สําเร็จ จนมาถึงรัฐบาลยุคนี้ ครม.ดําเนินการแก้ไขเพื่อให้เกิด
ประโยชน์กับประชาชน ขจัดปัญหาไม่เป็นธรรม”

คู่ขัดแย้งหลักและจุดยืน:
1. นายทุนเงินกู๎นอกระบบใช๎กฎหมายขายฝากเป็นเครื่องมือให๎ตนเองมีฐานะ
2. เกษตรกร และลูกหนี้เงินกู๎นอกระบบต๎องสูญเสียที่ดินทํากินจากการนําโฉนดที่ดินไปขาย

ฝาก เพื่อแลกกับเงินกู๎ยืม

ผู้เกี่ยวข้องอื่น : 1. ปลัดกระทรวงยุติธรรม 2. ศูนย์ชํวยเหลือลูกหนี้และประชาชนที่ไมํได๎รับความเป็น
ธรรม กระทรวงยุติธรรม (ศนธ.ยธ.) 3. สํานักงานกิจการยุติธรรม 4. สื่อมวลชน

ระยะเวลา : 2516 – 2561

สถานะ : อยูํในระหวํางการดําเนินการแก๎ไข

พลวัตร : สถานการณ์คลี่คลายเนื่องจากรัฐจัดหาชํองทางการเข๎าถึงแหลํงทุนให๎เกษตรกร และแก๎ไข
เพิ่มเติมกฎหมายวําด๎วยการกู๎เงินรูปแบบขายฝาก ห๎ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตรา จากกรอบกําหนด
ระยะเวลาขยายยาวออกไป เพื่อให๎มีโอกาส ผํอนชําระ และไถํถอนที่ดิน

ระดับความรุนแรง : มีความเสียหายตํอการสูญเสียทรัพย์สิน ที่ดิน และเสียสุขภาพจิต

369