Page 2 - kpi19911
P. 2
2
บทสรุปผู้บริหาร
ชื่อโครงการ : การส ารวจข้อมูลประเด็นความขัดแย้งจากการด าเนินโครงการตามแนวนโยบายของรัฐ
( Conflict Mapping Phase 2 ) ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 20 จังหวัด
ผู้วิจัย : ดร.ศิริลักษณ์ ประสันแพงศรี และ ผศ.ปรีชาวัชร์ เศวตภัทรไพศาล
ปีที่ด าเนินการ : 2561
แหล่งทุนสนับสนุน : ส านักสันติวิธีและธรรมาภิบาล สถาบันพระปกเกล้า
งานวิจัยฉบับนี้เป็นการวิจัยเชิงส ารวจโดยมีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อส ารวจและจัดท าข้อมูลสาเหตุความ
ขัดแย้ง คู่ขัดแย้ง ประเภทความขัดแย้ง ระดับความขัดแย้ง ความเป็นมา วิธีแก้ปัญหา ที่โดยการจัดท าแผนที่
ขัดแย้ง (Conflict Mapping) ในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 20 จังหวัด 2) เพื่อเปิดโอกาสให้ตัวแทนประชาชน
ในพื้นที่ความขัดแย้ง ได้ตระหนักและให้ความส าคัญของการบริหารความขัดแย้ง ตลอดจนเป็นช่องทางการ
แสดงออกในการแก้ไขปัญหาความขัดแย้งโดยชุมชนเอง และ 3) เพื่อเป็นการสร้างเครือข่ายทางสังคม เรียนรู้
เกี่ยวกับการจัดการความขัดแย้งอันเนื่องจากโครงการหรือนโยบายของรัฐ โดยมีการก าหนดกลุ่มเป้าหมายส าหรับ
การวิจัยได้แก่ องค์กรภาครัฐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น องค์กรเอกชนและองค์กรภาคประชาสังคมในพื้นที่ภาค
ตะวันออกเฉียงเหนือ 20 จังหวัด อย่างน้อยจังหวัดละ 5 ประเด็นความขัดแย้ง
การวิจัยในครั้งนี้ได้ก าหนดระเบียบวิธีวิจัยเป็นการวิจัยเชิงส ารวจ โดยการรวบรวมกรณีความขัดแย้งที่
เกิดขึ้นจริงจากพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ที่ปรากฏจากเอกสารและจากการสัมภาษณ์ข้อเท็จจริงจากบุคคล
และข้อมูลที่ปรากฏเป็นข่าวในสื่อระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ และการน าฐานข้อมูลจากข้อร้องเรียนจาก
หน่วยงานภาครัฐ เช่น ศูนย์ด ารงธรรม ส านักงานจังหวัด กระทรวงมหาดไทย ตลอดจนการสัมภาษณ์ผู้น าท้องถิ่น
และบุคคลที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ความขัดแย้ง โดยการจัดเก็บข้อมูลในรูปแบบเอกสารและข้อเท็จจริงและน ามาจัดเป็น
หมวดหมู่ประเภทของกลุ่มความขัดแย้งในแต่ละด้านที่ส าคัญ เช่น การเมือง สิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ สังคม
วัฒนธรรม โดยน ามาวิเคราะห์สถานภาพความขัดแย้ง ความรุนแรง ระดับการรับรู้ของสังคม และวิธีการจัดการ
ความขัดแย้ง โดยน ามาวิเคราะห์ความน่าเชื่อถือของข้อมูลจากข้อร้องเรียนต่อหน่วยงานภาครัฐที่มีการตรวจสอบ
ข้อร้องเรียนแล้ว ซึ่งรูปแบบการส ารวจนั้นประกอบไปด้วยข้อมูลส าคัญที่จัดล าดับไว้เป็นหมวดหมู่ เช่น ประเภท
ความขัดแย้ง ระดับความขัดแย้ง ความเป็นมา วิธีแก้ปัญหา บทบาทของหน่วยงานภาครัฐและชุมชนที่มีต่อปัญหา
โดยผู้วิจัยจะน าข้อมูลดังกล่าวมารวบรวมและบันทึกเป็นแผนที่ข้อมูลความขัดแย้ง โดยแยกประเภทความขัดแย้ง ผู้
ที่มีส่วนได้เสียกับความขัดแย้ง การสอบถามจากเหตุผลของความขัดแย้ง โดยรูปแบบการด าเนินการวิจัยในครั้งนี้
จะเป็นการลงพื้นที่สัมภาษณ์ประเด็นส าคัญและน ามาจัดกลุ่มเพื่อน าเสนอเป็นแผนที่ความขัดแย้ง
(Conflict Mapping) และจัดท าเป็นรายงานผลการวิจัยให้กับส านักสันติวิธีและธรรมาภิบาล สถาบันพระปกเกล้า
เพื่อน าฐานข้อมูลดังกล่าวไปใช้ในระบบการจัดการความขัดแย้งในภาพรวมระดับประเทศต่อไป
จากการวิจัยเชิงส ารวจและการลงพื้นที่ส าหรับการเก็บฐานข้อมูลด้านความขัดแย้งในพื้นที่ภาค
ตะวันออกเฉียงเหนือ 20 จังหวัด พบว่าคู่ขัดแย้งเกิดจากภาครัฐกับเอกชน เอกชนกับเอกชน หรือภาครัฐกับ
หน่วยงานภาครัฐเอง โดยความขัดแย้งและระดับความรุนแรงมีความแตกต่างกันในบริบทของพื้นที่ สาเหตุของ
ความขัดแย้ง บริหารความขัดแย้ง การยุติความขัดแย้ง และผลของการบริหารความ ขัดแย้งนั้น ผู้ศึกษาจึงสามารถ
สรุปกรณีความขัดแย้งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือรวมทั้งหมด 100 กรณีปัญหา ซึ่งประกอบไปรายละเอียดที่
ส าคัญดังต่อไปนี้
