Page 58 - kpi19909
P. 58
52
พลวัต จากสถานการณ์ปัญหาดังกล่าว ทางผู้นําชุมชน คณะกรรมการหมู่บ้าน
และคณะกรรมการนํ้าชุมชนบ้านผาสุข ต่างเห็นว่าการใช้งานวิจัยเพื่อ
ท้องถิ่นมาเป็นเครื่องมือในการสืบค้นปัญหาอย่างจริงจังและเป็นระบบ
ผ่านกระบวนการปฏิบัติการ (การทดลองวิจัยในการแก้ไขปัญหา) อย่าง
มีส่วนร่วมของคนในชุมชน น่าจะก่อให้เกิดการเรียนรู้ร่วมกันที่จะทําให้
รู้จักตนเอง รู้จักชุมชนและนําไปสู่การแก้ไขปัญหาและลดความขัดแย้ง
ในชุมชนและหน่วยงานในพื้นที่ได้ โดยมีวิธีการดําเนินงานวิจัย 1) การ
จัดเวทีชี้แจงความเข้าใจ เป้าหมายและแผนการดําเนินงานวิจัยและการ
บริหารจัดการงบประมาณโครงการวิจัยอย่างโปร่งใส 2) การเก็บข้อมูล
ด้วยการใช้กระบวนการมีส่วนร่วมระหว่างนักวิจัยชุมชนและตัวแทนจาก
หน่วยงานที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ ในประเด็น สถานการณ์ปัญหา แหล่งนํ้า
ต้นทุน ปริมาณการใช้นํ้า (ตลอดทั้งปี) พฤติกรรมการใช้นํ้า (ทั้งในช่วง
ปกติและช่วงขาดแคลน) การบริหารจัดการนํ้าที่ผ่านมา (ระดับครัวเรือน
และระดับชุมชน ตั้งแต่อดีต – ปัจจุบัน ทั้งในส่วนของกฎกติกา / กลุ่ม
คนทํางาน / งบประมาณที่ใช้บริหาร) และบทบาทและการหนุน เสริม
ระหว่างชุมชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องใน
การจัดการนํ้าของชุมชน 3) การศึกษาข้ อมู ลจากเอกสารที่เกี่ยวข้อง ใน
ส่วนของเอกสารทางวิชาการจากหน่วยงานในพื้นที่ ที่เคยมี โครงการ
การแก้ไขปัญหาในการบริหารจัดการนํ้าในพื้นที่ชุมชนบ้านสุข 4) การ
ปฏิบัติในพื้นที่ในการ สํารวจแหล่งต้นนํ้า การวัดปริมาณการใช้นํ้า (ของ
แต่ละครัวเรือน) ด้วยการใช้ความรู้ทางวิชาการอย่าง ง่าย (ที่ได้รับการ
ถ่ายทอดจากนักวิชาการที่เกี่ยวข้อง) ซึ่งเป็นความรู้ใหม่ที่ชุมชนไม่เคย
ลงมือปฏิบัติ 5) การวิเคราะห์ข้อมูลและทบทวนวิธีการบริหารหรือการ
แก้ไขปัญหาที่ผ่านมาของชุมชน 6) จัดเวทีชี้แจ้ง ข้อมูลที่ได้จากกการ
วิจัย เพื่อสร้างการรับรู้ สร้างความตระหนัก สร้างความเข้าใจและหา
แนวทางการ แก้ไขปัญหาด้วยกระบวนการมีส่วนของคนในชุมชน
(ตั้งแต่การรับฟัง การแสดงความคิดเห็น การ ออกแบบการทดลองการ
แก้ไขปัญหา การตกลง/ยอมรับในการปฏิบัติร่วมกัน) 7) ทดลองการ
บริหาร จัดการนํ้าด้วยหลักธรรมาภิบาล (เน้นศีลธรรม) และปรับวิธีการ
วางระบบท่อส่งนํ้า – บํารุงรักษา (ตาม หลักวิศวกรรม) ให้กับทุกครัวเรือ
ในชุมชน 8) สรุปผลการทดลอง โดยจัดเป็นเอกสาร/โปสเตอร์ กฎกติกา
