Page 76 - kpi19842

“กระบวนการเป็นผู้น าแบบทางการและการมีส่วนร่วมทางการเมืองท้องถิ่นของกลุ่มชาติพันธุ์ชาวไทยภูเขา กรณีศึกษากลุ่มชาติพันธุ์
ชาวไทยภูเขา อ าเภอคลองลาน จังหวัดก าแพงเพชร” โดย โอกามา จ่าแกะ ผศ.ณัฏฐวุฒิ ทรัพย์อุปถัมภ์ ชลกานดาร์ นาคทิม

4.1.4 ประวัติศาสตร์

จากการศึกษาทางประวัติศาสตร์กล่าวได้ว่า จังหวัดก าแพงเพชรได้ถูกจัดให้เป็นจังหวัด

ที่มีอารยธรรมอันเก่าแก่จังหวัดหนึ่ง โดยได้มีการขุดค้นพบหลักฐานการตั้งถิ่นฐานของผู้คนมาตั้งแต่ยุคก่อน
ประวัติศาสตร์ และได้มีพัฒนาการมาอย่างต่อเนื่อง ซึ่งอธิบายได้เป็น 2 ยุค ดังนี้

1) ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ยุคก่อนประวัติศาสตร์ของจังหวัดก าแพงเพชร เริ่มต้นเมื่อราว
2,000 กว่าปีมาแล้ว เมื่อได้มีการค้นพบหลักฐานทางโบราณคดีบริเวณเขากะล่อน อ าเภอขาณุวรลักษบุรี

ได้แก่ ขวานหิน หัวธนูหิน ก าไลหิน ลูกปัดหิน ภาชนะดินเผาแบบลายขูดขีดภาชนะดินเผาเคลือบน้ าดิน

และพบโครงกระดูกมนุษย์ยุคเหล็กอายุ 3,000-2,000 ปี มาแล้วและยังพบขวานส าริด จัดอยู่ในยุคส าริด
ส่วนที่บ้านหนองกอง ต าบลนาบ่อค า อ าเภอเมืองก าแพงเพชร พบลูกปัดแก้ว ลูกปัดแร่อาเกต ลูกปัดแร่

คาร์นีเลียน เครื่องใช้ท าจากเหล็กและส าริด หลักฐานเหล่านี้อยู่ในยุคโลหะอายุ 2,000-1,500 ปีมาแล้ว

2) ยุคประวัติศาสตร์ ยุคประวัติศาสตร์สามารถนับเริ่มมาตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 12 ซึ่งในที่นี้

ได้แบ่งออก เป็นสมัยได้ 5 สมัย ดังนี้

2.1) สมัยทวารวดี (พุทธศตวรรษที่ 12-16) การตั้งถิ่นฐานชุมชนโบราณในสมัยทวารวดี

อยู่สองฝั่งล าน้ าปิง ได้แก่ บ้านคลองเมืองและเมืองไตรตรึงษ์ ชุมชนคลองเมือง อ าเภอโกสัมพีนคร อ าเภอ
เมืองก าแพงเพชร ตั้งอยู่ทางฝั่งตะวันตกของแม่น้ าปิง พบหลักฐานเป็นเศษขี้แร่ (ตะกรัน) ที่เหลือจากการ

ถลุงเหล็ก ตะเกียง ดินเผา แวดินเผา (ดินเผาเจาะรูตรงกลางเป็นอุปกรณ์ปั่นด้ายสมัยโบราณ) แบบล้านนา
แบบจีนสมัยราชวงศ์หมิง ขวานหินขัดแบบมีบ่า เป็นต้น เมืองไตรตรึงษ์ บ้านวังพระธาตุ ต าบลไตรตรึงษ์

อ าเภอเมืองก าแพงเพชร อยู่ฝั่งตะวันตกของแม่น้ าปิง ลักษณะเมืองเป็นรูปสี่เหลี่ยม มีก าแพงดินล้อมรอบ

สามชั้น มีคูน้ าสองชั้น พบหลักฐานยุคเหล็กต่อเนื่องสมัยทวารวดีและสมัยสุโขทัย เช่น ตะกรันขี้แร่ หินดุ
แวดินเผา ลูกปัดแก้ว ตะเกียงดินเผาแบบโรมัน เศษเครื่องสังคโลกแบบที่นิยมสมัยสุโขทัย นอกจากนี้ยังพบ

ซากวัดและพระสถูปเจดีย์หลายแห่งทรงดอกบัวหรือทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ บ่งบอกสมัยเชื่อมต่อกับสมัยสุโขทัย

2.2) สมัยสุโขทัย (พุทธศตวรรษที่ 18-21) เมืองและชุมชนโบราณในกลุ่มเมือง

ก าแพงเพชร สมัยสุโขทัย ที่ปรากฏชื่อในศิลาจารึก ได้แก่ เมืองนครชุม เมืองชากังราว เมืองคณฑี
เมืองบางพาน อาจเป็นเมืองมาแล้วก่อนสมัยสุโขทัย การสถาปนาศูนย์กลางการปกครองบริเวณสองฝั่ง

แม่น้ าปิงในสมัยสุโขทัยเกิดขึ้นในสมัยพระมหาธรรมราชาที่ 1 (พระยาลิไท) มีเมืองนครชุมบนฝั่งตะวันตก
ของแม่น้ าปิงเป็นเมืองหน้าด่านของแคว้นสุโขทัย ศิลาจารึกหลักที่ 3 (จารึกนครชุม) กล่าวว่าเมื่อ พ.ศ.1900

พระมหาธรรมราชาที่ 1 (พระยาลิไท) ได้เสด็จมาสถาปนาพระศรีรัตนมหาธาตุและปลูกต้นศรีมหาโพธิ์

ที่ได้มาจากลังกาทวีปไว้กลางเมืองนครชุม หลังจากพระมหาธรรมราชาที่ 1 (พระยาลิไท) สวรรคต แคว้น
สุโขทัยอ่อนแอลง ท าให้ศูนย์กลางการปกครอง ความรุ่งเรืองทางศาสนาและศิลปวัฒนธรรมย้ายไปอยู่ฝั่ง

ตะวันออกของแม่น้ าปิงที่เมืองชากังราว ปรากฏในศิลาจารึกหลักที่ 8 พ.ศ.1902 ซึ่งอาจเป็นเมืองเดียวกับ

เมืองก าแพงเพชร เพื่อให้เป็นขั้วอ านาจของกรุงศรีอยุธยา ดังปรากฏในหนังสือชินกาลมาลีปกรณ์และ

75