Page 63 - kpi19839
P. 63
“บทบาทของผู้สูงอายุในการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ต าบลโคกมั่งงอย
อ าเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ” โดย อ.โชติกา สิงหาเทพ อ.ธนิกานต์ ศรีจันทร์ อ.เสาวนีย์ จันทสังข์
จากบทสัมภาษณ์ตัวแทนผู้สูงอายุ พบว่า การบอกเล่าประสบการณ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นไม่ว่าจะ
เป็นด้านหัตถกรรมการจักสาน หรือหัตถกรรมทอผ้านั้น เกิดจากการพบเห็นวิถีชีวิตของคนในชุมชนและได้รับ
การถ่ายทอดสืบต่อกันมาจากบรรพบุรุษ จากรุ่นสู่รุ่นและเมื่อมีอายุมากขึ้น สุขภาพร่างกายไม่เอื้อต่อการ
ท างานหนัก แต่ต้องการมีอาชีพเสริม จึงได้ยึดภูมิปัญญาท้องถิ่นตามความถนัดของตนเองในการน ามาสร้าง
เป็นอาชีพเสริม และสามารถสร้างรายได้ให้กับตนเองและครอบครัว โดยการน าวัตถุดิบที่หาได้ในชุมชนและ
ราคาไม่แพง เริ่มจากการท าไว้ใช้เอง เมื่อผู้คนในชุมชนพบเห็นก็ได้มีการสั่งท า สั่งซื้อเพื่อน าไปใช้งานใน
ครัวเรือน เนื่องจากสินค้าที่เกิดจากภูมิปัญญาท้องถิ่นนั้น เป็นวิถีชีวิตของคนในชุมชนและมีความสอดคล้อง
กับการด ารงชีวิตของคนในชุมชน อีกทั้งผู้สูงอายุได้มีการประยุกต์วิธีการท าให้สินค้าที่มาจากภูมิปัญญา
ท้องถิ่นมีความคงทนและสวยงาม ตามความต้องการของกลุ่มผู้ใช้สินค้า เพื่อให้สินค้าจากภูมิปัญญาของตน
นั้นมีความน่าสนใจมากขึ้น
4.1.2 บทบาทผู้สูงอายุในการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น
บทบาทผู้สูงอายุในการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นจากบทสัมภาษณ์ตัวแทนผู้สูงอายุ ซึ่งเป็นการ
สัมภาษณ์เกี่ยวกับประสบการณ์ถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นของผู้สูงอายุ เป็นรายประเด็นดังนี้
1) บทบาทในการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น หรือการน าความรู้ถ่ายทอดสู่ชุมชน
จากบทสัมภาษณ์ตัวแทนผู้สูงอายุ พบว่า ผู้สูงอายุยังไม่มีบทบาทในการถ่ายทอดภูมิปัญญา
ท้องถิ่นที่ชัดเจน เนื่องจากลูกหลานคนในครอบครัวไม่ได้ให้ความสนใจในภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ตนเองท า
จึงท าให้การน าความรู้ของตนถ่ายทอดสู่ชุมชนนั้น ค่อนข้างมีข้อจ ากัด และส่วนใหญ่จะเป็นการแลกเปลี่ยน
เรียนรู้ในกลุ่มผู้สูงอายุด้วยกันเอง แต่ยังไม่ได้รับความสนใจจากคนรุ่นหลัง
“การทอผ้าที่ท าอยู่นั้น ได้รับการถ่ายทอดมาจากบรรพบุรุษ พบเห็น ปู่ย่า
ตายายเป็นคนท า และได้ฝึกหัดสืบต่อกันมา ตั้งแต่เมื่อครั้งยังเป็นสาวได้เริ่มฝึกหัด
ทอผ้าเพื่อเก็บไว้ใช้เองและใช้งานในครัวเรือน แต่ในปัจจุบันการถ่ายทอดภูมิปัญญา
ที่ท าอยู่นั้น ยังไม่ได้รับความสนใจจากลูกหลาน”
(นางตุ้มทอง นาคค า, สัมภาษณ์ 26 กรกฎาคม 2560)
นางตุ้มทอง นาคค า ได้อธิบายว่า เนื่องจากการทอผ้าซึ่งเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ได้รับการ
ถ่ายทอดสืบต่อกันมานั้น บุตรหลาน คนในครอบครัว หรือรวมไปถึงเด็กๆ ในปัจจุบัน ยังไม่ให้ความสนใจ
เพราะมีความคิดว่าเป็นงานละเอียดและท ายาก อีกทั้งบุตรหลานท างานประจ าหรือคนหนุ่มสาวที่ก าลังอยู่ใน
วัยท างานนั้นเลือกที่จะท างานอื่นที่มีรายได้มากกว่า เช่น อาชีพรับจ้างทั่วไป จึงท าให้ไม่สนใจที่จะฝึกหัดการ
ทอผ้า ซึ่งสอดคล้องกับ นายประเสริฐ บุญเกื้อ ซึ่งกล่าวว่า
62
