Page 495 - kpiebook67020
P. 495
494 การศึกษาการป้องกันวิกฤตสังคมในอนาคต
ซึ่งในช่วงเวลาที่ผ่านมาเริ่มมีงานศึกษาทางวิชาการเกี่ยวกับปัญหาเรื่องการก�ากับควบคุม
ข่าวปลอมในประเทศไทยบ้างแล้ว
ในงานศึกษาของ Janjira (2022) ได้ศึกษาข้อมูลจากศูนย์ต่อต้านข่าวปลอม
ประเทศไทย (Anti-Fake News Centre Thailand) กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจ
และสังคม ซึ่งท�าหน้าที่ตรวจสอบข้อเท็จจริงว่าข่าวใดเป็นข่าวปลอมนั้น จากการส�ารวจ
ข้อมูลระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2562 ถึงวันที่ 31 มกราคม พ.ศ. 2565 พบว่า
มีข่าวจ�านวน 244 เรื่องที่เกี่ยวข้องกับนโยบายของรัฐบาล ซึ่งในจ�านวนทั้งหมด
244 เรื่องนี้ ศูนย์ต่อต้านข่าวปลอมได้ระบุว่า 148 เรื่องเป็นข่าวปลอม 64 เรื่อง
เป็นข่าวจริง และ 23 เรื่องเป็นข่าวที่ถูกบิดเบือน โดยในจ�านวน 148 เรื่องนี้ สามารถ
จัดแบ่งได้เป็น 5 ด้าน ได้แก่ 1) เศรษฐกิจและชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชน
2) การบริการสาธารณะ 3) สาธารณสุข 4) ข่าวทางราชการทั่วไป รวมถึงข่าวที่เกี่ยวข้อง
กับสถาบันพระมหากษัตริย์ และ 5) ศาสนา ซึ่งมีการตั้งข้อสังเกตว่าข่าวปลอมเกี่ยวกับ
นโยบายเศรษฐกิจและสาธารณสุขมีลักษณะโดดเด่น เพราะความตื่นตระหนกในเรื่อง
โรคระบาดโควิด-19, การไม่เชื่อถือในข้อมูลข่าวสารที่เป็นทางการในมาตรการเกี่ยวกับ
โควิด-19 และความสิ้นหวังในทางเศรษฐกิจ จากการสูญเสียรายได้และการว่างงาน
ที่เพิ่มสูงขึ้น ในงานศึกษานี้ตั้งข้อสังเกตว่า ข้อมูลของศูนย์ต่อต้านข่าวปลอมดูจะ
“เป็นกลาง” และ “ถูกต้อง” ในเรื่องที่ไม่เกี่ยวข้องกับการเมือง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง
เรื่องที่เกี่ยวข้องกับบริการสาธารณะและชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชน แต่เมื่อไร
ที่เป็นข่าวที่มีผลกระทบทางการเมืองต่อความชอบธรรมของรัฐบาล จะกลายเป็น
อีกเรื่องหนึ่ง พร้อม ๆ ไปกับการติดตามของศูนย์ต่อต้านข่าวปลอม ก็มีมาตรการ
ทางกฎหมาย คือ พระราชบัญญัติว่าด้วยการกระท�าผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ ลงโทษ
ผู้ส่งต่อข่าวปลอมด้วยเช่นกัน ซึ่งมักจะถูกน�ามาใช้เป็นเครื่องมือในการสยบเสียง