Page 68 - kpiebook66030
P. 68
สรุปการประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 24
ความท้าทายของความมั่นคงใหม่กับประชาธิปไตย
จาก Climate change หรือที่เราเรียก Climate crisis ในวันนี้ และ 3 ปีที่ผ่านมา ความมั่นคง
ของมนุษย์ที่ถูกกระทบจากโรคระบาดเป็นเรื่องที่นอกจากถือว่าเป็นมิติใหม่ที่เกิดขึ้นแล้ว ยังเป็น
เรื่องที่คาบเกี่ยวกัน และมีปฏิสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน
สงครามยูเครน รัสเซีย เป็นเรื่องความขัดแย้งในเรื่องดินแดน แต่ในขณะเดียวกัน
ก่อให้เกิดผลกระทบทางเศรษฐกิจ เรานึกว่าประเทศไทยอยู่ไกลผลกระทบจากการลงโทษ
ทางเศรษฐกิจ (Economic sanction) และจะใช้เวลาสัก 2 เดือน กลายเป็นว่าเพียงแค่ 3 วัน
ราคาพลังงานขึ้น ค่าครองชีพทุกอย่างขึ้นหมดแล้ว ทั้งที่หลายประเทศในเอเชียหรืออาเซียน
ไม่ใช่คู่ขัดแย้ง ไม่ได้เกี่ยวข้องกับความมั่นคงทางการเมืองหรือความมั่นคงทางสังคมตรงนั้น
แต่ถูกกระทบ ความมั่นคงทางเศรษฐกิจถูกกระทบ การกินดีอยู่ดีของคนถูกกระทบ ความเลื่อมล้ำ
ถูกกระทบ ความมั่นคงทางสังคมถูกกระทบเป็นต้น ตรงนี้เป็นสิ่งแรกที่ผมคิดว่ามีความสำคัญ
เป็นอย่างยิ่ง และต้องขอชื่นชมสถาบันพระปกเกล้าที่ได้เลือกหัวข้อนี้มาพูดคุยกัน เผื่อที่เราจะมี
แสงสว่างชวนกันคิดหาทางออก อย่างน้อยที่สุดเป็นทางออกที่จะชี้ว่าเราควรจะคิดอย่างไร
เราควรจะเปลี่ยนความคิดของเราอย่างไร แล้วเราควรที่จะเตรียมตัวอย่างไรต่อความท้าทาย
ในด้านความมั่นคงใหม่ สำหรับประเทศที่มีการปกครองในระบอบประชาธิปไตย และการปกครอง
ระบอบประชาธิปไตยจะช่วยเอื้ออำนวยให้ทำให้เรารองรับหรือเตรียมตัวกับความท้าทายเหล่านี้
ได้อย่างไร
ประเด็นที่ 2 ที่อยากพูดถึงก็คือเวลาเราพูดถึงความท้าทายของมั่นคงใหม่ ผมเห็นด้วยกับ
สถาบันพระปกเกล้าเป็นอย่างยิ่งที่ให้ความสำคัญกับความมั่นคงของมนุษย์ 10 กว่าปีมาแล้วที่
ผมเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศอยู่ 4 ปี และเป็นรองนายกรัฐมนตรี 2 ปี
ที่ดูแลเรื่องการต่างประเทศ ประเทศไทยได้เข้าเป็นสมาชิกของ Human Security Network
เป็นเครือข่ายความมั่นคงของมนุษย์ที่มีประเทศออสเตรเลียเป็นผู้นำ เป็นการประชุมระดับ
รัฐมนตรีที่ให้ความสำคัญในเรื่องของ Freedom from fear และ Freedom from want คือ
การเป็นอิสระจากความกลัวและการเป็นอิสระจากความอยากเป็น ซึ่งเราพยายามพูดถึงเรื่องนี้
กันมาเมื่อ 10 กว่าปีที่แล้ว แต่ต้องยอมรับจริง ๆ ว่าได้รับความสนใจไม่มากเท่าที่ควร
จนในที่สุดผมก็ต้องมาสารภาพในที่ประชุมนี้ว่าผมมีส่วนในการตั้งชื่อกระทรวงใหม่ในขณะนั้น
คือกระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ยังจำได้ว่ามีรัฐมนตรีที่รู้ว่าผมมีส่วนตั้งชื่อ
การแสดงปาฐกถานำ ก็เลยต้องอธิบายว่ามี 2 ขา เป็น Freedom from fear and freedom from want ซึ่งเครือข่าย
กระทรวงนั้นมาถามว่าตกลงความมั่นคงของมนุษย์มันคืออะไร ทำไมถึงได้อยู่ที่กระทรวงนั้น
ของกระทรวงพัฒนาสังคมมีสาระที่จะทำเรื่องพวกนี้ได้พอสมควร
ความจริงแล้วความมั่นคงของมนุษย์เป็นเรื่องของทุกกระทรวง Freedom from fear คือ
การที่จะดูแลไม่ให้มีการค้ามนุษย์ ค้าผู้หญิง สตรี เด็ก ฯลฯ ซึ่งกระทรวงพัฒนาสังคมดูแลอยู่
Freedom from want มีกรมประชาสงเคราะห์เก่าซึ่งตอนหลังเปลี่ยนชื่อแล้วมาดูแล เริ่มจาก
กระทรวงนี้แล้วเชื่อมไปทุกกระทรวงว่าเราจะทำในเรื่องของมิติของความเป็นอิสระจากความกลัว
