Page 100 - kpiebook65062
P. 100
สถาปัตยกรรม
ใต้ร่มฉัตรรัชกาลที่ ๗
ด้วยบริบทและพัฒนาการในงานสถาปัตยกรรม ดังที่ได้กล่าวมาแล้วในบทก่อนหน้า
สถาปัตยกรรมในช่วงรัชสมัยจึงมีรูปแบบที่หลากหลาย สะท้อนถึงพลวัตการเปลี่ยนแปลง การปรับเข้าสู่
สภาวะ “สมัยใหม่” ในสังคมสยาม โครงการก่อสร้างของภาครัฐจำนวนมากสะท้อนความพยายามที่จะ
พัฒนาประเทศให้ทัดเทียมมาตรฐานตะวันตก ดังปรากฏในอาคารสาธารณะขนาดใหญ่ ตลอดจน
อาคารอุตสาหกรรม และสิ่งก่อสร้างเพื่อสาธารณูปโภคและสาธารณูปการต่าง ๆ เช่น ตลาด โรงงาน
โรงพยาบาล และสะพาน เป็นต้น ขณะเดียวกันภาครัฐก็ยังพยายามธำรงรักษาอัตลักษณ์ความเป็นชาติ
ไว้ในงานสถาปัตยกรรม ดังปรากฏในอาคารจำพวกสถานศึกษา ศาสนสถาน และอนุสาวรีย์ เป็นต้น
ส่วนอาคารของเอกชนก็มีรูปแบบสถาปัตยกรรมที่หลากหลายเช่นกัน ทั้งอาคารพาณิชย์และอาคาร
พักอาศัย สะท้อนถึงการผสมผสานรูปแบบสถาปัตยกรรมอันหลากหลายของโลกตะวันตก กับแบบแผน
ความเป็นอยู่และสภาพภูมิอากาศของสยาม
สถาปัตยกรรมไทย
สถาปัตยกรรมไทยในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นการสืบทอดแบบแผน
สถาปัตยกรรมไทยประเพณีที่มีมาช้านาน ท่ามกลางกระแสธารของการเปลี่ยนแปลงเข้าสู่สภาวะ
“สมัยใหม่” ของสยาม การประยุกต์ใช้รูปแบบและเครื่องตกแต่งสถาปัตยกรรมแบบไทยเข้ากับแนวคิด
วิธีการออกแบบและรูปทรงอาคารแบบตะวันตกนี้มีมาตั้งแต่ช่วงต้นรัชกาลพระบาทสมเด็จ
พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวแล้ว ในอาคารพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท (พ.ศ. ๒๔๒๕) ซึ่งมีรูปทรงตัว
อาคารแบบอิตาเลียนเรอเนสซองส์ แต่มีเรือนยอดปราสาทจตุรมุขแบบไทยประเพณี พระที่นั่ง
ราชกรัณยสภา (ราว พ.ศ. ๒๔๔๐) ซึ่งเป็นอาคารเครื่องก่อสูงสองชั้น มีรูปทรงแบบไทยประยุกต์
สถาปัตยกรรมรูปแบบไทยที่สำคัญอีกกลุ่มหนึ่ง คือศาสนสถาน โดยที่ในช่วงปลายรัชกาลที่ ๕
สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมขุนนริศรานุวัดติวงศ์ทรงร่วมกับสถาปนิกชาวอิตาเลียน ออกแบบ
อาคารสำคัญ ได้แก่ พระอุโบสถ วัดเบญจมบพิตร (พ.ศ. ๒๔๔๕) และพระอุโบสถ วัดราชาธิวาส
(พ.ศ. ๒๔๕๐) ผสมผสานแบบแผนสถาปัตยกรรมแบบจารีตโบราณของสยาม กับวัสดุก่อสร้างและ
เทคนิควิทยาการก่อสร้างอย่างตะวันตก เกิดเป็นสถาปัตยกรรมไทยในรูปแบบใหม่
89
