Page 349 - kpiebook65057
P. 349
หลักนิติรัฐนิติธรรม (rule of law) หรือหลักการปกครองโดยกฎหมาย ที่รัฐพึงปฏิิบัติ
ตามกฎหมาย รัฐธรรมนูญ เพื่อให้เป็นบรรทัดฐานในการปกครองและบริหารราชการ
แผ่นดิน ภายใต้หลักนิติรัฐกฎหมายที่บังคับใช้ต้องออกเพื่อประโยชน์ของประชาชน
ไม่ใช่เพื่อประโยชน์ของบุคคลใดบุคคลหนึ่ง และการบังคับใช้กฎหมาย ต้องมี
ความยุติธรรมและเป็นไปด้วยความเสมอภาค ไม่เลือกปฏิิบัติ อย่างไรก็ตาม
ที่ผ่านมารัฐขาดธรรมาภิบาลในการปกครอง กล่าวคือ รัฐขาดความโปร่งใส
(transparency) เนื่องจากการตรวจสอบขององค์กรอิสระถูกแทรกแซง ขาดหลัก
รับผิดชอบต่อหน้าที่ (accountability) คือไม่ปฏิิบัติตามกฎหมาย หรือกำหนดกฎหมาย
รัฐธรรมนูญเพื่อใช้เป็นเครื่องมือทางการเมือง ขาดหลักการมีส่วนร่วมของประชาชน
(participation) คือออกกฎหมายเพื่อขัดขวางการมีส่วนร่วมของประชาชน หรือ
ไม่รับฟื้ังเสียงจากประชาชน เช่น กรณีการจัดซื้อวัคซีนที่ไม่เปิดโอกาสให้มีการทำ
ประชามติจากประชาชน การปกครองที่ขาดหลักธรรมาภิบาลและการบังคับใช้
กฎหมายที่ไม่เป็นธรรมส่งผลให้อำนาจในการตรวจสอบถ่วงดุลของฝ่�ายนิติบัญญัติ
ไม่สามารถทำได้อย่างเต็มที่ นอกจากนี้ที่มาของฝ่�ายบริหารไม่มีความชอบธรรม
เนื่องจากรัฐธรรมนูญพุทธศักราช 2560 ได้ออกแบบกติกาที่ให้อำนาจ สมาชิกวุฒิสภา
มีอำนาจในการลงคะแนนเพื่อเลือกนายกรัฐมนตรี ทำให้เกิดปัญหาในด้าน
ความชอบธรรม และการบริหารราชการแผ่นดินยังขาดธรรมาภิบาล
การใช้กฎหมายที่ไม่เป็นธรรมมีความเสี่ยง คือทำให้ประชาชนขาด
ความเชื่อมั่นในรัฐบาล ขาดความเชื่อมั่นในกระบวนการยุติธรรม กระบวนการตรวจ
สอบถ่วงดุลอำนาจรัฐ นอกจากนี้การบังคับใช้กฎหมายที่ไม่เป็นธรรมยังถูกใช้เป็น
เครื่องมือ ในการจำกัดการชุมนุม จำกัดสิทธิเสรีภาพของประชาชนในการแสดงออก
ทางการเมือง มีการจับกุมดำเนินคดีแกนนำที่ออกมาแสดงความคิดเห็นทางการ
เมือง รวมถึงการเรียกร้องให้มีการแก้รัฐธรรมนูญ การบังคับใช้กฎหมายที่ไม่เป็นธรรม
จึงกลายเป็นความเสี่ยงของการจัดตั้งขบวนการการเมืองภาคพลเมือง และขัดต่อ
การปกครองในระบอบประชาธิปไตย
294