Page 60 - kpiebook63023
P. 60
60 ชุดวิชำ แนวคิดพื้นฐำนเกี่ยวกับกำรกระจำยอ�ำนำจและกำรปกครองท้องถิ่น
นโยบำยที่ชัดเจนและต่อเนื่องของรัฐบำล
การกระจายอำานาจสู่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น คือ การกระจายอำานาจในการจัดบริการสาธารณะ
ที่แต่เดิมเป็นของรัฐบาลกลางมาสู่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ดังนั้น เงื่อนไขแรกที่จำาเป็นอย่างยิ่ง ก็คือ การที่
รัฐบาลตระหนักถึงความสำาคัญของการกระจายอำานาจ และกำาหนดให้การกระจายอำานาจเป็นวาระทางการเมือง
(Political Agenda) ที่สำาคัญที่ต้องมีการดำาเนินการ และเมื่อรัฐบาลได้ให้ความสำาคัญกับการกระจายอำานาจแล้ว
รัฐบาลอาจมีการมอบหมายให้มีบุคคลและหน่วยงานที่รับผิดชอบการขับเคลื่อนและผลักดันนโยบายด้านการกระจาย
อำานาจให้เกิดผลที่เป็นรูปธรรม เช่น อาจมีการมอบหมายให้กระทรวง หรือกรม หรือแม้แต่การตั้งหน่วยงาน
ขึ้นใหม่เพื่อรับผิดชอบการกระจายอำานาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น การขับเคลื่อนการกระจายอำานาจ
ให้สัมฤทธิ์ผล นอกจากต้องการความชัดเจนในเชิงนโยบายแล้ว การดำาเนินนโยบายที่มีความต่อเนื่องยังเป็น
สิ่งที่จำาเป็นด้วย เพราะในหลายกรณี เรามักพบว่าการกระจายอำานาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจำาเป็น
ต้องมีการดำาเนินการอย่างเป็นขั้นเป็นตอน ซึ่งอาจไม่สามารถดำาเนินการให้แล้วเสร็จได้ในเวลาอันสั้น
อนึ่ง พึงต้องยอมรับด้วยว่าโดยทั่วไปแล้วย่อมเป็นสิ่งที่ยากที่รัฐบาลในระดับชาติใดจะลุกขึ้นมา
ส่งเสริมและผลักดันการกระจายอำานาจในสถานการณ์ทางการเมืองที่เป็นปกติ เพราะการกระทำาเช่นนั้นย่อม
เท่ากับรัฐบาลกำาลังจะดำาเนินการให้ตนนั้นมีอำานาจและบทบาทที่ลดลง ด้วยเหตุนี้เอง เราจึงมักจะเห็นกระบวน
การกระจายอำานาจที่เกิดขึ้นในประเทศต่างๆ มักเกิดขึ้นในช่วงที่มีสถานการณ์พิเศษในทางการเมือง ซึ่งทำาให้
เกิดแรงกดดันให้รัฐบาลต้องผลักดันให้เกิดการกระจายอำานาจ อย่างในกรณีของไทยที่การกระจายอำานาจเป็น
กระแสที่ตื่นตัวในช่วงหลังเหตุการณ์เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2535 หรือญี่ปุ่นก็เกิดการปฏิรูปการปกครองท้องถิ่น
ครั้งใหญ่ในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เป็นต้น
กำรกระจำยอ�ำนำจควรด�ำเนินกำรควบคู่ไปกับกำรปฏิรูประบบ
รำชกำร
เนื่องจากการกระจายอำานาจสู่ท้องถิ่นเป็นการถ่ายโอนภารกิจของหน่วยงานภาครัฐให้แก่องค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่น เพราะฉะนั้น โดยหลักการ เมื่อภารกิจของหน่วยงานใดพิจารณาว่าจะถ่ายโอนไปให้แก่
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นแล้ว บุคลากรและงบประมาณของหน่วยงานเหล่านั้น ก็ควรต้องถูกตัดโอนไปให้แก่
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นด้วย เมื่อเป็นดังนี้ การกระจายอำานาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จึงเป็นสิ่งที่
น่าจะดำาเนินการไปพร้อมๆ กับการปฏิรูประบบราชการ เพราะเมื่อมีการถ่ายโอนทั้งภารกิจ บุคลากร และ
งบประมาณไปให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นแล้ว หน่วยงานของรัฐบาลกลางที่เคยทำาหน้าที่ดังกล่าว ก็อาจ
ต้องมีการทบทวนถึงโครงสร้างของหน่วยงานนั้น เช่น บางหน่วยงานอาจต้องยุบเลิกไปเพราะไม่เหลือภารกิจ
อะไรให้ดำาเนินการอีกแล้ว หรือหากไม่ถึงขั้นยุบเลิกก็อาจต้องมีการปรับปรุงโครงสร้างภายในใหม่ ดังนี้เป็นต้น