Page 130 - kpi23788
P. 130
บทที่ 1
การติดตามไฟป่าและหมอกควันโดยใช้เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ
1.1 บทนำ
สถานการณ์ไฟป่าและหมอกควันในประเทศไทยช่วงระหว่างเดือนมกราคมถึงพฤษภาคม ทำให้เกิด
หมอกควันปกคลุม และคุณภาพอากาศโดยเฉพาะค่าฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 และ PM10 อยู่ในเกณฑ์ที่มี
ผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนและผลกระทบด้านเศรษฐกิจ-สังคม แม้ว่าหลายหน่วยงานจะมีการ
ประสานความร่วมมือในการติดตามและเฝ้าระวังแล้ว แต่ไม่สามารถดำเนินการได้อย่างทั่วถึงเนื่องจากข้อจำกัด
ในเรื่องของการเข้าถึงพื้นที่และบุคลากรที่ปฏิบัติงานในพื้นที่ ดังนั้น เทคโนโลยีอวกาศ จึงเป็นอีกหนึ่งเทคโนโลยี
ที่นำมาใช้เป็นเครื่องมือในการติดตามจุดความร้อนและพื้นที่เผาไหม้อย่างต่อเนื่อง ครอบคลุมพื้นที่ประเทศไทย
และประเทศเพื่อนตั้งแต่ปี 2558
กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดย สํานักงานพัฒนาเทคโนโลยี
อวกาศและภูมิสารสนเทศ (สทอภ.) จึงได้ดำเนินการติดตามสถานการณ์ไฟป่าและหมอกควันใช้เทคโนโลยี
อวกาศและภูมิสารสนเทศในการติดตามและบ่งชี้พื้นที่เกิดไฟป่าและหมอกควัน โดยการจัดทำข้อมูลจุดความ
ร้อน (Hotspot) การจัดทำแผนที่ค่าฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM2.5 และ PM10) การจัดทำแผนที่หมอกควันและ
ทิศทางลม (Smoke and Haze) การวิเคราะห์พื้นที่เผาไหม้ (Burned area) การประเมินพื้นที่เสี่ยงต่อการเกิด
ไฟป่า (Wildfire risk prediction) และรายงานสรุปในรูปแบบ Dashboard สำหรับการเผยแพร่ผ่านทางเว็บ
แอพพลิเคชั่น เพื่อเป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจและวางแผนเชิงพื้นที่ในการบริหารจัดการทั้งก่อน ระหว่าง
และหลังเกิดไฟป่าให้กับหน่วยงานที่รับผิดชอบทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาคให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
มากยิ่งขึ้น
1.2 วัตถุประสงค์
1.2.1 เพื่อติดตามสถานการณ์ไฟป่าและหมอกควันโดยใช้เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ
1.2.2 เพื่อจัดทําข้อมูลและแผนที่แสดงจุดความร้อน แผนที่พื้นที่เผาไหม้ ค่าฝุ่นละอองขนาดเล็ก
(PM2.5 และ PM10) แผนที่หมอกควันและทิศทางลม และแผนที่เสี่ยงไฟป่า
1.2.3 เพื่อเผยแพร่และสนับสนุนข้อมูลให้กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการบริหารจัดการพื้นที่ แบบ near
real-time
1.2.4 เพื่อบูรณาการข้อมูลที่ได้จากเทคโนโลยีอวกาศร่วมกับข้อมูลอื่นที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ เพื่อยกระดับ
การบริหารจัดการในสภาวะวิกฤต
รายงานสรุปสถานการณ์ไฟป่าและหมอกควัน ปี 2566 โดยใช้เทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ 1
สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน): สทอภ.