Page 99 - kpi20899

“การถอดบทเรียนชุมชนเพื่อการปฏิรูปกระบวนการจัดการทรัพยากร : พลวัตแห่งการมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรน ้า
ในพื นที่ต้าบลหนองพันจันทร์ อ้าเภอบ้านคา จังหวัดราชบุรี” โดย ดร.ปริชัย ดาวอุดม และนายเจษฎา เนตะวงศ์

1.10 ระบบบริหารจัดการน้้าในชุมชนด้าเนินการอย่างไร กฎ กติกา ระเบียบการควบคุม

กรรมการได้มาอย่างไร

1.11 คิดว่าระบบบริหารจัดการน้้าที่มีอยู่ประสบความส้าเร็จแล้วหรือไม่อย่างไร ท่านมีส่วน

ในการร่วมคิด ท้า วางแผน แก้ไขปัญหาและรับผลจากการจัดการน้้านี้อย่างไรบ้าง

1.12 ระบบบริหารจัดการน้้าในปัจจุบันท่านคิดว่ามีข้อเสียอย่างไร และจะแก้ไขปรับปรุง

อย่างไร ท่านจะมีส่วนในการแก้ไขปรับปรุงนั้นได้หรือไม่อย่างไร

2. แนวค้าถามผู้น้าชุมชน แนวค้าถามที่ใช้กับกลุ่มผู้น้าชุมชนจะเป็นการเก็บข้อมูลที่จะอธิบาย

และน้าเสนอให้เห็นการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นภายในชุมชน โดยเฉพาะมิติของการใช้และการจัดการ

ทรัพยากร ซึ่งจะน้าเสนอบทเรียนที่เป็นจุดเปลี่ยนในการลุกขึ้นมารวมกลุ่มในการขับเคลื่อนและพัฒนาการ

จัดการทรัพยากรบนพื้นฐานการมีส่วนร่วมของชุมชน ซึ่งประกอบด้วยแนวค้าถามดังต่อไปนี้

2.1 บริบทชุมชน พื้นเพดั้งเดิม การเข้ามาสู่พื้นเพปัจจุบัน เหตุผล อาชีพ การศึกษาในพื้นที่

ลักษณะการโยกย้ายถิ่นฐาน

2.2 การประกอบอาชีพ การครอบครองทรัพยากร เช่น ที่ดิน การเข้าถึงทรัพยากร เช่น น้้า

ป่าไม้ การใช้น้้าในอดีต ลักษณะพืชพรรณตามธรรมชาติและพืชเพาะปลูก

2.3 สภาพชุมชน การตั้งถิ่นฐาน เศรษฐกิจการค้า และความสัมพันธ์และวัฒนธรรมร่วมของ

คนในชุมชน

2.4 สภาพความเปลี่ยนแปลงของชุมชนเริ่มเมื่อไหร่ เช่น การเข้ามาของถนน ชลประทาน

ไฟฟ้า ฯลฯ

2.4.1 บทบาทของหน่วยงานรัฐ เช่น ธกส. อ้าเภอ จังหวัด เกษตร

2.4.2 บทบาทของเอกชน พ่อค้าคนกลาง ปุ๋ย ยา สารเคมี อุปกรณ์การเกษตร

2.5 สภาพความเปลี่ยนแปลงด้านการเกษตร เริ่มเมื่อไหร่ อะไรคือเงื่อนไขส้าคัญต่อการ

เปลี่ยนแปลง

2.6 สภาพการเปลี่ยนแปลงของทรัพยากรธรรมชาติโดยเฉพาะดิน น้้า ป่าไม้เป็นอย่างไร

2.6.1 ในฐานะผู้น้าชุมชน ท่านเห็นความเปลี่ยนแปลงด้านสิ่งแวดล้อมและ

ทรัพยากรธรรมชาติที่ส่งผลต่อการท้ามาหากินของคนในชุมชนอย่างไร

2.6.2 ผู้น้าชุมชนมีบทบาทอย่างไรกับการต่อสู้หรือแก้ไขปัญหา ที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลง
เหล่านั้น

98