Page 33 - kpi20366

การรู้เท่าทันสื่อ คือ “การเลือกรับและใช้ประโยชน์จากข้อมูลข่าวสาร โดยสามารถคิดวิเคราะห์

อย่างมีเหตุผล จ าแนกความจริงออกจากความเห็น และสามารถประเมินคุณภาพและความน่าเชื่อถือของ

เนื้อหาได้ด้วยตนเอง” มุ่งหวังให้ผู้บริโภคสามารถรู้เท่าทันเนื้อหาที่สื่อน าเสนอ และดูแลตนเองได้ในระดับ

ที่สามารถแยกแยะ ไม่ตกเป็นเหยื่อของข้อมูลข่าวสารที่มีปริมาณมหาศาลในปัจจุบัน และจะเป็นการสร้าง
ความเข้มแข็งทางองค์ความรู้ให้แก่ผู้รับสาร หรือผู้บริโภคสื่อ ให้เกิดการป้องกันตัวเองจากการถูกโน้ม

น้าว ชักจูง หรือบิดเบือนข้อเท็จจริง ตลอดจนท าให้สามารถวิเคราะห์แยกแยะข้อเท็จจริงออกจาก

ข้อคิดเห็นที่สอดแทรกมาในข้อมูลข่าวสารอีกด้วย

European Commissions (EC) ได้นิยาม Media Literacy ว่าหมายถึง ความสามารถในการ
30
เข้าถึงสื่อ สามารถเข้าใจและประเมินเนื้อหาสื่อ ตลอดจนสามารถสื่อสารผ่านสื่อได้ในสถานการณ์ต่างๆ

(the ability to access the media, to understand and to critically evaluate different aspects of the

media and media contents and to create communications in a variety of contexts)

พนา ทองมีอาคม (2557) ให้ความเห็นว่าในมุมของประชาชน (citizen) นิยามนี้ขยายกว้างโดย

มุ่งให้ประชาชนทั่วไปสามารถเข้าถึงสื่อได้ทุกชนิด และสามารถแสวงหาความรู้และข้อมูลข่าวสาร รวมถึง

สามารถผลิตและพัฒนาเนื้อหาสาระที่ต้องการสื่อสารกับผู้อื่นในสังคมได้ โดยตระหนักรู้ในเรื่องของสิทธิ

ในทรัพย์สินทางปัญญา และมีหลักจรรยาในการใช้สื่อ

OFCOM องค์กรก ากับดูแลสื่อของสหราชอาณาจักร นิยาม Media Literacy ตาม

Communication Act 2003 ว่าหมายถึง ความสามารถในการเข้าถึง เข้าใจ และสื่อสารในหลากหลาย

รูปแบบ (the ability to access, understand and create communications in a variety of forms)
31

3.2 ความจ าเป็นของการรู้เท่าทันสื่อ

Center for Media Literacy (2008) ได้กล่าวถึงความส าคัญและความจ าเป็นของการรู้เท่าทัน
32
สื่อไว้ 5 ประการดังนี้

1) สื่อมีอิทธิพลต่อกระบวนการประชาธิปไตย

ในสังคมประชาธิปไตยทั่วโลกนั้น ทักษะในการใช้สื่อสามด้านที่ประชาชนต้องมีเพื่อความ

เป็นพลเมืองที่รับผิดชอบต่อสังคม (engaged citizens) ได้แก่ ทักษะการคิดเชิงวิพากษ์ (critical thinking)

30 อ้างถึงใน พนา ทองมีอาคม. (2557). ทีวีดิจิทัล ไม่รู้ไม่ได้แล้ว. ส านักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. น. 126.
31 Livingstone, Bober & Helper. (2005). Internet Literacy among Children and Young People: Finding from the UK Children Go
Online project. LSE Research Online. Available at: http://eprints.lse.ac.uk/397/1/UKCGOonlineLiteracy.pdf.
st
32 Center for Media Literacy (2008), Literacy for the 21 Centuty : An Overview & Orientation Guide to Media Literacy
Education.

32