Page 336 - kpi10440
P. 336
คู่ มื อ ส ม า ชิ ก ส ภ า ท้ อ ง ถิ่ น
10.2 องค์กรตรวจสอบ
10.2.1 ศาลปกครอง
ศาลปกครอง คือ ศาลที่มีอำนาจในการพิจารณา
พิพากษาคดีที่เป็น ข้อพิพาทระหว่างหน่วยงานราชการ หน่วยงาน
ของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือ ราชการส่วนท้องถิ่น หรือเป็นเจ้าหน้าที่
ของรัฐที่อยู่ในบังคับบัญชาหรือในกำกับดูแลของรัฐบาลกับ
เอกชน หรือระหว่างหน่วยราชการ หน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ
หรือราชการส่วนท้องถิ่น หรือเจ้าหน้าที่ของรัฐที่อยู่ในบังคับบัญชาหรือในกำกับดูแลของ
รัฐบาลด้วยกัน ซึ่งเป็นข้อพิพาทอันเนื่องมาจากการกระทำหรือการละเว้นการกระทำที่
หน่วยราชการ หน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือราชการส่วนท้องถิ่น หรือเจ้าหน้าที่ของ
รัฐนั้น ต้องปฏิบัติตามกฎหมาย หรือเนื่องจากการกระทำหรือการละเว้นการกระทำที่
หน่วยราชการ หน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือส่วนราชการท้องถิ่น หรือเจ้าหน้าที่ของ
รัฐต้องรับผิดชอบในการปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมาย
ศาลปกครอง จะแตกต่างจากศาลยุติธรรมที่สำคัญคือ วิธีพิจารณาคดีของ
ศาลปกครองจะเป็นระบบไต่สวนเพื่อหาข้อเท็จจริงที่แท้จริงซึ่งผู้พิพากษาจะมีบทบาทมาก
แต่วิธีพิจารณาคดีของศาลยุติธรรมจะเป็นระบบกล่าวหา และผู้พิพากษาศาลปกครองจะ
เป็นผู้มีความรู้และความเชี่ยวชาญในทางการปกครอง ไม่จำเป็นต้องมีคุณวุฒินิติศาสตร์
บัณฑิต และเนติบัณฑิตไทย
“ศาลปกครอง” มีขึ้นเพื่อเป็นองค์กรหลักองค์กรหนึ่งในการตรวจสอบการใช้
อำนาจของทางราชการ เพื่อปกป้องสิทธิของประชาชนและคุ้มครองประโยชน์ของส่วนรวม
ให้ได้ดุลยภาพกัน และเพื่อสร้างบรรทัดฐานที่ถูกต้องในการปฏิบัติราชการ ด้วยการทำ
หน้าที่พิจารณาพิพากษา “คดีปกครอง” ซึ่งเป็นข้อพิพาทระหว่างหน่วยราชการ หน่วยงาน
ของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือราชการส่วนท้องถิ่น หรือ เจ้าหน้าที่ของรัฐกับเอกชนกรณีหนึ่ง
และข้อพิพาทระหว่างหน่วยงานต่างๆ หรือ เจ้าหน้าที่ของรัฐด้วยกันอีกกรณีหนึ่ง อันเนื่อง
มาจากการปฏิบัติหน้าที่ของหน่วยงานหรือของเจ้าหน้าที่ของรัฐ
สถาบันพระปกเกล้า 1
