Page 84 - kpiebook65043
P. 84

4   สรุปการประชุมวิชาการ
           สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 23
         ประชาธิปไตยในภูมิทัศน์ใหม่


           เข้ามากับระบอบเดิม ซึ่งระบอบเช่นนี้จากปี 2522 - 2531 กลายเป็นตัวอย่างของความสำเร็จ
           ในการคงอำนาจของฝ่ายอนุรักษ์นิยม (ที่มีทหารเป็นแกนกลางของอำนาจ) ผสมผสานเข้ากับ
           กลไกและการเมืองแบบเสรีนิยม หรืออาจกล่าวได้ว่าการเปลี่ยนผ่านในการเมืองไทยในยุคหลัง
           รัฐประหารปี 2520 มีความจำกัด และถูกออกแบบไม่ให้การเปลี่ยนผ่านเดินไปสู่จุดหมาย

           ปลายทางของการสร้างประชาธิปไตยให้เกิดความเข้มแข็งได้จริง (หรือที่ในทางทฤษฎีหมายถึง
           Democratic Consolidation)

                 5) หลังจากการสิ้นสุดของสงครามเย็นแล้ว การแข่งขันคงเหลือเพียงอุดมการณ์ 2 ชุด
           ที่ต่อสู้กันไม่จบและดำเนินต่อไป การต่อสู้ชุดที่สามของยุคหลังสงครามเย็นมีบริบทของโลกที่

           เป็นโลกาภิวัตน์ และการต่อสู้ชุดนี้เริ่มต้นด้วยรัฐประหาร 2534 แต่ฝ่ายเสรีนิยมกลับเป็น
           ผู้ชนะในเหตุการณ์ปี 2535 ที่มาพร้อมกับรัฐธรรมนูญฉบับประชาชนในปี 2540 และ
           ความคาดหวังในการปฏิรูปการเมืองไทย แม้กระแสเสรีนิยมจะทวีความเข้มแข็งมากขึ้นภายใต้

           กระแสโลกาภิวัตน์ แต่เสรีนิยมไทยยังคงความเปราะบาง และต้องเผชิญกับอนุรักษ์นิยม
           ที่ผนึกกำลังกับเสนานิยมไม่เปลี่ยนแปลง อย่างไรก็ตาม ชัยชนะของประชาชนในปี 2535
           เป็นดังการมาของ “คลื่นประชาธิปไตยลูกที่สาม” ในการเมืองไทย และเกิดการเปลี่ยนผ่านสู่
           ประชาธิปไตยอีกครั้ง แต่ประชาธิปไตยยังคงต้องเผชิญกับความท้าทายจากการต้านทาน
           ขอบกระแสอนุรักษ์นิยมไม่ต่างจากในอดีต


                 6) หากพิจารณาจากบริบทของการเมืองไทย ปีกเสรีนิยมและ/หรือฝ่ายประชาธิปไตย
           ชนะทางการเมืองในปี 2475 ชนะครั้งที่สองในปี 2516 และชนะครั้งที่สามในปี 2535 ซึ่งจะ
           เห็นได้ว่าชัยชนะทั้งสามครั้งนี้ไม่ได้จบลงด้วยการเปลี่ยนผ่านทางการเมืองที่เดินไปสู่การสร้าง

           ความเข้มแข็งของระบอบประชาธิปไตย กลับจบลงด้วยการฟื้นอำนาจของฝ่ายอนุรักษ์นิยม
           ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่ากระแสตีกลับของฝ่ายขวามีพลังในการขับเคลื่อนทิศทางการเมืองไทยเสมอ

           อำนาจของฝ่ายขวา


                 7) หากมองจากมุมของฝ่ายขวาแล้ว การโค่นล้มฝ่ายเสรีนิยมในการต่อสู้ของการเมือง
           ไทยนั้น เกิดขึ้นและประสบความสำเร็จมาโดยตลอดนับตั้งแต่รัฐประหาร 2490 เป็นต้นมา

           จนอาจกล่าวได้ว่าแทบไม่เคยมีภาวะที่ฝ่ายขวา ซึ่งที่มีพันธมิตรที่เข้มแข็งทั้งชนชั้นนำ ผู้นำทหาร
     การแสดงปาฐกถานำ   และผู้นำสายอนุรักษ์นิยม จะยินยอมให้ฝ่ายเสรีนิยมและ/หรือฝ่ายประชาธิปไตยสามารถเติบโต

           ได้อย่างเข้มแข็งในสังคมไทย และพวกเขาพร้อมที่จะใช้พลังทางทหารยุติภาวะเช่นนั้น
           รัฐประหารจึงกลายเป็นเครื่องมืออย่างดีของการหยุดยั้งกระบวนการสร้างความเข้มแข็ง

           ของประชาธิปไตย ขณะเดียวกันก็ใช้พลังเช่นนี้เป็นกลไกของการสร้างความเข้มแข็งของลัทธิ
           อำนาจนิยม (Authoritarian Consolidation)

                 8) ในยุคปัจจุบัน กระบวนการสร้างระบอบอำนาจนิยมมีเส้นแบ่งเวลาที่สำคัญสองช่วง
           คือ รัฐประหาร 2549 และรัฐประหาร 2557 อันบ่งบอกอย่างชัดเจนถึงสภาวะของ
   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88   89