Page 65 - kpiebook63011
P. 65
65
4.3 ข้อมูลกำรแบ่งเขตเลือกตั้งจำกรัฐธรรมนูญ
พ.ศ. 2540 รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2550 และรัฐธรรมนูญ
พ.ศ. 2560
โดยหลักการทั่วไปในการแบ่งเขตเลือกตั้งมีแนวทางการแบ่งออกเป็น 2 แบบ คือ เขตเลือกตั้งแบบที่มี
ผู้แทนราษฎรได้คนเดียว (Single-member Districts) หรือที่เรียกว่า แบบแบ่งเขต กับแบบที่เขตเลือกตั้งหนึ่ง
มีผู้แทนได้หลายคน (Multi-member Districts) หรือ แบบรวมเขต นอกจากการแบ่งเขตเลือกตั้งแล้ว
การเลือกใช้ระบบการเลือกตั้งยังเป็นประเด็นที่ส่งผลต่อทั้งพฤติกรรมการลงคะแนนเสียงเลือกตั้งและโอกาส
ของพรรคการเมืองในการชนะการเลือกตั้งที่แตกต่างกันได้ แม้ในทฤษฎีแบบประชาธิปไตยจะมองว่าการจัดให้มี
การเลือกตั้งถือเป็นกระบวนการในรูปแบบของประชาธิปไตย ที่ให้ประชาชนในฐานะผู้มีสิทธิลงคะแนนเสียง
เลือกตั้งได้แสดงออกซึ่งความต้องการของตนเองในการเลือกตัวแทนของตนไปทำาหน้าที่นิติบัญญัติและบริหาร
ในระบบรัฐสภา หากแต่การออกแบบระบบการเลือกตั้ง การสร้างกลไกของการเลือกตั้งที่มักถูกกำาหนดเป้าหมาย
ของผลลัพธ์ทางการเมืองร่วมกับอำานาจและผลประโยชน์ทางการเมืองของกลุ่มการเมือง ชนชั้นนำา และพรรคการเมือง
มากกว่าแค่การเปิดโอกาสการมีส่วนร่วมของประชาชน ทำาให้ระบบเลือกตั้งที่ถูกออกแบบมาในบริบทการเมือง
ที่ไม่เป็นประชาธิปไตยจึงกลายเป็นเครื่องมือของการสร้างความชอบธรรมทางการเมืองได้ สำาหรับประเทศไทย
การออกแบบระบบการเลือกตั้ง (Electoral System) มักเป็นไปตามสถานการณ์ทางการเมืองและสถานการณ์
ของอำานาจและผลประโยชน์ทางการเมืองในแต่ละช่วงเวลา ระบบเลือกตั้งถูกมองว่าเป็นกลไกสำาคัญในการ
จัดสรรอำานาจทางการเมือง ดังนั้น การเมืองไทยที่ผ่านมาถูกกำาหนดทิศทางและฐานอำานาจของผู้มีอำานาจ
และชนชั้นนำาผ่านการออกแบบระบบการเลือกตั้งที่สามารถส่งผลต่อการแพ้หรือชนะของพรรคการเมืองและ
ผู้สมัครรับเลือกตั้ง
ภายหลังจากการประกาศใช้รัฐธรรมนูญ 2540 ในการเลือกตั้งครั้งแรกภายใต้รัฐธรรมนูญฉบับ
ดังกล่าวเมื่อวันที่ 6 มกราคม พ.ศ. 2544 และการเลือกตั้งเมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2548 จังหวัดเชียงใหม่
แบ่งออกเป็น 10 เขตเลือกตั้ง โดยมีการกำาหนดเขตเลือกตั้งเป็นกลุ่มอำาเภอ ดังนี้
เขตเลือกตั้งที่ 1 : อำาเภอเมืองเชียงใหม่ (เฉพาะตำาบลช้างเผือก ตำาบลสุเทพ ตำาบลศรีภูมิ ตำาบลป่าตัน
ตำาบลช้างม่อย ตำาบลพระสิงห์ ตำาบลช้างคลาน ตำาบลหายยา และตำาบลแม่เหียะ)
เขตเลือกตั้งที่ 2 : อำาเภอเมืองเชียงใหม่ (เฉพาะตำาบลวัดเกต ตำาบลหนองป่าครั่ง ตำาบลท่าศาลา ตำาบล
หนองหอย ตำาบลป่าแดด และตำาบลฟ้าฮ่าม) และอำาเภอสารภี
เขตเลือกตั้งที่ 3 : อำาเภอเมืองเชียงใหม่ (เฉพาะตำาบลสันผีเสื้อ), อำาเภอแม่ริม และอำาเภอแม่แตง
(ยกเว้นตำาบลแม่หอพระ)
เขตเลือกตั้งที่ 4 : อำาเภอแม่แตง (เฉพาะตำาบลแม่หอพระ), อำาเภอพร้าว และอำาเภอสันทราย